Κατὰ Μαθθαῖον

1
Βίβλοςa γενέσεωςb Ἰησοῦ χριστοῦ υἱοῦ Δαυὶδ υἱοῦ Ἀβραάμ.
2  Ἀβραὰμ ἐγέννησενa τὸν Ἰσαάκ,b Ἰσαὰκc δὲ ἐγέννησενd τὸν Ἰακώβ,e Ἰακὼβf δὲ ἐγέννησενg τὸν Ἰούδαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ,
3  Ἰούδας δὲ ἐγέννησενa τὸν Φαρὲςb καὶ τὸν Ζάραc ἐκ τῆς Θαμάρ,d Φαρὲςe δὲ ἐγέννησενf τὸν Ἑσρώμ,g Ἑσρὼμh δὲ ἐγέννησενi τὸν Ἀράμ,j
4  Ἀρὰμa δὲ ἐγέννησενb τὸν Ἀμιναδάβ,c Ἀμιναδὰβd δὲ ἐγέννησενe τὸν Ναασσών,f Ναασσὼνg δὲ ἐγέννησενh τὸν Σαλμών,i
5  Σαλμὼνa δὲ ἐγέννησενb τὸν ⸂Βόεςc ἐκ τῆς Ῥαχάβ,d Βόες⸃e δὲ ἐγέννησενf τὸν ⸂Ἰωβὴδg ἐκ τῆς Ῥούθ,h Ἰωβὴδ⸃i δὲ ἐγέννησενj τὸν Ἰεσσαί,k
6  Ἰεσσαὶa δὲ ἐγέννησενb τὸν Δαυὶδ τὸν βασιλέα. Δαυὶδ ⸀δὲ ἐγέννησενc τὸν Σολομῶναd ἐκ τῆς τοῦ Οὐρίου,e
7  Σολομὼνa δὲ ἐγέννησενb τὸν Ῥοβοάμ,c Ῥοβοὰμd δὲ ἐγέννησενe τὸν Ἀβιά,f Ἀβιὰg δὲ ἐγέννησενh τὸν ⸂Ἀσάφ,i
8  Ἀσὰφ⸃a δὲ ἐγέννησενb τὸν Ἰωσαφάτ,c Ἰωσαφὰτd δὲ ἐγέννησενe τὸν Ἰωράμ,f Ἰωρὰμg δὲ ἐγέννησενh τὸν Ὀζίαν,i
9  Ὀζίαςa δὲ ἐγέννησενb τὸν Ἰωαθάμ,c Ἰωαθὰμd δὲ ἐγέννησενe τὸν Ἀχάζ,f Ἀχὰζg δὲ ἐγέννησενh τὸν Ἑζεκίαν,i
10  Ἑζεκίαςa δὲ ἐγέννησενb τὸν Μανασσῆ,c Μανασσῆςd δὲ ἐγέννησενe τὸν ⸂Ἀμώς,f Ἀμὼς⸃g δὲ ἐγέννησενh τὸν Ἰωσίαν,i
11  Ἰωσίαςa δὲ ἐγέννησενb τὸν Ἰεχονίανc καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ ἐπὶ τῆς μετοικεσίαςd Βαβυλῶνος.e
12  Μετὰ δὲ τὴν μετοικεσίανa Βαβυλῶνοςb Ἰεχονίαςc ἐγέννησενd τὸν Σαλαθιήλ,e Σαλαθιὴλf δὲ ἐγέννησενg τὸν Ζοροβαβέλ,h
13  Ζοροβαβὲλa δὲ ἐγέννησενb τὸν Ἀβιούδ,c Ἀβιοὺδd δὲ ἐγέννησενe τὸν Ἐλιακίμ,f Ἐλιακὶμg δὲ ἐγέννησενh τὸν Ἀζώρ,i
14  Ἀζὼρa δὲ ἐγέννησενb τὸν Σαδώκ,c Σαδὼκd δὲ ἐγέννησενe τὸν Ἀχίμ,f Ἀχὶμg δὲ ἐγέννησενh τὸν Ἐλιούδ,i
15  Ἐλιοὺδa δὲ ἐγέννησενb τὸν Ἐλεάζαρ,c Ἐλεάζαρd δὲ ἐγέννησενe τὸν Ματθάν,f Ματθὰνg δὲ ἐγέννησενh τὸν Ἰακώβ,i
16  Ἰακὼβa δὲ ἐγέννησενb τὸν Ἰωσὴφ τὸν ἄνδρα Μαρίας,c ἐξ ἧς ἐγεννήθηd Ἰησοῦς ὁ λεγόμενοςe χριστός.
17  Πᾶσαι οὖν αἱ γενεαὶ ἀπὸ Ἀβραὰμ ἕως Δαυὶδ γενεαὶ δεκατέσσαρες,a καὶ ἀπὸ Δαυὶδ ἕως τῆς μετοικεσίαςb Βαβυλῶνοςc γενεαὶ δεκατέσσαρες,d καὶ ἀπὸ τῆς μετοικεσίαςe Βαβυλῶνοςf ἕως τοῦ χριστοῦ γενεαὶ δεκατέσσαρες.g
18  Τοῦ δὲ ⸀Ἰησοῦ χριστοῦ ἡ ⸀γένεσιςa οὕτως ἦν.b ⸀μνηστευθείσηςc τῆς μητρὸς αὐτοῦ Μαρίαςd τῷ Ἰωσήφ, πρὶνe ἢ συνελθεῖνf αὐτοὺς εὑρέθηg ἐν γαστρὶh ἔχουσαi ἐκ πνεύματος ἁγίου.
19  Ἰωσὴφ δὲ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς, δίκαιος ὢνa καὶ μὴ θέλωνb αὐτὴν ⸀δειγματίσαι,c ἐβουλήθηd λάθρᾳe ἀπολῦσαιf αὐτήν.
20  ταῦτα δὲ αὐτοῦ ἐνθυμηθέντοςa ἰδοὺ ἄγγελος κυρίου κατ’ ὄναρb ἐφάνηc αὐτῷ λέγων·d Ἰωσὴφ υἱὸς Δαυίδ, μὴ φοβηθῇςe παραλαβεῖνf ⸀Μαρίανg τὴν γυναῖκά σου, τὸ γὰρ ἐν αὐτῇ γεννηθὲνh ἐκ πνεύματός ἐστινi ἁγίου·
21  τέξεταιa δὲ υἱὸν καὶ καλέσειςb τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν, αὐτὸς γὰρ σώσειc τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν.
22  τοῦτο δὲ ὅλον γέγονενa ἵνα πληρωθῇb τὸ ῥηθὲνc ⸀ὑπὸ κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος·d
23  Ἰδοὺ ἡ παρθένοςa ἐν γαστρὶb ἕξειc καὶ τέξεταιd υἱόν, καὶ καλέσουσινe τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ·f ὅ ἐστινg μεθερμηνευόμενονh Μεθ’ ἡμῶν ὁ θεός.
24  ⸀ἐγερθεὶςa δὲ ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τοῦ ὕπνουb ἐποίησενc ὡς προσέταξενd αὐτῷ ὁ ἄγγελος κυρίου καὶ παρέλαβενe τὴν γυναῖκα αὐτοῦ·
25  καὶ οὐκ ἐγίνωσκενa αὐτὴν ἕως οὗ ἔτεκενb ⸀υἱόν· καὶ ἐκάλεσενc τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν.
2
Τοῦ δὲ Ἰησοῦ γεννηθέντοςa ἐν Βηθλέεμb τῆς Ἰουδαίας ἐν ἡμέραις Ἡρῴδου τοῦ βασιλέως, ἰδοὺ μάγοιc ἀπὸ ἀνατολῶνd παρεγένοντοe εἰς Ἱεροσόλυμα
2  λέγοντες·a Ποῦ ἐστινb ὁ τεχθεὶςc βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; εἴδομενd γὰρ αὐτοῦ τὸν ἀστέραe ἐν τῇ ἀνατολῇf καὶ ἤλθομενg προσκυνῆσαιh αὐτῷ.
3  ἀκούσαςa δὲ ⸂ὁ βασιλεὺς Ἡρῴδης⸃ ἐταράχθηb καὶ πᾶσα Ἱεροσόλυμα μετ’ αὐτοῦ,
4  καὶ συναγαγὼνa πάντας τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς τοῦ λαοῦ ἐπυνθάνετοb παρ’ αὐτῶν ποῦ ὁ χριστὸς γεννᾶται.c
5  οἱ δὲ εἶπανa αὐτῷ· Ἐν Βηθλέεμb τῆς Ἰουδαίας· οὕτως γὰρ γέγραπταιc διὰ τοῦ προφήτου·
6  Καὶ σύ, Βηθλέεμa γῆ Ἰούδα, οὐδαμῶςb ἐλαχίστηc εἶd ἐν τοῖς ἡγεμόσινe Ἰούδα· ἐκ σοῦ γὰρ ἐξελεύσεταιf ἡγούμενος,g ὅστις ποιμανεῖh τὸν λαόν μου τὸν Ἰσραήλ.
7  Τότε Ἡρῴδης λάθρᾳa καλέσαςb τοὺς μάγουςc ἠκρίβωσενd παρ’ αὐτῶν τὸν χρόνον τοῦ φαινομένουe ἀστέρος,f
8  καὶ πέμψαςa αὐτοὺς εἰς Βηθλέεμb εἶπεν·c Πορευθέντεςd ⸂ἐξετάσατεe ἀκριβῶς⸃f περὶ τοῦ παιδίου· ἐπὰνg δὲ εὕρητε,h ἀπαγγείλατέi μοι, ὅπως κἀγὼ ἐλθὼνj προσκυνήσωk αὐτῷ.
9  οἱ δὲ ἀκούσαντεςa τοῦ βασιλέως ἐπορεύθησαν,b καὶ ἰδοὺ ὁ ἀστὴρc ὃν εἶδονd ἐν τῇ ἀνατολῇe προῆγενf αὐτούς, ἕως ἐλθὼνg ⸀ἐστάθηh ἐπάνωi οὗ ἦνj τὸ παιδίον.
10  ἰδόντεςa δὲ τὸν ἀστέραb ἐχάρησανc χαρὰν μεγάλην σφόδρα.d
11  καὶ ἐλθόντεςa εἰς τὴν οἰκίαν εἶδονb τὸ παιδίον μετὰ Μαρίαςc τῆς μητρὸς αὐτοῦ, καὶ πεσόντεςd προσεκύνησανe αὐτῷ, καὶ ἀνοίξαντεςf τοὺς θησαυροὺςg αὐτῶν προσήνεγκανh αὐτῷ δῶρα,i χρυσὸνj καὶ λίβανονk καὶ σμύρναν.l
12  καὶ χρηματισθέντεςa κατ’ ὄναρb μὴ ἀνακάμψαιc πρὸς Ἡρῴδην δι’ ἄλλης ὁδοῦ ἀνεχώρησανd εἰς τὴν χώρανe αὐτῶν.
13  Ἀναχωρησάντωνa δὲ αὐτῶν ἰδοὺ ἄγγελος κυρίου ⸂φαίνεταιb κατ’ ὄναρ⸃c τῷ Ἰωσὴφ λέγων·d Ἐγερθεὶςe παράλαβεf τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ φεῦγεg εἰς Αἴγυπτον,h καὶ ἴσθιi ἐκεῖ ἕως ἂν εἴπωj σοι· μέλλειk γὰρ Ἡρῴδης ζητεῖνl τὸ παιδίον τοῦ ἀπολέσαιm αὐτό.
14  ὁ δὲ ἐγερθεὶςa παρέλαβεb τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ νυκτὸς καὶ ἀνεχώρησενc εἰς Αἴγυπτον,d
15  καὶ ἦνa ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆςb Ἡρῴδου· ἵνα πληρωθῇc τὸ ῥηθὲνd ⸀ὑπὸ κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος·e Ἐξ Αἰγύπτουf ἐκάλεσαg τὸν υἱόν μου.
16  Τότε Ἡρῴδης ἰδὼνa ὅτι ἐνεπαίχθηb ὑπὸ τῶν μάγωνc ἐθυμώθηd λίαν,e καὶ ἀποστείλαςf ἀνεῖλενg πάντας τοὺς παῖδαςh τοὺς ἐν Βηθλέεμi καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοιςj αὐτῆς ἀπὸ διετοῦςk καὶ κατωτέρω,l κατὰ τὸν χρόνον ὃν ἠκρίβωσενm παρὰ τῶν μάγων.n
17  τότε ἐπληρώθηa τὸ ῥηθὲνb ⸀διὰ Ἰερεμίουc τοῦ προφήτου λέγοντος·d
18  Φωνὴ ἐν Ῥαμὰa ⸀ἠκούσθη,b κλαυθμὸςc καὶ ὀδυρμὸςd πολύς· Ῥαχὴλe κλαίουσαf τὰ τέκνα αὐτῆς, καὶ οὐκ ἤθελενg παρακληθῆναιh ὅτι οὐκ εἰσίν.i
19  Τελευτήσαντοςa δὲ τοῦ Ἡρῴδου ἰδοὺ ἄγγελος κυρίου ⸂φαίνεταιb κατ’ ὄναρ⸃c τῷ Ἰωσὴφ ἐν Αἰγύπτῳd
20  λέγων·a Ἐγερθεὶςb παράλαβεc τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ πορεύουd εἰς γῆν Ἰσραήλ, τεθνήκασινe γὰρ οἱ ζητοῦντεςf τὴν ψυχὴν τοῦ παιδίου.
21  ὁ δὲ ἐγερθεὶςa παρέλαβεb τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ ⸀εἰσῆλθενc εἰς γῆν Ἰσραήλ.
22  ἀκούσαςa δὲ ὅτι Ἀρχέλαοςb ⸀βασιλεύειc τῆς Ἰουδαίας ἀντὶd ⸂τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Ἡρῴδου⸃ ἐφοβήθηe ἐκεῖ ἀπελθεῖν·f χρηματισθεὶςg δὲ κατ’ ὄναρh ἀνεχώρησενi εἰς τὰ μέρη τῆς Γαλιλαίας,
23  καὶ ἐλθὼνa κατῴκησενb εἰς πόλιν λεγομένηνc Ναζαρέτ,d ὅπως πληρωθῇe τὸ ῥηθὲνf διὰ τῶν προφητῶν ὅτι Ναζωραῖοςg κληθήσεται.h
3
Ἐν δὲ ταῖς ἡμέραις ἐκείναις παραγίνεταιa Ἰωάννης ὁ βαπτιστὴςb κηρύσσωνc ἐν τῇ ἐρήμῳ τῆς Ἰουδαίας
2  ⸀καὶ λέγων·a Μετανοεῖτε,b ἤγγικενc γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
3  οὗτος γάρ ἐστινa ὁ ῥηθεὶςb ⸀διὰ Ἠσαΐουc τοῦ προφήτου λέγοντος·d Φωνὴ βοῶντοςe ἐν τῇ ἐρήμῳ· Ἑτοιμάσατεf τὴν ὁδὸν κυρίου, εὐθείας ποιεῖτεg τὰς τρίβουςh αὐτοῦ.
4  αὐτὸς δὲ ὁ Ἰωάννης εἶχενa τὸ ἔνδυμαb αὐτοῦ ἀπὸ τριχῶνc καμήλουd καὶ ζώνηνe δερματίνηνf περὶ τὴν ὀσφὺνg αὐτοῦ, ἡ δὲ τροφὴh ⸂ἦνi αὐτοῦ⸃ ἀκρίδεςj καὶ μέλιk ἄγριον.l
5  τότε ἐξεπορεύετοa πρὸς αὐτὸν Ἱεροσόλυμα καὶ πᾶσα ἡ Ἰουδαία καὶ πᾶσα ἡ περίχωροςb τοῦ Ἰορδάνου,c
6  καὶ ἐβαπτίζοντοa ἐν τῷ Ἰορδάνῃb ⸀ποταμῷc ὑπ’ αὐτοῦ ἐξομολογούμενοιd τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν.
7  Ἰδὼνa δὲ πολλοὺς τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίωνb ἐρχομένουςc ἐπὶ τὸ βάπτισμαd ⸀αὐτοῦ εἶπενe αὐτοῖς· Γεννήματαf ἐχιδνῶν,g τίς ὑπέδειξενh ὑμῖν φυγεῖνi ἀπὸ τῆς μελλούσηςj ὀργῆς;
8  ποιήσατεa οὖν καρπὸν ἄξιον τῆς μετανοίαςb
9  καὶ μὴ δόξητεa λέγεινb ἐν ἑαυτοῖς· Πατέρα ἔχομενc τὸν Ἀβραάμ, λέγωd γὰρ ὑμῖν ὅτι δύναταιe ὁ θεὸς ἐκ τῶν λίθων τούτων ἐγεῖραιf τέκνα τῷ Ἀβραάμ.
10  ἤδη ⸀δὲ ἡ ἀξίνηa πρὸς τὴν ῥίζανb τῶν δένδρωνc κεῖται·d πᾶν οὖν δένδρονe μὴ ποιοῦνf καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεταιg καὶ εἰς πῦρ βάλλεται.h
11  Ἐγὼ μὲν ⸂ὑμᾶς βαπτίζω⸃a ἐν ὕδατι εἰς μετάνοιαν·b ὁ δὲ ὀπίσω μου ἐρχόμενοςc ἰσχυρότερόςd μού ἐστιν,e οὗ οὐκ εἰμὶf ἱκανὸς τὰ ὑποδήματαg βαστάσαι·h αὐτὸς ὑμᾶς βαπτίσειi ἐν πνεύματι ἁγίῳ ⸂καὶ πυρί⸃·
12  οὗ τὸ πτύονa ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ, καὶ διακαθαριεῖb τὴν ἅλωναc αὐτοῦ καὶ συνάξειd τὸν σῖτονe αὐτοῦ εἰς τὴν ⸀ἀποθήκην,f τὸ δὲ ἄχυρονg κατακαύσειh πυρὶ ἀσβέστῳ.i
13  Τότε παραγίνεταιa ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας ἐπὶ τὸν Ἰορδάνηνb πρὸς τὸν Ἰωάννην τοῦ βαπτισθῆναιc ὑπ’ αὐτοῦ.
14  ὁ δὲ ⸀Ἰωάννης διεκώλυενa αὐτὸν λέγων·b Ἐγὼ χρείαν ἔχωc ὑπὸ σοῦ βαπτισθῆναι,d καὶ σὺ ἔρχῃe πρός με;
15  ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπενb ⸂πρὸς αὐτόν⸃· Ἄφεςc ἄρτι, οὕτως γὰρ πρέπονd ἐστὶνe ἡμῖν πληρῶσαιf πᾶσαν δικαιοσύνην. τότε ἀφίησινg αὐτόν.
16  ⸂βαπτισθεὶςa δὲ⸃ ὁ Ἰησοῦς ⸂εὐθὺς ἀνέβη⸃b ἀπὸ τοῦ ὕδατος· καὶ ἰδοὺ ⸀ἠνεῴχθησανc οἱ οὐρανοί, καὶ εἶδενd ⸀πνεῦμα θεοῦ καταβαῖνονe ὡσεὶf ⸀περιστερὰνg ἐρχόμενονh ἐπ’ αὐτόν·
17  καὶ ἰδοὺ φωνὴ ἐκ τῶν οὐρανῶν λέγουσα·a Οὗτός ἐστινb ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα.c
4
Τότε ὁ Ἰησοῦς ἀνήχθηa εἰς τὴν ἔρημον ὑπὸ τοῦ πνεύματος, πειρασθῆναιb ὑπὸ τοῦ διαβόλου.
2  καὶ νηστεύσαςa ἡμέρας τεσσεράκονταb καὶ νύκτας τεσσεράκονταc ὕστερονd ἐπείνασεν.e
3  καὶ προσελθὼνa ⸂ὁ πειράζωνb εἶπενc αὐτῷ⸃· Εἰ υἱὸς εἶd τοῦ θεοῦ, εἰπὲe ἵνα οἱ λίθοι οὗτοι ἄρτοι γένωνται.f
4  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπεν·b Γέγραπται·c Οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεταιd ⸀ὁ ἄνθρωπος, ἀλλ’ ⸀ἐπὶ παντὶ ῥήματι ἐκπορευομένῳe διὰ στόματος θεοῦ.
5  Τότε παραλαμβάνειa αὐτὸν ὁ διάβολος εἰς τὴν ἁγίαν πόλιν, καὶ ⸀ἔστησενb αὐτὸν ἐπὶ τὸ πτερύγιονc τοῦ ἱεροῦ,
6  καὶ λέγειa αὐτῷ· Εἰ υἱὸς εἶb τοῦ θεοῦ, βάλεc σεαυτὸν κάτω·d γέγραπταιe γὰρ ὅτι Τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ ἐντελεῖταιf περὶ σοῦ καὶ ἐπὶ χειρῶν ἀροῦσίνg σε, μήποτεh προσκόψῃςi πρὸς λίθον τὸν πόδα σου.
7  ἔφηa αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Πάλιν γέγραπται·b Οὐκ ἐκπειράσειςc κύριον τὸν θεόν σου.
8  Πάλιν παραλαμβάνειa αὐτὸν ὁ διάβολος εἰς ὄρος ὑψηλὸνb λίαν,c καὶ δείκνυσινd αὐτῷ πάσας τὰς βασιλείας τοῦ κόσμου καὶ τὴν δόξαν αὐτῶν
9  καὶ ⸀εἶπενa αὐτῷ· Ταῦτά ⸂σοι πάντα⸃ δώσω,b ἐὰν πεσὼνc προσκυνήσῃςd μοι.
10  τότε λέγειa αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ⸀Ὕπαγε,b Σατανᾶ· γέγραπταιc γάρ· Κύριον τὸν θεόν σου προσκυνήσειςd καὶ αὐτῷ μόνῳ λατρεύσεις.e
11  τότε ἀφίησινa αὐτὸν ὁ διάβολος, καὶ ἰδοὺ ἄγγελοι προσῆλθονb καὶ διηκόνουνc αὐτῷ.
12  Ἀκούσαςa ⸀δὲ ὅτι Ἰωάννης παρεδόθηb ἀνεχώρησενc εἰς τὴν Γαλιλαίαν.
13  καὶ καταλιπὼνa τὴν Ναζαρὰb ἐλθὼνc κατῴκησενd εἰς Καφαρναοὺμe τὴν παραθαλασσίανf ἐν ὁρίοιςg Ζαβουλὼνh καὶ Νεφθαλίμ·i
14  ἵνα πληρωθῇa τὸ ῥηθὲνb διὰ Ἠσαΐουc τοῦ προφήτου λέγοντος·d
15  Γῆ Ζαβουλὼνa καὶ γῆ Νεφθαλίμ,b ὁδὸν θαλάσσης, πέρανc τοῦ Ἰορδάνου,d Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν,
16  ὁ λαὸς ὁ καθήμενοςa ἐν ⸀σκοτίᾳb ⸂φῶς εἶδεν⸃c μέγα, καὶ τοῖς καθημένοιςd ἐν χώρᾳe καὶ σκιᾷf θανάτου φῶς ἀνέτειλενg αὐτοῖς.
17  Ἀπὸ τότε ἤρξατοa ὁ Ἰησοῦς κηρύσσεινb καὶ λέγειν·c Μετανοεῖτε,d ἤγγικενe γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
18  Περιπατῶνa δὲ παρὰ τὴν θάλασσαν τῆς Γαλιλαίας εἶδενb δύο ἀδελφούς, Σίμωνα τὸν λεγόμενονc Πέτρον καὶ Ἀνδρέανd τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, βάλλονταςe ἀμφίβληστρονf εἰς τὴν θάλασσαν, ἦσανg γὰρ ἁλιεῖς·h
19  καὶ λέγειa αὐτοῖς· Δεῦτεb ὀπίσω μου, καὶ ποιήσωc ὑμᾶς ἁλιεῖςd ἀνθρώπων.
20  οἱ δὲ εὐθέως ἀφέντεςa τὰ δίκτυαb ἠκολούθησανc αὐτῷ.
21  Καὶ προβὰςa ἐκεῖθενb εἶδενc ἄλλους δύο ἀδελφούς, Ἰάκωβον τὸν τοῦ Ζεβεδαίουd καὶ Ἰωάννην τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, ἐν τῷ πλοίῳ μετὰ Ζεβεδαίουe τοῦ πατρὸς αὐτῶν καταρτίζονταςf τὰ δίκτυαg αὐτῶν, καὶ ἐκάλεσενh αὐτούς.
22  οἱ δὲ εὐθέως ἀφέντεςa τὸ πλοῖον καὶ τὸν πατέρα αὐτῶν ἠκολούθησανb αὐτῷ.
23  Καὶ περιῆγενa ⸂ἐν ὅλῃ τῇ Γαλιλαίᾳ⸃, διδάσκωνb ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσωνc τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύωνd πᾶσαν νόσονe καὶ πᾶσαν μαλακίανf ἐν τῷ λαῷ.
24  καὶ ἀπῆλθενa ἡ ἀκοὴb αὐτοῦ εἰς ὅλην τὴν Συρίαν·c καὶ προσήνεγκανd αὐτῷ πάντας τοὺς κακῶςe ἔχονταςf ποικίλαιςg νόσοιςh καὶ βασάνοιςi ⸀συνεχομένους,j δαιμονιζομένουςk καὶ σεληνιαζομένουςl καὶ παραλυτικούς,m καὶ ἐθεράπευσενn αὐτούς.
25  καὶ ἠκολούθησανa αὐτῷ ὄχλοι πολλοὶ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας καὶ Δεκαπόλεωςb καὶ Ἱεροσολύμων καὶ Ἰουδαίας καὶ πέρανc τοῦ Ἰορδάνου.d
5
Ἰδὼνa δὲ τοὺς ὄχλους ἀνέβηb εἰς τὸ ὄρος· καὶ καθίσαντοςc αὐτοῦ προσῆλθανd αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ·
2  καὶ ἀνοίξαςa τὸ στόμα αὐτοῦ ἐδίδασκενb αὐτοὺς λέγων·c
3  Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστινa ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
4  μακάριοι οἱ πενθοῦντες,a ὅτι αὐτοὶ παρακληθήσονται.b
5  μακάριοι οἱ πραεῖς,a ὅτι αὐτοὶ κληρονομήσουσιb τὴν γῆν.
6  μακάριοι οἱ πεινῶντεςa καὶ διψῶντεςb τὴν δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοὶ χορτασθήσονται.c
7  μακάριοι οἱ ἐλεήμονες,a ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται.b
8  μακάριοι οἱ καθαροὶa τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν θεὸν ὄψονται.b
9  μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί,a ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ θεοῦ κληθήσονται.b
10  μακάριοι οἱ δεδιωγμένοιa ἕνεκενb δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστινc ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
11  μακάριοί ἐστεa ὅταν ὀνειδίσωσινb ὑμᾶς καὶ διώξωσινc καὶ εἴπωσινd πᾶν ⸀πονηρὸν καθ’ ὑμῶν ψευδόμενοιe ἕνεκενf ἐμοῦ.
12  χαίρετεa καὶ ἀγαλλιᾶσθε,b ὅτι ὁ μισθὸςc ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς· οὕτως γὰρ ἐδίωξανd τοὺς προφήτας τοὺς πρὸ ὑμῶν.
13  Ὑμεῖς ἐστεa τὸ ἅλαςb τῆς γῆς· ἐὰν δὲ τὸ ἅλαςc μωρανθῇ,d ἐν τίνι ἁλισθήσεται;e εἰς οὐδὲν ἰσχύειf ἔτι εἰ μὴ ⸂βληθὲνg ἔξω⸃ καταπατεῖσθαιh ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων.
14  Ὑμεῖς ἐστεa τὸ φῶς τοῦ κόσμου. οὐ δύναταιb πόλις κρυβῆναιc ἐπάνωd ὄρους κειμένη·e
15  οὐδὲ καίουσινa λύχνονb καὶ τιθέασινc αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιονd ἀλλ’ ἐπὶ τὴν λυχνίαν,e καὶ λάμπειf πᾶσιν τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ.
16  οὕτως λαμψάτωa τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσινb ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσινc τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
17  Μὴ νομίσητεa ὅτι ἦλθονb καταλῦσαιc τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθονd καταλῦσαιe ἀλλὰ πληρῶσαι·f
18  ἀμὴν γὰρ λέγωa ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃb ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶταc ἓν ἢ μία κεραίαd οὐ μὴ παρέλθῃe ἀπὸ τοῦ νόμου, ἕως ἂν πάντα γένηται.f
19  ὃς ἐὰν οὖν λύσῃa μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστωνb καὶ διδάξῃc οὕτως τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστοςd κληθήσεταιe ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ’ ἂν ποιήσῃf καὶ διδάξῃ,g οὗτος μέγας κληθήσεταιh ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.
20  λέγωa γὰρ ὑμῖν ὅτι ἐὰν μὴ περισσεύσῃb ⸂ὑμῶν ἡ δικαιοσύνη⸃ πλεῖον τῶν γραμματέων καὶ Φαρισαίων, οὐ μὴ εἰσέλθητεc εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
21  Ἠκούσατεa ὅτι ἐρρέθηb τοῖς ἀρχαίοις·c Οὐ φονεύσεις·d ὃς δ’ ἂν φονεύσῃ,e ἔνοχοςf ἔσταιg τῇ κρίσει.
22  ἐγὼ δὲ λέγωa ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ ὀργιζόμενοςb τῷ ἀδελφῷ ⸀αὐτοῦ ἔνοχοςc ἔσταιd τῇ κρίσει· ὃς δ’ ἂν εἴπῃe τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ· Ῥακά,f ἔνοχοςg ἔσταιh τῷ συνεδρίῳ·i ὃς δ’ ἂν εἴπῃ·j Μωρέ,k ἔνοχοςl ἔσταιm εἰς τὴν γέεννανn τοῦ πυρός.
23  ἐὰν οὖν προσφέρῃςa τὸ δῶρόνb σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριονc κἀκεῖd μνησθῇςe ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχειf τι κατὰ σοῦ,
24  ἄφεςa ἐκεῖ τὸ δῶρόνb σου ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίουc καὶ ὕπαγεd πρῶτον διαλλάγηθιe τῷ ἀδελφῷ σου, καὶ τότε ἐλθὼνf πρόσφερεg τὸ δῶρόνh σου.
25  ἴσθιa εὐνοῶνb τῷ ἀντιδίκῳc σου ταχὺd ἕως ὅτου εἶe ⸂μετ’ αὐτοῦ ἐν τῇ ὁδῷ⸃, μήποτέf σε παραδῷg ὁ ἀντίδικοςh τῷ κριτῇ,i καὶ ὁ ⸀κριτὴςj τῷ ὑπηρέτῃ,k καὶ εἰς φυλακὴν βληθήσῃ·l
26  ἀμὴν λέγωa σοι, οὐ μὴ ἐξέλθῃςb ἐκεῖθενc ἕως ἂν ἀποδῷςd τὸν ἔσχατον κοδράντην.e
27  Ἠκούσατεa ὅτι ἐρρέθη·b Οὐ μοιχεύσεις.c
28  ἐγὼ δὲ λέγωa ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ βλέπωνb γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαιc αὐτὴν ἤδη ἐμοίχευσενd αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ.
29  εἰ δὲ ὁ ὀφθαλμός σου ὁ δεξιὸς σκανδαλίζειa σε, ἔξελεb αὐτὸν καὶ βάλεc ἀπὸ σοῦ, συμφέρειd γάρ σοι ἵνα ἀπόληταιe ἓν τῶν μελῶν σου καὶ μὴ ὅλον τὸ σῶμά σου βληθῇf εἰς γέενναν.g
30  καὶ εἰ ἡ δεξιά σου χεὶρ σκανδαλίζειa σε, ἔκκοψονb αὐτὴν καὶ βάλεc ἀπὸ σοῦ, συμφέρειd γάρ σοι ἵνα ἀπόληταιe ἓν τῶν μελῶν σου καὶ μὴ ὅλον τὸ σῶμά σου ⸂εἰς γέεννανf ἀπέλθῃ⸃.g
31  Ἐρρέθηa ⸀δέ· Ὃς ἂν ἀπολύσῃb τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, δότωc αὐτῇ ἀποστάσιον.d
32  ἐγὼ δὲ λέγωa ὑμῖν ὅτι ⸂πᾶς ὁ ἀπολύων⸃b τὴν γυναῖκα αὐτοῦ παρεκτὸςc λόγου πορνείαςd ποιεῖe αὐτὴν ⸀μοιχευθῆναι,f καὶ ὃς ἐὰν ἀπολελυμένηνg γαμήσῃh μοιχᾶται.i
33  Πάλιν ἠκούσατεa ὅτι ἐρρέθηb τοῖς ἀρχαίοις·c Οὐκ ἐπιορκήσεις,d ἀποδώσειςe δὲ τῷ κυρίῳ τοὺς ὅρκουςf σου.
34  ἐγὼ δὲ λέγωa ὑμῖν μὴ ὀμόσαιb ὅλως·c μήτε ἐν τῷ οὐρανῷ, ὅτι θρόνος ἐστὶνd τοῦ θεοῦ·
35  μήτε ἐν τῇ γῇ, ὅτι ὑποπόδιόνa ἐστινb τῶν ποδῶν αὐτοῦ· μήτε εἰς Ἱεροσόλυμα, ὅτι πόλις ἐστὶνc τοῦ μεγάλου βασιλέως·
36  μήτε ἐν τῇ κεφαλῇ σου ὀμόσῃς,a ὅτι οὐ δύνασαιb μίαν τρίχαc λευκὴνd ⸂ποιῆσαιe ἢ μέλαιναν⸃.f
37  ἔστωa δὲ ὁ λόγος ὑμῶν ναὶ ναί, οὒ οὔ· τὸ δὲ περισσὸνb τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐστιν.c
38  Ἠκούσατεa ὅτι ἐρρέθη·b Ὀφθαλμὸν ἀντὶc ὀφθαλμοῦ καὶ ὀδόνταd ἀντὶe ὀδόντος.f
39  ἐγὼ δὲ λέγωa ὑμῖν μὴ ἀντιστῆναιb τῷ πονηρῷ· ἀλλ’ ὅστις σε ⸀ῥαπίζειc ⸀εἰς τὴν δεξιὰν ⸀σιαγόνα,d στρέψονe αὐτῷ καὶ τὴν ἄλλην·
40  καὶ τῷ θέλοντίa σοι κριθῆναιb καὶ τὸν χιτῶνάc σου λαβεῖν,d ἄφεςe αὐτῷ καὶ τὸ ἱμάτιον·
41  καὶ ὅστις σε ἀγγαρεύσειa μίλιονb ἕν, ὕπαγεc μετ’ αὐτοῦ δύο.
42  τῷ αἰτοῦντίa σε ⸀δός,b καὶ τὸν θέλονταc ἀπὸ σοῦ δανίσασθαιd μὴ ἀποστραφῇς.e
43  Ἠκούσατεa ὅτι ἐρρέθη·b Ἀγαπήσειςc τὸν πλησίονd σου καὶ μισήσειςe τὸν ἐχθρόν σου.
44  ἐγὼ δὲ λέγωa ὑμῖν, ἀγαπᾶτεb τοὺς ἐχθροὺς ⸀ὑμῶν καὶ προσεύχεσθεc ὑπὲρ ⸀τῶν διωκόντωνd ὑμᾶς·
45  ὅπως γένησθεa υἱοὶ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ⸀ἐν οὐρανοῖς, ὅτι τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλειb ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχειc ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους.d
46  ἐὰν γὰρ ἀγαπήσητεa τοὺς ἀγαπῶνταςb ὑμᾶς, τίνα μισθὸνc ἔχετε;d οὐχὶ καὶ οἱ τελῶναιe ⸂τὸ αὐτὸ⸃ ποιοῦσιν;f
47  καὶ ἐὰν ἀσπάσησθεa τοὺς ⸀ἀδελφοὺς ὑμῶν μόνον, τί περισσὸνb ποιεῖτε;c οὐχὶ καὶ οἱ ⸀ἐθνικοὶd ⸂τὸ αὐτὸ⸃ ποιοῦσιν;e
48  Ἔσεσθεa οὖν ὑμεῖς τέλειοιb ⸀ὡς ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ⸀οὐράνιοςc τέλειόςd ἐστιν.e
6
Προσέχετεa ⸀δὲ τὴν ⸀δικαιοσύνην ὑμῶν μὴ ποιεῖνb ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων πρὸς τὸ θεαθῆναιc αὐτοῖς· εἰ δὲ μή γε,d μισθὸνe οὐκ ἔχετεf παρὰ τῷ πατρὶ ὑμῶν τῷ ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
2  Ὅταν οὖν ποιῇςa ἐλεημοσύνην,b μὴ σαλπίσῃςc ἔμπροσθέν σου, ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶd ποιοῦσινe ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς ῥύμαις,f ὅπως δοξασθῶσινg ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων· ἀμὴν λέγωh ὑμῖν, ἀπέχουσινi τὸν μισθὸνj αὐτῶν.
3  σοῦ δὲ ποιοῦντοςa ἐλεημοσύνηνb μὴ γνώτωc ἡ ἀριστεράd σου τί ποιεῖe ἡ δεξιά σου,
4  ὅπως ᾖa σου ἡ ἐλεημοσύνηb ἐν τῷ κρυπτῷ·c καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπωνd ἐν τῷ ⸀κρυπτῷe ἀποδώσειf ⸀σοι.
5  Καὶ ὅταν ⸂προσεύχησθε,a οὐκ ἔσεσθεb ὡς⸃ οἱ ὑποκριταί·c ὅτι φιλοῦσινd ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς γωνίαιςe τῶν πλατειῶνf ἑστῶτεςg προσεύχεσθαι,h ⸀ὅπως φανῶσινi τοῖς ἀνθρώποις· ἀμὴν λέγωj ⸀ὑμῖν, ἀπέχουσιk τὸν μισθὸνl αὐτῶν.
6  σὺ δὲ ὅταν προσεύχῃ,a εἴσελθεb εἰς τὸ ταμεῖόνc σου καὶ κλείσαςd τὴν θύραν σου πρόσευξαιe τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ·f καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπωνg ἐν τῷ κρυπτῷh ἀποδώσειi ⸀σοι.
7  Προσευχόμενοιa δὲ μὴ βατταλογήσητεb ὥσπερ οἱ ἐθνικοί,c δοκοῦσινd γὰρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳe αὐτῶν εἰσακουσθήσονται·f
8  μὴ οὖν ὁμοιωθῆτεa αὐτοῖς, οἶδενb γὰρ ⸀ὁ πατὴρ ὑμῶν ὧν χρείαν ἔχετεc πρὸ τοῦ ὑμᾶς αἰτῆσαιd αὐτόν.
9  Οὕτως οὖν προσεύχεσθεa ὑμεῖς· Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς· ἁγιασθήτωb τὸ ὄνομά σου,
10  ἐλθέτωa ἡ βασιλεία σου, γενηθήτωb τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ⸀ἐπὶ γῆς·
11  τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιονa δὸςb ἡμῖν σήμερον·
12  καὶ ἄφεςa ἡμῖν τὰ ὀφειλήματαb ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ⸀ἀφήκαμενc τοῖς ὀφειλέταιςd ἡμῶν·
13  καὶ μὴ εἰσενέγκῃςa ἡμᾶς εἰς πειρασμόν,b ἀλλὰ ῥῦσαιc ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ ⸀πονηροῦ.
14  ἐὰν γὰρ ἀφῆτεa τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματαb αὐτῶν, ἀφήσειc καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος·d
15  ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτεa τοῖς ⸀ἀνθρώποις, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσειb τὰ παραπτώματαc ὑμῶν.
16  Ὅταν δὲ νηστεύητε,a μὴ γίνεσθεb ⸀ὡς οἱ ὑποκριταὶc σκυθρωποί,d ἀφανίζουσινe γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσινf τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες·g ἀμὴν λέγωh ⸀ὑμῖν, ἀπέχουσινi τὸν μισθὸνj αὐτῶν.
17  σὺ δὲ νηστεύωνa ἄλειψαίb σου τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι,c
18  ὅπως μὴ φανῇςa τοῖς ἀνθρώποις νηστεύωνb ἀλλὰ τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ ⸀κρυφαίῳ·c καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπωνd ἐν τῷ ⸁κρυφαίῳe ἀποδώσειf σοι.
19  Μὴ θησαυρίζετεa ὑμῖν θησαυροὺςb ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴςc καὶ βρῶσιςd ἀφανίζει,e καὶ ὅπου κλέπταιf διορύσσουσινg καὶ κλέπτουσιν·h
20  θησαυρίζετεa δὲ ὑμῖν θησαυροὺςb ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴςc οὔτε βρῶσιςd ἀφανίζει,e καὶ ὅπου κλέπταιf οὐ διορύσσουσινg οὐδὲ κλέπτουσιν·h
21  ὅπου γάρ ἐστινa ὁ θησαυρόςb ⸀σου, ἐκεῖ ἔσταιc καὶ ἡ καρδία ⸁σου.
22  Ὁ λύχνοςa τοῦ σώματός ἐστινb ὁ ὀφθαλμός. ἐὰν οὖν ⸂ᾖc ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς⸃,d ὅλον τὸ σῶμά σου φωτεινὸνe ἔσται·f
23  ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρὸς ᾖ,a ὅλον τὸ σῶμά σου σκοτεινὸνb ἔσται.c εἰ οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστίν,d τὸ σκότος πόσον.e
24  Οὐδεὶς δύναταιa δυσὶ κυρίοις δουλεύειν·b ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσειc καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει,d ἢ ἑνὸς ἀνθέξεταιe καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει.f οὐ δύνασθεg θεῷ δουλεύεινh καὶ μαμωνᾷ.i
25  Διὰ τοῦτο λέγωa ὑμῖν· μὴ μεριμνᾶτεb τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί ⸀φάγητε,c μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε·d οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστιe τῆς τροφῆςf καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος;g
26  ἐμβλέψατεa εἰς τὰ πετεινὰb τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσινc οὐδὲ θερίζουσινd οὐδὲ συνάγουσινe εἰς ἀποθήκας,f καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςg τρέφειh αὐτά· οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετεi αὐτῶν;
27  τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶνa δύναταιb προσθεῖναιc ἐπὶ τὴν ἡλικίανd αὐτοῦ πῆχυνe ἕνα;
28  καὶ περὶ ἐνδύματοςa τί μεριμνᾶτε;b καταμάθετεc τὰ κρίναd τοῦ ἀγροῦ πῶς ⸂αὐξάνουσιν·e οὐ κοπιῶσινf οὐδὲ νήθουσιν⸃·g
29  λέγωa δὲ ὑμῖν ὅτι οὐδὲ Σολομὼνb ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετοc ὡς ἓν τούτων.
30  εἰ δὲ τὸν χόρτονa τοῦ ἀγροῦ σήμερον ὄνταb καὶ αὔριονc εἰς κλίβανονd βαλλόμενονe ὁ θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν,f οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι;g
31  μὴ οὖν μεριμνήσητεa λέγοντες·b Τί φάγωμεν;c ἤ· Τί πίωμεν;d ἤ· Τί περιβαλώμεθα;e
32  πάντα γὰρ ταῦτα τὰ ἔθνη ⸀ἐπιζητοῦσιν·a οἶδενb γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοςc ὅτι χρῄζετεd τούτων ἁπάντων.
33  ζητεῖτεa δὲ πρῶτον τὴν ⸀βασιλείαν καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεταιb ὑμῖν.
34  μὴ οὖν μεριμνήσητεa εἰς τὴν αὔριον,b ἡ γὰρ αὔριονc μεριμνήσειd ⸀αὑτῆς· ἀρκετὸνe τῇ ἡμέρᾳ ἡ κακίαf αὐτῆς.
7
Μὴ κρίνετε,a ἵνα μὴ κριθῆτε·b
2  ἐν ᾧ γὰρ κρίματιa κρίνετεb κριθήσεσθε,c καὶ ἐν ᾧ μέτρῳd μετρεῖτεe μετρηθήσεταιf ὑμῖν.
3  τί δὲ βλέπειςa τὸ κάρφοςb τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου, τὴν δὲ ἐν τῷ σῷc ὀφθαλμῷ δοκὸνd οὐ κατανοεῖς;e
4  ἢ πῶς ἐρεῖςa τῷ ἀδελφῷ σου· Ἄφεςb ἐκβάλωc τὸ κάρφοςd ⸀ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ σου, καὶ ἰδοὺ ἡ δοκὸςe ἐν τῷ ὀφθαλμῷ σοῦ;
5  ὑποκριτά,a ἔκβαλεb πρῶτον ⸂ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ σοῦ τὴν δοκόν⸃,c καὶ τότε διαβλέψειςd ἐκβαλεῖνe τὸ κάρφοςf ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ τοῦ ἀδελφοῦ σου.
6  Μὴ δῶτεa τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν,b μηδὲ βάλητεc τοὺς μαργαρίταςd ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων,e μήποτεf ⸀καταπατήσουσινg αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν καὶ στραφέντεςh ῥήξωσινi ὑμᾶς.
7  Αἰτεῖτε,a καὶ δοθήσεταιb ὑμῖν· ζητεῖτε,c καὶ εὑρήσετε·d κρούετε,e καὶ ἀνοιγήσεταιf ὑμῖν.
8  πᾶς γὰρ ὁ αἰτῶνa λαμβάνειb καὶ ὁ ζητῶνc εὑρίσκειd καὶ τῷ κρούοντιe ⸀ἀνοιγήσεται.f
9  ἢ τίς ⸀ἐστινa ἐξ ὑμῶν ἄνθρωπος, ὃν ⸀αἰτήσειb ὁ υἱὸς αὐτοῦ ἄρτον— μὴ λίθον ἐπιδώσειc αὐτῷ;
10  ⸀ἢ καὶ ⸂ἰχθὺνa αἰτήσει⸃—b μὴ ὄφινc ἐπιδώσειd αὐτῷ;
11  εἰ οὖν ὑμεῖς πονηροὶ ὄντεςa οἴδατεb δόματαc ἀγαθὰ διδόναιd τοῖς τέκνοις ὑμῶν, πόσῳe μᾶλλον ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς δώσειf ἀγαθὰ τοῖς αἰτοῦσινg αὐτόν.
12  Πάντα οὖν ὅσα ⸀ἐὰν θέλητεa ἵνα ποιῶσινb ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, οὕτως καὶ ὑμεῖς ποιεῖτεc αὐτοῖς· οὗτος γάρ ἐστινd ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται.
13  Εἰσέλθατεa διὰ τῆς στενῆςb πύλης·c ὅτι πλατεῖαd ⸂ἡ πύλη⸃e καὶ εὐρύχωροςf ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσαg εἰς τὴν ἀπώλειαν,h καὶ πολλοί εἰσινi οἱ εἰσερχόμενοιj δι’ αὐτῆς·
14  ⸀ὅτι στενὴa ἡ πύληb καὶ τεθλιμμένηc ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσαd εἰς τὴν ζωήν, καὶ ὀλίγοι εἰσὶνe οἱ εὑρίσκοντεςf αὐτήν.
15  ⸀Προσέχετεa ἀπὸ τῶν ψευδοπροφητῶν,b οἵτινες ἔρχονταιc πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐνδύμασιd προβάτων ἔσωθενe δέ εἰσινf λύκοιg ἅρπαγες.h
16  ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθεa αὐτούς. μήτιb συλλέγουσινc ἀπὸ ἀκανθῶνd ⸀σταφυλὰςe ἢ ἀπὸ τριβόλωνf σῦκα;g
17  οὕτως πᾶν δένδρονa ἀγαθὸν καρποὺς καλοὺς ποιεῖ,b τὸ δὲ σαπρὸνc δένδρονd καρποὺς πονηροὺς ποιεῖ·e
18  οὐ δύναταιa δένδρονb ἀγαθὸν καρποὺς πονηροὺς ⸀ποιεῖν,c οὐδὲ δένδρονd σαπρὸνe καρποὺς καλοὺς ποιεῖν.f
19  πᾶν δένδρονa μὴ ποιοῦνb καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεταιc καὶ εἰς πῦρ βάλλεται.d
20  ἄρα γεa ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθεb αὐτούς.
21  Οὐ πᾶς ὁ λέγωνa μοι· Κύριε κύριε εἰσελεύσεταιb εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ’ ὁ ποιῶνc τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν ⸀τοῖς οὐρανοῖς.
22  πολλοὶ ἐροῦσίνa μοι ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ· Κύριε κύριε, οὐ τῷ σῷb ὀνόματι ἐπροφητεύσαμεν,c καὶ τῷ σῷd ὀνόματι δαιμόνια ἐξεβάλομεν,e καὶ τῷ σῷf ὀνόματι δυνάμεις πολλὰς ἐποιήσαμεν;g
23  καὶ τότε ὁμολογήσωa αὐτοῖς ὅτι Οὐδέποτεb ἔγνωνc ὑμᾶς· ἀποχωρεῖτεd ἀπ’ ἐμοῦ οἱ ἐργαζόμενοιe τὴν ἀνομίαν.f
24  Πᾶς οὖν ὅστις ἀκούειa μου τοὺς λόγους τούτους καὶ ποιεῖb αὐτούς, ⸀ὁμοιωθήσεταιc ἀνδρὶ φρονίμῳ,d ὅστις ᾠκοδόμησενe ⸂αὐτοῦ τὴν οἰκίαν⸃ ἐπὶ τὴν πέτραν.f
25  καὶ κατέβηa ἡ βροχὴb καὶ ἦλθονc οἱ ποταμοὶd καὶ ἔπνευσανe οἱ ἄνεμοι καὶ προσέπεσανf τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ οὐκ ἔπεσεν,g τεθεμελίωτοh γὰρ ἐπὶ τὴν πέτραν.i
26  καὶ πᾶς ὁ ἀκούωνa μου τοὺς λόγους τούτους καὶ μὴ ποιῶνb αὐτοὺς ὁμοιωθήσεταιc ἀνδρὶ μωρῷ,d ὅστις ᾠκοδόμησενe ⸂αὐτοῦ τὴν οἰκίαν⸃ ἐπὶ τὴν ἄμμον.f
27  καὶ κατέβηa ἡ βροχὴb καὶ ἦλθονc οἱ ποταμοὶd καὶ ἔπνευσανe οἱ ἄνεμοι καὶ προσέκοψανf τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ ἔπεσεν,g καὶ ἦνh ἡ πτῶσιςi αὐτῆς μεγάλη.
28  Καὶ ἐγένετοa ὅτε ⸀ἐτέλεσενb ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους τούτους, ἐξεπλήσσοντοc οἱ ὄχλοι ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ·
29  ἦνa γὰρ διδάσκωνb αὐτοὺς ὡς ἐξουσίαν ἔχωνc καὶ οὐχ ὡς οἱ γραμματεῖς ⸀αὐτῶν.
8
⸂Καταβάντοςa δὲ αὐτοῦ⸃ ἀπὸ τοῦ ὄρους ἠκολούθησανb αὐτῷ ὄχλοι πολλοί.
2  καὶ ἰδοὺ λεπρὸςa ⸀προσελθὼνb προσεκύνειc αὐτῷ λέγων·d Κύριε, ἐὰν θέλῃςe δύνασαίf με καθαρίσαι.g
3  καὶ ἐκτείναςa τὴν χεῖρα ἥψατοb ⸀αὐτοῦ λέγων·c Θέλω,d καθαρίσθητι·e καὶ εὐθέως ἐκαθαρίσθηf αὐτοῦ ἡ λέπρα.g
4  καὶ λέγειa αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ὅραb μηδενὶ εἴπῃς,c ἀλλὰ ὕπαγεd σεαυτὸν δεῖξονe τῷ ἱερεῖ, καὶ προσένεγκονf τὸ δῶρονg ὃ προσέταξενh Μωϋσῆς εἰς μαρτύριονi αὐτοῖς.
5  ⸂Εἰσελθόντοςa δὲ αὐτοῦ⸃ εἰς Καφαρναοὺμb προσῆλθενc αὐτῷ ἑκατόνταρχοςd παρακαλῶνe αὐτὸν
6  καὶ λέγων·a Κύριε, ὁ παῖςb μου βέβληταιc ἐν τῇ οἰκίᾳ παραλυτικός,d δεινῶςe βασανιζόμενος.f
7  ⸀καὶ λέγειa ⸀αὐτῷ· Ἐγὼ ἐλθὼνb θεραπεύσωc αὐτόν.
8  ⸂καὶ ἀποκριθεὶς⸃a ὁ ἑκατόνταρχοςb ἔφη·c Κύριε, οὐκ εἰμὶd ἱκανὸς ἵνα μου ὑπὸ τὴν στέγηνe εἰσέλθῃς·f ἀλλὰ μόνον εἰπὲg λόγῳ, καὶ ἰαθήσεταιh ὁ παῖςi μου·
9  καὶ γὰρ ἐγὼ ἄνθρωπός εἰμιa ὑπὸ ⸀ἐξουσίαν, ἔχωνb ὑπ’ ἐμαυτὸν στρατιώτας,c καὶ λέγωd τούτῳ· Πορεύθητι,e καὶ πορεύεται,f καὶ ἄλλῳ· Ἔρχου,g καὶ ἔρχεται,h καὶ τῷ δούλῳ μου· Ποίησονi τοῦτο, καὶ ποιεῖ.j
10  ἀκούσαςa δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐθαύμασενb καὶ εἶπενc τοῖς ἀκολουθοῦσιν·d Ἀμὴν λέγωe ὑμῖν, ⸂παρ’ οὐδενὶ τοσαύτηνf πίστιν ἐν τῷ Ἰσραὴλ⸃ εὗρον.g
11  λέγωa δὲ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ ἀπὸ ἀνατολῶνb καὶ δυσμῶνc ἥξουσινd καὶ ἀνακλιθήσονταιe μετὰ Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκf καὶ Ἰακὼβg ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν·
12  οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκβληθήσονταιa εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον·b ἐκεῖ ἔσταιc ὁ κλαυθμὸςd καὶ ὁ βρυγμὸςe τῶν ὀδόντων.f
13  καὶ εἶπενa ὁ Ἰησοῦς τῷ ἑκατοντάρχῃ·b Ὕπαγε,c ⸀ὡς ἐπίστευσαςd γενηθήτωe σοι· καὶ ἰάθηf ὁ ⸀παῖςg ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ.
14  Καὶ ἐλθὼνa ὁ Ἰησοῦς εἰς τὴν οἰκίαν Πέτρου εἶδενb τὴν πενθερὰνc αὐτοῦ βεβλημένηνd καὶ πυρέσσουσαν·e
15  καὶ ἥψατοa τῆς χειρὸς αὐτῆς, καὶ ἀφῆκενb αὐτὴν ὁ πυρετός,c καὶ ἠγέρθηd καὶ διηκόνειe αὐτῷ.
16  Ὀψίαςa δὲ γενομένηςb προσήνεγκανc αὐτῷ δαιμονιζομένουςd πολλούς· καὶ ἐξέβαλενe τὰ πνεύματα λόγῳ, καὶ πάντας τοὺς κακῶςf ἔχονταςg ἐθεράπευσεν·h
17  ὅπως πληρωθῇa τὸ ῥηθὲνb διὰ Ἠσαΐουc τοῦ προφήτου λέγοντος·d Αὐτὸς τὰς ἀσθενείαςe ἡμῶν ἔλαβενf καὶ τὰς νόσουςg ἐβάστασεν.h
18  Ἰδὼνa δὲ ὁ Ἰησοῦς ⸂πολλοὺς ὄχλους⸃ περὶ αὐτὸν ἐκέλευσενb ἀπελθεῖνc εἰς τὸ πέραν.d
19  καὶ προσελθὼνa εἷς γραμματεὺς εἶπενb αὐτῷ· Διδάσκαλε, ἀκολουθήσωc σοι ὅπου ἐὰν ἀπέρχῃ.d
20  καὶ λέγειa αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Αἱ ἀλώπεκεςb φωλεοὺςc ἔχουσινd καὶ τὰ πετεινὰe τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνώσεις,f ὁ δὲ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἔχειg ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ.h
21  ἕτερος δὲ τῶν ⸀μαθητῶν εἶπενa αὐτῷ· Κύριε, ἐπίτρεψόνb μοι πρῶτον ἀπελθεῖνc καὶ θάψαιd τὸν πατέρα μου.
22  ὁ δὲ Ἰησοῦς ⸀λέγειa αὐτῷ· Ἀκολούθειb μοι, καὶ ἄφεςc τοὺς νεκροὺς θάψαιd τοὺς ἑαυτῶν νεκρούς.
23  Καὶ ἐμβάντιa αὐτῷ ⸀εἰς πλοῖον ἠκολούθησανb αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ.
24  καὶ ἰδοὺ σεισμὸςa μέγας ἐγένετοb ἐν τῇ θαλάσσῃ, ὥστε τὸ πλοῖον καλύπτεσθαιc ὑπὸ τῶν κυμάτων,d αὐτὸς δὲ ἐκάθευδεν.e
25  καὶ ⸀προσελθόντεςa ἤγειρανb αὐτὸν λέγοντες·c Κύριε, ⸀σῶσον,d ἀπολλύμεθα.e
26  καὶ λέγειa αὐτοῖς· Τί δειλοίb ἐστε,c ὀλιγόπιστοι;d τότε ἐγερθεὶςe ἐπετίμησενf τοῖς ἀνέμοις καὶ τῇ θαλάσσῃ, καὶ ἐγένετοg γαλήνηh μεγάλη.
27  οἱ δὲ ἄνθρωποι ἐθαύμασανa λέγοντες·b Ποταπόςc ἐστινd οὗτος ὅτι καὶ οἱ ἄνεμοι καὶ ἡ θάλασσα ⸂αὐτῷ ὑπακούουσιν⸃;e
28  Καὶ ⸂ἐλθόντοςa αὐτοῦ⸃ εἰς τὸ πέρανb εἰς τὴν χώρανc τῶν ⸀Γαδαρηνῶνd ὑπήντησανe αὐτῷ δύο δαιμονιζόμενοιf ἐκ τῶν μνημείων ἐξερχόμενοι,g χαλεποὶh λίανi ὥστε μὴ ἰσχύεινj τινὰ παρελθεῖνk διὰ τῆς ὁδοῦ ἐκείνης.
29  καὶ ἰδοὺ ἔκραξανa λέγοντες·b Τί ἡμῖν καὶ ⸀σοί, υἱὲ τοῦ θεοῦ; ἦλθεςc ὧδε πρὸ καιροῦ βασανίσαιd ἡμᾶς;
30  ἦνa δὲ μακρὰνb ἀπ’ αὐτῶν ἀγέληc χοίρωνd πολλῶν βοσκομένη.e
31  οἱ δὲ δαίμονεςa παρεκάλουνb αὐτὸν λέγοντες·c Εἰ ἐκβάλλειςd ἡμᾶς, ⸂ἀπόστειλονe ἡμᾶς⸃ εἰς τὴν ἀγέληνf τῶν χοίρων.g
32  καὶ εἶπενa αὐτοῖς· Ὑπάγετε.b οἱ δὲ ἐξελθόντεςc ἀπῆλθονd εἰς ⸂τοὺς χοίρους⸃·e καὶ ἰδοὺ ὥρμησενf πᾶσα ἡ ⸀ἀγέληg κατὰ τοῦ κρημνοῦh εἰς τὴν θάλασσαν, καὶ ἀπέθανονi ἐν τοῖς ὕδασιν.
33  οἱ δὲ βόσκοντεςa ἔφυγον,b καὶ ἀπελθόντεςc εἰς τὴν πόλιν ἀπήγγειλανd πάντα καὶ τὰ τῶν δαιμονιζομένων.e
34  καὶ ἰδοὺ πᾶσα ἡ πόλις ἐξῆλθενa εἰς ⸀ὑπάντησινb τῷ Ἰησοῦ, καὶ ἰδόντεςc αὐτὸν παρεκάλεσανd ὅπως μεταβῇe ἀπὸ τῶν ὁρίωνf αὐτῶν.
9
Καὶ ⸀ἐμβὰςa ⸀εἰς πλοῖον διεπέρασενb καὶ ἦλθενc εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν.
2  Καὶ ἰδοὺ προσέφερονa αὐτῷ παραλυτικὸνb ἐπὶ κλίνηςc βεβλημένον.d καὶ ἰδὼνe ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν εἶπενf τῷ παραλυτικῷ·g Θάρσει,h τέκνον· ⸀ἀφίενταίi ⸂σου αἱ ἁμαρτίαι⸃.
3  καὶ ἰδού τινες τῶν γραμματέων εἶπανa ἐν ἑαυτοῖς· Οὗτος βλασφημεῖ.b
4  καὶ ⸀εἰδὼςa ὁ Ἰησοῦς τὰς ἐνθυμήσειςb αὐτῶν εἶπεν·c ⸀Ἱνατίd ἐνθυμεῖσθεe πονηρὰ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;
5  τί γάρ ἐστινa εὐκοπώτερον,b εἰπεῖν·c ⸀Ἀφίενταίd σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν·e ⸀Ἔγειρεf καὶ περιπάτει;g
6  ἵνα δὲ εἰδῆτεa ὅτι ἐξουσίαν ἔχειb ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς γῆς ἀφιέναιc ἁμαρτίας— τότε λέγειd τῷ παραλυτικῷ·e ⸀Ἐγερθεὶςf ἆρόνg σου τὴν κλίνηνh καὶ ὕπαγεi εἰς τὸν οἶκόν σου.
7  καὶ ἐγερθεὶςa ἀπῆλθενb εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ.
8  ἰδόντεςa δὲ οἱ ὄχλοι ⸀ἐφοβήθησανb καὶ ἐδόξασανc τὸν θεὸν τὸν δόνταd ἐξουσίαν τοιαύτην τοῖς ἀνθρώποις.
9  Καὶ παράγωνa ὁ Ἰησοῦς ἐκεῖθενb εἶδενc ἄνθρωπον καθήμενονd ἐπὶ τὸ τελώνιον,e Μαθθαῖονf λεγόμενον,g καὶ λέγειh αὐτῷ· Ἀκολούθειi μοι· καὶ ἀναστὰςj ἠκολούθησενk αὐτῷ.
10  Καὶ ἐγένετοa αὐτοῦ ἀνακειμένουb ἐν τῇ οἰκίᾳ, ⸀καὶ ἰδοὺ πολλοὶ τελῶναιc καὶ ἁμαρτωλοὶ ἐλθόντεςd συνανέκειντοe τῷ Ἰησοῦ καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ.
11  καὶ ἰδόντεςa οἱ Φαρισαῖοι ⸀ἔλεγονb τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· Διὰ τί μετὰ τῶν τελωνῶνc καὶ ἁμαρτωλῶν ἐσθίειd ὁ διδάσκαλος ὑμῶν;
12  ὁ ⸀δὲ ἀκούσαςa ⸀εἶπεν·b Οὐ χρείαν ἔχουσινc οἱ ἰσχύοντεςd ἰατροῦe ἀλλὰ οἱ κακῶςf ἔχοντες.g
13  πορευθέντεςa δὲ μάθετεb τί ἐστιν·c Ἔλεοςd θέλωe καὶ οὐ θυσίαν·f οὐ γὰρ ἦλθονg καλέσαιh δικαίους ἀλλὰ ⸀ἁμαρτωλούς.
14  Τότε προσέρχονταιa αὐτῷ οἱ μαθηταὶ Ἰωάννου λέγοντες·b Διὰ τί ἡμεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι νηστεύομενc ⸀πολλά, οἱ δὲ μαθηταί σου οὐ νηστεύουσιν;d
15  καὶ εἶπενa αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Μὴ δύνανταιb οἱ υἱοὶ τοῦ νυμφῶνοςc πενθεῖνd ἐφ’ ὅσον μετ’ αὐτῶν ἐστινe ὁ νυμφίος;f ἐλεύσονταιg δὲ ἡμέραι ὅταν ἀπαρθῇh ἀπ’ αὐτῶν ὁ νυμφίος,i καὶ τότε νηστεύσουσιν.j
16  οὐδεὶς δὲ ἐπιβάλλειa ἐπίβλημαb ῥάκουςc ἀγνάφουd ἐπὶ ἱματίῳ παλαιῷ·e αἴρειf γὰρ τὸ πλήρωμαg αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ ἱματίου, καὶ χεῖρονh σχίσμαi γίνεται.j
17  οὐδὲ βάλλουσινa οἶνον νέονb εἰς ἀσκοὺςc παλαιούς·d εἰ δὲ μή γε,e ῥήγνυνταιf οἱ ἀσκοί,g καὶ ὁ οἶνος ἐκχεῖταιh καὶ οἱ ἀσκοὶi ⸀ἀπόλλυνται·j ἀλλὰ βάλλουσινk οἶνον νέονl εἰς ἀσκοὺςm καινούς, καὶ ἀμφότεροιn συντηροῦνται.o
18  Ταῦτα αὐτοῦ λαλοῦντοςa αὐτοῖς ἰδοὺ ἄρχων εἷς ⸀ἐλθὼνb προσεκύνειc αὐτῷ λέγωνd ὅτι Ἡ θυγάτηρe μου ἄρτι ἐτελεύτησεν·f ἀλλὰ ἐλθὼνg ἐπίθεςh τὴν χεῖρά σου ἐπ’ αὐτήν, καὶ ζήσεται.i
19  καὶ ἐγερθεὶςa ὁ Ἰησοῦς ⸀ἠκολούθειb αὐτῷ καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ.
20  Καὶ ἰδοὺ γυνὴ αἱμορροοῦσαa δώδεκα ἔτη προσελθοῦσαb ὄπισθενc ἥψατοd τοῦ κρασπέδουe τοῦ ἱματίου αὐτοῦ·
21  ἔλεγενa γὰρ ἐν ἑαυτῇ· Ἐὰν μόνον ἅψωμαιb τοῦ ἱματίου αὐτοῦ σωθήσομαι.c
22  ὁ δὲ Ἰησοῦς ⸀στραφεὶςa καὶ ἰδὼνb αὐτὴν εἶπεν·c Θάρσει,d θύγατερ·e ἡ πίστις σου σέσωκένf σε. καὶ ἐσώθηg ἡ γυνὴ ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης.
23  καὶ ἐλθὼνa ὁ Ἰησοῦς εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ ἄρχοντος καὶ ἰδὼνb τοὺς αὐλητὰςc καὶ τὸν ὄχλον θορυβούμενονd
24  ⸀ἔλεγεν·a Ἀναχωρεῖτε,b οὐ γὰρ ἀπέθανενc τὸ κοράσιονd ἀλλὰ καθεύδει·e καὶ κατεγέλωνf αὐτοῦ.
25  ὅτε δὲ ἐξεβλήθηa ὁ ὄχλος, εἰσελθὼνb ἐκράτησενc τῆς χειρὸς αὐτῆς, καὶ ἠγέρθηd τὸ κοράσιον.e
26  καὶ ἐξῆλθενa ἡ φήμηb αὕτη εἰς ὅλην τὴν γῆν ἐκείνην.
27  Καὶ παράγοντιa ἐκεῖθενb τῷ Ἰησοῦ ἠκολούθησανc ⸀αὐτῷ δύο τυφλοὶ κράζοντεςd καὶ λέγοντες·e Ἐλέησονf ἡμᾶς, ⸀υἱὲ Δαυίδ.
28  ἐλθόντιa δὲ εἰς τὴν οἰκίαν προσῆλθονb αὐτῷ οἱ τυφλοί, καὶ λέγειc αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Πιστεύετεd ὅτι δύναμαιe τοῦτο ποιῆσαι;f λέγουσινg αὐτῷ· Ναί, κύριε.
29  τότε ἥψατοa τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν λέγων·b Κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτωc ὑμῖν.
30  καὶ ἠνεῴχθησανa αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί. καὶ ⸀ἐνεβριμήθηb αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς λέγων·c Ὁρᾶτεd μηδεὶς γινωσκέτω·e
31  οἱ δὲ ἐξελθόντεςa διεφήμισανb αὐτὸν ἐν ὅλῃ τῇ γῇ ἐκείνῃ.
32  Αὐτῶν δὲ ἐξερχομένωνa ἰδοὺ προσήνεγκανb αὐτῷ ⸀ἄνθρωπον κωφὸνc δαιμονιζόμενον·d
33  καὶ ἐκβληθέντοςa τοῦ δαιμονίου ἐλάλησενb ὁ κωφός.c καὶ ἐθαύμασανd οἱ ὄχλοι λέγοντες·e Οὐδέποτεf ἐφάνηg οὕτως ἐν τῷ Ἰσραήλ.
34  οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἔλεγον·a Ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλειb τὰ δαιμόνια.
35  Καὶ περιῆγενa ὁ Ἰησοῦς τὰς πόλεις πάσας καὶ τὰς κώμας,b διδάσκωνc ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσωνd τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύωνe πᾶσαν νόσονf καὶ πᾶσαν ⸀μαλακίαν.g
36  Ἰδὼνa δὲ τοὺς ὄχλους ἐσπλαγχνίσθηb περὶ αὐτῶν ὅτι ἦσανc ἐσκυλμένοιd καὶ ἐρριμμένοιe ⸀ὡσεὶf πρόβατα μὴ ἔχονταg ποιμένα.h
37  τότε λέγειa τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· Ὁ μὲν θερισμὸςb πολύς, οἱ δὲ ἐργάταιc ὀλίγοι·
38  δεήθητεa οὖν τοῦ κυρίου τοῦ θερισμοῦb ὅπως ἐκβάλῃc ἐργάταςd εἰς τὸν θερισμὸνe αὐτοῦ.
10
Καὶ προσκαλεσάμενοςa τοὺς δώδεκα μαθητὰς αὐτοῦ ἔδωκενb αὐτοῖς ἐξουσίαν πνευμάτων ἀκαθάρτων ὥστε ἐκβάλλεινc αὐτὰ καὶ θεραπεύεινd πᾶσαν νόσονe καὶ πᾶσαν μαλακίαν.f
2  τῶν δὲ δώδεκα ἀποστόλων τὰ ὀνόματά ἐστινa ταῦτα· πρῶτος Σίμων ὁ λεγόμενοςb Πέτρος καὶ Ἀνδρέαςc ὁ ἀδελφὸς ⸀αὐτοῦ, Ἰάκωβος ὁ τοῦ Ζεβεδαίουd καὶ Ἰωάννης ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ,
3  Φίλιππος καὶ Βαρθολομαῖος,a Θωμᾶςb καὶ Μαθθαῖοςc ὁ τελώνης,d Ἰάκωβος ὁ τοῦ Ἁλφαίουe καὶ ⸀Θαδδαῖος,f
4  Σίμων ὁ ⸀Καναναῖοςa καὶ Ἰούδας ⸀ὁ Ἰσκαριώτηςb ὁ καὶ παραδοὺςc αὐτόν.
5  Τούτους τοὺς δώδεκα ἀπέστειλενa ὁ Ἰησοῦς παραγγείλαςb αὐτοῖς λέγων·c Εἰς ὁδὸν ἐθνῶν μὴ ἀπέλθητεd καὶ εἰς πόλιν Σαμαριτῶνe μὴ εἰσέλθητε·f
6  πορεύεσθεa δὲ μᾶλλον πρὸς τὰ πρόβατα τὰ ἀπολωλόταb οἴκου Ἰσραήλ.
7  πορευόμενοιa δὲ κηρύσσετεb λέγοντεςc ὅτι Ἤγγικενd ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
8  ἀσθενοῦνταςa θεραπεύετε,b ⸂νεκροὺς ἐγείρετε⸃,c λεπροὺςd καθαρίζετε,e δαιμόνια ἐκβάλλετε·f δωρεὰνg ἐλάβετε,h δωρεὰνi δότε.j
9  μὴ κτήσησθεa χρυσὸνb μηδὲ ἄργυρονc μηδὲ χαλκὸνd εἰς τὰς ζώναςe ὑμῶν,
10  μὴ πήρανa εἰς ὁδὸν μηδὲ δύο χιτῶναςb μηδὲ ὑποδήματαc μηδὲ ⸀ῥάβδον·d ἄξιος γὰρ ὁ ἐργάτηςe τῆς τροφῆςf ⸀αὐτοῦ.
11  εἰς ἣν δ’ ἂν πόλιν ἢ κώμηνa εἰσέλθητε,b ἐξετάσατεc τίς ἐν αὐτῇ ἄξιός ἐστιν·d κἀκεῖe μείνατεf ἕως ἂν ἐξέλθητε.g
12  εἰσερχόμενοιa δὲ εἰς τὴν οἰκίαν ἀσπάσασθεb αὐτήν·
13  καὶ ἐὰν μὲν ᾖa ἡ οἰκία ἀξία, ἐλθάτωb ἡ εἰρήνη ὑμῶν ἐπ’ αὐτήν· ἐὰν δὲ μὴ ᾖc ἀξία, ἡ εἰρήνη ὑμῶν ⸀πρὸς ὑμᾶς ἐπιστραφήτω.d
14  καὶ ὃς ⸀ἂν μὴ δέξηταιa ὑμᾶς μηδὲ ἀκούσῃb τοὺς λόγους ὑμῶν, ἐξερχόμενοιc ⸀ἔξω τῆς οἰκίας ἢ τῆς πόλεως ἐκείνης ἐκτινάξατεd τὸν κονιορτὸνe τῶν ποδῶν ὑμῶν.
15  ἀμὴν λέγωa ὑμῖν, ἀνεκτότερονb ἔσταιc γῇ Σοδόμωνd καὶ Γομόρρωνe ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ τῇ πόλει ἐκείνῃ.
16  Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλωa ὑμᾶς ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων·b γίνεσθεc οὖν φρόνιμοιd ὡς οἱ ὄφειςe καὶ ἀκέραιοιf ὡς αἱ περιστεραί.g
17  προσέχετεa δὲ ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων· παραδώσουσινb γὰρ ὑμᾶς εἰς συνέδρια,c καὶ ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν μαστιγώσουσινd ὑμᾶς·
18  καὶ ἐπὶ ἡγεμόναςa δὲ καὶ βασιλεῖς ἀχθήσεσθεb ἕνεκενc ἐμοῦ εἰς μαρτύριονd αὐτοῖς καὶ τοῖς ἔθνεσιν.
19  ὅταν δὲ ⸀παραδῶσινa ὑμᾶς, μὴ μεριμνήσητεb πῶς ἢ τί λαλήσητε·c δοθήσεταιd γὰρ ὑμῖν ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ τί ⸀λαλήσητε·e
20  οὐ γὰρ ὑμεῖς ἐστεa οἱ λαλοῦντεςb ἀλλὰ τὸ πνεῦμα τοῦ πατρὸς ὑμῶν τὸ λαλοῦνc ἐν ὑμῖν.
21  παραδώσειa δὲ ἀδελφὸς ἀδελφὸν εἰς θάνατον καὶ πατὴρ τέκνον, καὶ ἐπαναστήσονταιb τέκνα ἐπὶ γονεῖςc καὶ θανατώσουσινd αὐτούς.
22  καὶ ἔσεσθεa μισούμενοιb ὑπὸ πάντων διὰ τὸ ὄνομά μου· ὁ δὲ ὑπομείναςc εἰς τέλος οὗτος σωθήσεται.d
23  ὅταν δὲ διώκωσινa ὑμᾶς ἐν τῇ πόλει ταύτῃ, φεύγετεb εἰς τὴν ⸀ἑτέραν· ἀμὴν γὰρ λέγωc ὑμῖν, οὐ μὴ τελέσητεd τὰς πόλεις ⸀τοῦ Ἰσραὴλ ἕως ⸀ἂν ἔλθῃe ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου.
24  Οὐκ ἔστινa μαθητὴς ὑπὲρ τὸν διδάσκαλον οὐδὲ δοῦλος ὑπὲρ τὸν κύριον αὐτοῦ.
25  ἀρκετὸνa τῷ μαθητῇ ἵνα γένηταιb ὡς ὁ διδάσκαλος αὐτοῦ, καὶ ὁ δοῦλος ὡς ὁ κύριος αὐτοῦ. εἰ τὸν οἰκοδεσπότηνc Βεελζεβοὺλd ⸀ἐπεκάλεσαν,e πόσῳf μᾶλλον τοὺς οἰκιακοὺςg αὐτοῦ.
26  Μὴ οὖν φοβηθῆτεa αὐτούς· οὐδὲν γάρ ἐστινb κεκαλυμμένονc ὃ οὐκ ἀποκαλυφθήσεται,d καὶ κρυπτὸνe ὃ οὐ γνωσθήσεται.f
27  ὃ λέγωa ὑμῖν ἐν τῇ σκοτίᾳ,b εἴπατεc ἐν τῷ φωτί· καὶ ὃ εἰς τὸ οὖς ἀκούετε,d κηρύξατεe ἐπὶ τῶν δωμάτων.f
28  καὶ μὴ ⸀φοβεῖσθεa ἀπὸ τῶν ἀποκτεννόντωνb τὸ σῶμα τὴν δὲ ψυχὴν μὴ δυναμένωνc ἀποκτεῖναι·d ⸁φοβεῖσθεe δὲ μᾶλλον τὸν δυνάμενονf ⸀καὶ ψυχὴν ⸁καὶ σῶμα ἀπολέσαιg ἐν γεέννῃ.h
29  οὐχὶ δύο στρουθίαa ἀσσαρίουb πωλεῖται;c καὶ ἓν ἐξ αὐτῶν οὐ πεσεῖταιd ἐπὶ τὴν γῆν ἄνευe τοῦ πατρὸς ὑμῶν.
30  ὑμῶν δὲ καὶ αἱ τρίχεςa τῆς κεφαλῆς πᾶσαι ἠριθμημέναιb εἰσίν.c
31  μὴ οὖν ⸀φοβεῖσθε·a πολλῶν στρουθίωνb διαφέρετεc ὑμεῖς.
32  Πᾶς οὖν ὅστις ὁμολογήσειa ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμολογήσωb κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ⸀ἐν οὐρανοῖς·
33  ὅστις ⸂δ’ ἂν⸃ ἀρνήσηταίa με ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ἀρνήσομαιb ⸂κἀγὼ αὐτὸν⸃ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ⸀ἐν οὐρανοῖς.
34  Μὴ νομίσητεa ὅτι ἦλθονb βαλεῖνc εἰρήνην ἐπὶ τὴν γῆν· οὐκ ἦλθονd βαλεῖνe εἰρήνην ἀλλὰ μάχαιραν.f
35  ἦλθονa γὰρ διχάσαιb ἄνθρωπον κατὰ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ καὶ θυγατέραc κατὰ τῆς μητρὸς αὐτῆς καὶ νύμφηνd κατὰ τῆς πενθερᾶςe αὐτῆς,
36  καὶ ἐχθροὶ τοῦ ἀνθρώπου οἱ οἰκιακοὶa αὐτοῦ.
37  ὁ φιλῶνa πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστινb μου ἄξιος· καὶ ὁ φιλῶνc υἱὸν ἢ θυγατέραd ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστινe μου ἄξιος·
38  καὶ ὃς οὐ λαμβάνειa τὸν σταυρὸνb αὐτοῦ καὶ ἀκολουθεῖc ὀπίσω μου, οὐκ ἔστινd μου ἄξιος.
39  ὁ εὑρὼνa τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἀπολέσειb αὐτήν, καὶ ὁ ἀπολέσαςc τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκενd ἐμοῦ εὑρήσειe αὐτήν.
40  Ὁ δεχόμενοςa ὑμᾶς ἐμὲ δέχεται,b καὶ ὁ ἐμὲ δεχόμενοςc δέχεταιd τὸν ἀποστείλαντάe με.
41  ὁ δεχόμενοςa προφήτην εἰς ὄνομα προφήτου μισθὸνb προφήτου λήμψεται,c καὶ ὁ δεχόμενοςd δίκαιον εἰς ὄνομα δικαίου μισθὸνe δικαίου λήμψεται.f
42  καὶ ὃς ⸀ἂν ποτίσῃa ἕνα τῶν μικρῶν τούτων ποτήριον ψυχροῦb μόνονc εἰς ὄνομα μαθητοῦ, ἀμὴν λέγωd ὑμῖν, οὐ μὴ ἀπολέσῃe τὸν μισθὸνf αὐτοῦ.
11
Καὶ ἐγένετοa ὅτε ἐτέλεσενb ὁ Ἰησοῦς διατάσσωνc τοῖς δώδεκα μαθηταῖς αὐτοῦ, μετέβηd ἐκεῖθενe τοῦ διδάσκεινf καὶ κηρύσσεινg ἐν ταῖς πόλεσιν αὐτῶν.
2  Ὁ δὲ Ἰωάννης ἀκούσαςa ἐν τῷ δεσμωτηρίῳb τὰ ἔργα τοῦ χριστοῦ πέμψαςc ⸀διὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ
3  εἶπενa αὐτῷ· Σὺ εἶb ὁ ἐρχόμενοςc ἢ ἕτερον προσδοκῶμεν;d
4  καὶ ἀποκριθεὶςa ὁ Ἰησοῦς εἶπενb αὐτοῖς· Πορευθέντεςc ἀπαγγείλατεd Ἰωάννῃ ἃ ἀκούετεe καὶ βλέπετε·f
5  τυφλοὶ ἀναβλέπουσινa καὶ χωλοὶb περιπατοῦσιν,c λεπροὶd καθαρίζονταιe καὶ κωφοὶf ἀκούουσιν,g ⸀καὶ νεκροὶ ἐγείρονταιh καὶ πτωχοὶ εὐαγγελίζονται·i
6  καὶ μακάριός ἐστινa ὃς ⸀ἐὰν μὴ σκανδαλισθῇb ἐν ἐμοί.
7  Τούτων δὲ πορευομένωνa ἤρξατοb ὁ Ἰησοῦς λέγεινc τοῖς ὄχλοις περὶ Ἰωάννου· Τί ἐξήλθατεd εἰς τὴν ἔρημον θεάσασθαι;e κάλαμονf ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον;g
8  ἀλλὰ τί ἐξήλθατεa ἰδεῖν;b ἄνθρωπον ἐν ⸀μαλακοῖςc ἠμφιεσμένον;d ἰδοὺ οἱ τὰ μαλακὰe φοροῦντεςf ἐν τοῖς οἴκοις τῶν ⸀βασιλέων ⸀εἰσίν.g
9  ἀλλὰ τί ἐξήλθατε⸂;a προφήτην ἰδεῖν⸃;b ναί, λέγωc ὑμῖν, καὶ περισσότερονd προφήτου.
10  ⸀οὗτός ἐστινa περὶ οὗ γέγραπται·b Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλωc τὸν ἄγγελόν μου πρὸ προσώπου σου, ὃς κατασκευάσειd τὴν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου.
11  ἀμὴν λέγωa ὑμῖν, οὐκ ἐγήγερταιb ἐν γεννητοῖςc γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ·d ὁ δὲ μικρότερος ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν μείζων αὐτοῦ ἐστιν.e
12  ἀπὸ δὲ τῶν ἡμερῶν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦa ἕως ἄρτι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται,b καὶ βιασταὶc ἁρπάζουσινd αὐτήν.
13  πάντες γὰρ οἱ προφῆται καὶ ὁ νόμος ἕως Ἰωάννου ἐπροφήτευσαν·a
14  καὶ εἰ θέλετεa δέξασθαι,b αὐτός ἐστινc Ἠλίαςd ὁ μέλλωνe ἔρχεσθαι.f
15  ὁ ἔχωνa ⸀ὦτα ἀκουέτω.b
16  Τίνι δὲ ὁμοιώσωa τὴν γενεὰν ταύτην; ὁμοία ἐστὶνb παιδίοις ⸂καθημένοιςc ἐν ταῖς ἀγοραῖςd ἃ προσφωνοῦνταe τοῖς ἑτέροις⸃
17  ⸀λέγουσιν·a Ηὐλήσαμενb ὑμῖν καὶ οὐκ ὠρχήσασθε·c ⸀ἐθρηνήσαμενd καὶ οὐκ ἐκόψασθε·e
18  ἦλθενa γὰρ Ἰωάννης μήτε ἐσθίωνb μήτε πίνων,c καὶ λέγουσιν·d Δαιμόνιον ἔχει·e
19  ἦλθενa ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐσθίωνb καὶ πίνων,c καὶ λέγουσιν·d Ἰδοὺ ἄνθρωπος φάγοςe καὶ οἰνοπότης,f τελωνῶνg φίλοςh καὶ ἁμαρτωλῶν. καὶ ἐδικαιώθηi ἡ σοφία ἀπὸ τῶν ⸀ἔργων αὐτῆς.
20  Τότε ⸀ἤρξατοa ὀνειδίζεινb τὰς πόλεις ἐν αἷς ἐγένοντοc αἱ πλεῖσται δυνάμεις αὐτοῦ, ὅτι οὐ μετενόησαν·d
21  Οὐαί σοι, Χοραζίν·a οὐαί σοι, Βηθσαϊδά·b ὅτι εἰ ἐν Τύρῳc καὶ Σιδῶνιd ἐγένοντοe αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναιf ἐν ὑμῖν, πάλαιg ἂν ἐν σάκκῳh καὶ σποδῷi μετενόησαν.j
22  πλὴν λέγωa ὑμῖν, Τύρῳb καὶ Σιδῶνιc ἀνεκτότερονd ἔσταιe ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ ὑμῖν.
23  καὶ σύ, Καφαρναούμ,a ⸂μὴ ἕως οὐρανοῦ ὑψωθήσῃ⸃;b ἕως ᾅδουc ⸀καταβήσῃ·d ὅτι εἰ ἐν Σοδόμοιςe ⸀ἐγενήθησανf αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναιg ἐν σοί, ⸀ἔμεινενh ἂν μέχριi τῆς σήμερον.
24  πλὴν λέγωa ὑμῖν ὅτι γῇ Σοδόμωνb ἀνεκτότερονc ἔσταιd ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ σοί.
25  Ἐν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ ἀποκριθεὶςa ὁ Ἰησοῦς εἶπεν·b Ἐξομολογοῦμαίc σοι, πάτερ κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ὅτι ⸀ἔκρυψαςd ταῦτα ἀπὸ σοφῶνe καὶ συνετῶν,f καὶ ἀπεκάλυψαςg αὐτὰ νηπίοις·h
26  ναί, ὁ πατήρ, ὅτι οὕτως ⸂εὐδοκίαa ἐγένετο⸃b ἔμπροσθέν σου.
27  Πάντα μοι παρεδόθηa ὑπὸ τοῦ πατρός μου, καὶ οὐδεὶς ἐπιγινώσκειb τὸν υἱὸν εἰ μὴ ὁ πατήρ, οὐδὲ τὸν πατέρα τις ἐπιγινώσκειc εἰ μὴ ὁ υἱὸς καὶ ᾧ ἐὰν βούληταιd ὁ υἱὸς ἀποκαλύψαι.e
28  Δεῦτεa πρός με πάντες οἱ κοπιῶντεςb καὶ πεφορτισμένοι,c κἀγὼ ἀναπαύσωd ὑμᾶς.
29  ἄρατεa τὸν ζυγόνb μου ἐφ’ ὑμᾶς καὶ μάθετεc ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι πραΰςd εἰμιe καὶ ταπεινὸςf τῇ καρδίᾳ, καὶ εὑρήσετεg ἀνάπαυσινh ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν·
30  ὁ γὰρ ζυγόςa μου χρηστὸςb καὶ τὸ φορτίονc μου ἐλαφρόνd ἐστιν.e
12
Ἐν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ ἐπορεύθηa ὁ Ἰησοῦς τοῖς σάββασιν διὰ τῶν σπορίμων·b οἱ δὲ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπείνασανc καὶ ἤρξαντοd τίλλεινe στάχυαςf καὶ ἐσθίειν.g
2  οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἰδόντεςa εἶπανb αὐτῷ· Ἰδοὺ οἱ μαθηταί σου ποιοῦσινc ὃ οὐκ ἔξεστινd ποιεῖνe ἐν σαββάτῳ.
3  ὁ δὲ εἶπενa αὐτοῖς· Οὐκ ἀνέγνωτεb τί ἐποίησενc Δαυὶδ ὅτε ⸀ἐπείνασενd καὶ οἱ μετ’ αὐτοῦ;
4  πῶς εἰσῆλθενa εἰς τὸν οἶκον τοῦ θεοῦ καὶ τοὺς ἄρτους τῆς προθέσεωςb ⸂ἔφαγον,c ὃ⸃ οὐκ ἐξὸνd ἦνe αὐτῷ φαγεῖνf οὐδὲ τοῖς μετ’ αὐτοῦ, εἰ μὴ τοῖς ἱερεῦσιν μόνοις;
5  ἢ οὐκ ἀνέγνωτεa ἐν τῷ νόμῳ ὅτι τοῖς σάββασιν οἱ ἱερεῖς ἐν τῷ ἱερῷ τὸ σάββατον βεβηλοῦσινb καὶ ἀναίτιοίc εἰσιν;d
6  λέγωa δὲ ὑμῖν ὅτι τοῦ ἱεροῦ μεῖζόν ἐστινb ὧδε.
7  εἰ δὲ ἐγνώκειτεa τί ἐστιν·b Ἔλεοςc θέλωd καὶ οὐ θυσίαν,e οὐκ ἂν κατεδικάσατεf τοὺς ἀναιτίους.g
8  κύριος γάρ ἐστινa τοῦ σαββάτου ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου.
9  Καὶ μεταβὰςa ἐκεῖθενb ἦλθενc εἰς τὴν συναγωγὴν αὐτῶν·
10  καὶ ἰδοὺ ⸀ἄνθρωπος χεῖρα ἔχωνa ξηράν.b καὶ ἐπηρώτησανc αὐτὸν λέγοντες·d Εἰ ἔξεστιe τοῖς σάββασιν ⸀θεραπεύειν;f ἵνα κατηγορήσωσινg αὐτοῦ.
11  ὁ δὲ εἶπενa αὐτοῖς· Τίς ⸀ἔσταιb ἐξ ὑμῶν ἄνθρωπος ὃς ἕξειc πρόβατον ἕν, καὶ ἐὰν ἐμπέσῃd τοῦτο τοῖς σάββασιν εἰς βόθυνον,e οὐχὶ κρατήσειf αὐτὸ καὶ ἐγερεῖ;g
12  πόσῳa οὖν διαφέρειb ἄνθρωπος προβάτου. ὥστε ἔξεστινc τοῖς σάββασιν καλῶς ποιεῖν.d
13  τότε λέγειa τῷ ἀνθρώπῳ· Ἔκτεινόνb ⸂σου τὴν χεῖρα⸃· καὶ ἐξέτεινεν,c καὶ ἀπεκατεστάθηd ὑγιὴςe ὡς ἡ ἄλλη.
14  ⸂ἐξελθόντεςa δὲ οἱ Φαρισαῖοι συμβούλιονb ἔλαβονc κατ’ αὐτοῦ⸃ ὅπως αὐτὸν ἀπολέσωσιν.d
15  Ὁ δὲ Ἰησοῦς γνοὺςa ἀνεχώρησενb ἐκεῖθεν.c καὶ ἠκολούθησανd ⸀αὐτῷ πολλοί, καὶ ἐθεράπευσενe αὐτοὺς πάντας,
16  καὶ ἐπετίμησενa αὐτοῖς ἵνα μὴ φανερὸνb αὐτὸν ποιήσωσιν,c
17  ⸀ἵνα πληρωθῇa τὸ ῥηθὲνb διὰ Ἠσαΐουc τοῦ προφήτου λέγοντος·d
18  Ἰδοὺ ὁ παῖςa μου ὃν ᾑρέτισα,b ὁ ἀγαπητός μου ⸂εἰς ὃν⸃ εὐδόκησενc ἡ ψυχή μου· θήσωd τὸ πνεῦμά μου ἐπ’ αὐτόν, καὶ κρίσιν τοῖς ἔθνεσιν ἀπαγγελεῖ.e
19  οὐκ ἐρίσειa οὐδὲ κραυγάσει,b οὐδὲ ἀκούσειc τις ἐν ταῖς πλατείαιςd τὴν φωνὴν αὐτοῦ.
20  κάλαμονa συντετριμμένονb οὐ κατεάξειc καὶ λίνονd τυφόμενονe οὐ σβέσει,f ἕως ἂν ἐκβάλῃg εἰς νῖκοςh τὴν κρίσιν.
21  καὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ ἔθνη ἐλπιοῦσιν.a
22  Τότε ⸂προσηνέχθηa αὐτῷ δαιμονιζόμενοςb τυφλὸς καὶ κωφός⸃·c καὶ ἐθεράπευσενd αὐτόν, ὥστε τὸν ⸀κωφὸνe λαλεῖνf καὶ βλέπειν.g
23  καὶ ἐξίσταντοa πάντες οἱ ὄχλοι καὶ ἔλεγον·b Μήτιc οὗτός ἐστινd ὁ υἱὸς Δαυίδ;
24  οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἀκούσαντεςa εἶπον·b Οὗτος οὐκ ἐκβάλλειc τὰ δαιμόνια εἰ μὴ ἐν τῷ Βεελζεβοὺλd ἄρχοντι τῶν δαιμονίων.
25  εἰδὼςa ⸀δὲ τὰς ἐνθυμήσειςb αὐτῶν εἶπενc αὐτοῖς· Πᾶσα βασιλεία μερισθεῖσαd καθ’ ἑαυτῆς ἐρημοῦται,e καὶ πᾶσα πόλις ἢ οἰκία μερισθεῖσαf καθ’ ἑαυτῆς οὐ σταθήσεται.g
26  καὶ εἰ ὁ Σατανᾶς τὸν Σατανᾶν ἐκβάλλει,a ἐφ’ ἑαυτὸν ἐμερίσθη·b πῶς οὖν σταθήσεταιc ἡ βασιλεία αὐτοῦ;
27  καὶ εἰ ἐγὼ ἐν Βεελζεβοὺλa ἐκβάλλωb τὰ δαιμόνια, οἱ υἱοὶ ὑμῶν ἐν τίνι ἐκβάλλουσιν;c διὰ τοῦτο αὐτοὶ ⸂κριταὶd ἔσονταιe ὑμῶν⸃.
28  εἰ δὲ ἐν πνεύματι θεοῦ ἐγὼ ἐκβάλλωa τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασενb ἐφ’ ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ.
29  ἢ πῶς δύναταίa τις εἰσελθεῖνb εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ ἰσχυροῦc καὶ τὰ σκεύηd αὐτοῦ ⸀ἁρπάσαι,e ἐὰν μὴ πρῶτον δήσῃf τὸν ἰσχυρόν;g καὶ τότε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ ⸀διαρπάσει.h
30  ὁ μὴ ὢνa μετ’ ἐμοῦ κατ’ ἐμοῦ ἐστιν,b καὶ ὁ μὴ συνάγωνc μετ’ ἐμοῦ σκορπίζει.d
31  διὰ τοῦτο λέγωa ὑμῖν, πᾶσα ἁμαρτία καὶ βλασφημίαb ἀφεθήσεταιc τοῖς ἀνθρώποις, ἡ δὲ τοῦ πνεύματος βλασφημίαd οὐκ ⸀ἀφεθήσεται.e
32  καὶ ὃς ἐὰν εἴπῃa λόγον κατὰ τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ἀφεθήσεταιb αὐτῷ· ὃς δ’ ἂν εἴπῃc κατὰ τοῦ πνεύματος τοῦ ἁγίου, οὐκ ἀφεθήσεταιd αὐτῷ οὔτε ἐν ⸂τούτῳ τῷ⸃ αἰῶνι οὔτε ἐν τῷ μέλλοντι.e
33  Ἢ ποιήσατεa τὸ δένδρονb καλὸν καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ καλόν, ἢ ποιήσατεc τὸ δένδρονd σαπρὸνe καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ σαπρόν·f ἐκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρονg γινώσκεται.h
34  γεννήματαa ἐχιδνῶν,b πῶς δύνασθεc ἀγαθὰ λαλεῖνd πονηροὶ ὄντες;e ἐκ γὰρ τοῦ περισσεύματοςf τῆς καρδίας τὸ στόμα λαλεῖ.g
35  ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦa ἐκβάλλειb ἀγαθά, καὶ ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ πονηροῦ θησαυροῦc ἐκβάλλειd πονηρά.
36  λέγωa δὲ ὑμῖν ὅτι πᾶν ῥῆμα ἀργὸνb ὃ ⸀λαλήσουσινc οἱ ἄνθρωποι, ἀποδώσουσινd περὶ αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως·
37  ἐκ γὰρ τῶν λόγων σου δικαιωθήσῃ,a καὶ ἐκ τῶν λόγων σου καταδικασθήσῃ.b
38  Τότε ἀπεκρίθησανa ⸀αὐτῷ τινες τῶν γραμματέων καὶ Φαρισαίων λέγοντες·b Διδάσκαλε, θέλομενc ἀπὸ σοῦ σημεῖον ἰδεῖν.d
39  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπενb αὐτοῖς· Γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶςc σημεῖον ἐπιζητεῖ,d καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεταιe αὐτῇ εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶf τοῦ προφήτου.
40  ὥσπερ γὰρ ἦνa Ἰωνᾶςb ἐν τῇ κοιλίᾳc τοῦ κήτουςd τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας, οὕτως ἔσταιe ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς γῆς τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας.
41  ἄνδρες Νινευῖταιa ἀναστήσονταιb ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινοῦσινc αὐτήν· ὅτι μετενόησανd εἰς τὸ κήρυγμαe Ἰωνᾶ,f καὶ ἰδοὺ πλεῖον Ἰωνᾶg ὧδε.
42  βασίλισσαa νότουb ἐγερθήσεταιc ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινεῖd αὐτήν· ὅτι ἦλθενe ἐκ τῶν περάτωνf τῆς γῆς ἀκοῦσαιg τὴν σοφίαν Σολομῶνος,h καὶ ἰδοὺ πλεῖον Σολομῶνοςi ὧδε.
43  Ὅταν δὲ τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμα ἐξέλθῃa ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου, διέρχεταιb δι’ ἀνύδρωνc τόπων ζητοῦνd ἀνάπαυσιν,e καὶ οὐχ εὑρίσκει.f
44  τότε λέγει·a ⸂Εἰς τὸν οἶκόν μου ἐπιστρέψω⸃b ὅθενc ἐξῆλθον·d καὶ ἐλθὸνe ⸀εὑρίσκειf ⸀σχολάζονταg σεσαρωμένονh καὶ κεκοσμημένον.i
45  τότε πορεύεταιa καὶ παραλαμβάνειb μεθ’ ἑαυτοῦ ἑπτὰ ἕτερα πνεύματα πονηρότερα ἑαυτοῦ, καὶ εἰσελθόνταc κατοικεῖd ἐκεῖ· καὶ γίνεταιe τὰ ἔσχατα τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου χείροναf τῶν πρώτων. οὕτως ἔσταιg καὶ τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ πονηρᾷ.
46  Ἔτι ⸀δὲ αὐτοῦ λαλοῦντοςa τοῖς ὄχλοις ἰδοὺ ἡ μήτηρ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ εἱστήκεισανb ἔξω ζητοῦντεςc αὐτῷ λαλῆσαι.d
47  ⸂εἶπενa δέ τις αὐτῷ· Ἰδοὺ ἡ μήτηρ σου καὶ οἱ ἀδελφοί σου ἔξω ἑστήκασιν,b ζητοῦντέςc σοι λαλῆσαι.⸃d
48  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπενb τῷ ⸀λέγοντιc αὐτῷ· Τίς ἐστινd ἡ μήτηρ μου, καὶ τίνες εἰσὶνe οἱ ἀδελφοί μου;
49  καὶ ἐκτείναςa τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἐπὶ τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ εἶπεν·b Ἰδοὺ ἡ μήτηρ μου καὶ οἱ ἀδελφοί μου·
50  ὅστις γὰρ ἂν ποιήσῃa τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς, αὐτός μου ἀδελφὸς καὶ ἀδελφὴb καὶ μήτηρ ἐστίν.c
13
⸀Ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἐξελθὼνa ὁ Ἰησοῦς ⸀τῆς οἰκίας ἐκάθητοb παρὰ τὴν θάλασσαν·
2  καὶ συνήχθησανa πρὸς αὐτὸν ὄχλοι πολλοί, ὥστε αὐτὸν ⸀εἰς πλοῖον ἐμβάνταb καθῆσθαι,c καὶ πᾶς ὁ ὄχλος ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸνd εἱστήκει.e
3  καὶ ἐλάλησενa αὐτοῖς πολλὰ ἐν παραβολαῖς λέγων·b Ἰδοὺ ἐξῆλθενc ὁ σπείρωνd τοῦ σπείρειν.e
4  καὶ ἐν τῷ σπείρεινa αὐτὸν ἃ μὲν ἔπεσενb παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ ⸂ἐλθόνταc τὰ πετεινὰ⸃d κατέφαγενe αὐτά.
5  ἄλλα δὲ ἔπεσενa ἐπὶ τὰ πετρώδηb ὅπου οὐκ εἶχενc γῆν πολλήν, καὶ εὐθέως ἐξανέτειλενd διὰ τὸ μὴ ἔχεινe βάθοςf γῆς,
6  ἡλίου δὲ ἀνατείλαντοςa ἐκαυματίσθηb καὶ διὰ τὸ μὴ ἔχεινc ῥίζανd ἐξηράνθη.e
7  ἄλλα δὲ ἔπεσενa ἐπὶ τὰς ἀκάνθας,b καὶ ἀνέβησανc αἱ ἄκανθαιd καὶ ⸀ἔπνιξανe αὐτά.
8  ἄλλα δὲ ἔπεσενa ἐπὶ τὴν γῆν τὴν καλὴν καὶ ἐδίδουb καρπόν, ὃ μὲν ἑκατὸνc ὃ δὲ ἑξήκονταd ὃ δὲ τριάκοντα.e
9  ὁ ἔχωνa ⸀ὦτα ἀκουέτω.b
10  Καὶ προσελθόντεςa οἱ μαθηταὶ εἶπανb αὐτῷ· Διὰ τί ἐν παραβολαῖς λαλεῖςc αὐτοῖς;
11  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπενb ⸀αὐτοῖς· Ὅτι ὑμῖν δέδοταιc γνῶναιd τὰ μυστήριαe τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ἐκείνοις δὲ οὐ δέδοται.f
12  ὅστις γὰρ ἔχει,a δοθήσεταιb αὐτῷ καὶ περισσευθήσεται·c ὅστις δὲ οὐκ ἔχει,d καὶ ὃ ἔχειe ἀρθήσεταιf ἀπ’ αὐτοῦ.
13  διὰ τοῦτο ἐν παραβολαῖς αὐτοῖς λαλῶ,a ὅτι βλέποντεςb οὐ βλέπουσινc καὶ ἀκούοντεςd οὐκ ἀκούουσινe οὐδὲ συνίουσιν·f
14  καὶ ἀναπληροῦταιa αὐτοῖς ἡ προφητείαb Ἠσαΐουc ἡ λέγουσα·d Ἀκοῇe ἀκούσετεf καὶ οὐ μὴ συνῆτε,g καὶ βλέποντεςh βλέψετεi καὶ οὐ μὴ ἴδητε.j
15  ἐπαχύνθηa γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ τοῖς ὠσὶν βαρέωςb ἤκουσαν,c καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν·d μήποτεe ἴδωσινf τοῖς ὀφθαλμοῖς καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσινg καὶ τῇ καρδίᾳ συνῶσινh καὶ ἐπιστρέψωσιν,i καὶ ἰάσομαιj αὐτούς.
16  ὑμῶν δὲ μακάριοι οἱ ὀφθαλμοὶ ὅτι βλέπουσιν,a καὶ τὰ ὦτα ὑμῶν ὅτι ⸀ἀκούουσιν.b
17  ἀμὴν γὰρ λέγωa ὑμῖν ὅτι πολλοὶ προφῆται καὶ δίκαιοι ἐπεθύμησανb ἰδεῖνc ἃ βλέπετεd καὶ οὐκ εἶδαν,e καὶ ἀκοῦσαιf ἃ ἀκούετεg καὶ οὐκ ἤκουσαν.h
18  Ὑμεῖς οὖν ἀκούσατεa τὴν παραβολὴν τοῦ ⸀σπείραντος.b
19  παντὸς ἀκούοντοςa τὸν λόγον τῆς βασιλείας καὶ μὴ συνιέντος,b ἔρχεταιc ὁ πονηρὸς καὶ ἁρπάζειd τὸ ἐσπαρμένονe ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ· οὗτός ἐστινf ὁ παρὰ τὴν ὁδὸν σπαρείς.g
20  ὁ δὲ ἐπὶ τὰ πετρώδηa σπαρείς,b οὗτός ἐστινc ὁ τὸν λόγον ἀκούωνd καὶ εὐθὺς μετὰ χαρᾶς λαμβάνωνe αὐτόν,
21  οὐκ ἔχειa δὲ ῥίζανb ἐν ἑαυτῷ ἀλλὰ πρόσκαιρόςc ἐστιν,d γενομένηςe δὲ θλίψεως ἢ διωγμοῦf διὰ τὸν λόγον εὐθὺς σκανδαλίζεται.g
22  ὁ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθαςa σπαρείς,b οὗτός ἐστινc ὁ τὸν λόγον ἀκούων,d καὶ ἡ μέριμναe τοῦ αἰῶνος ⸀τούτου καὶ ἡ ἀπάτηf τοῦ πλούτουg συμπνίγειh τὸν λόγον, καὶ ἄκαρποςi γίνεται.j
23  ὁ δὲ ἐπὶ τὴν ⸂καλὴν γῆν⸃ σπαρείς,a οὗτός ἐστινb ὁ τὸν λόγον ἀκούωνc καὶ ⸀συνιείς,d ὃς δὴe καρποφορεῖf καὶ ποιεῖg ὃ μὲν ἑκατὸνh ὃ δὲ ἑξήκονταi ὃ δὲ τριάκοντα.j
24  Ἄλλην παραβολὴν παρέθηκενa αὐτοῖς λέγων·b Ὡμοιώθηc ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ ⸀σπείραντιd καλὸν σπέρμα ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτοῦ.
25  ἐν δὲ τῷ καθεύδεινa τοὺς ἀνθρώπους ἦλθενb αὐτοῦ ὁ ἐχθρὸς καὶ ⸀ἐπέσπειρενc ζιζάνιαd ἀνὰe μέσον τοῦ σίτουf καὶ ἀπῆλθεν.g
26  ὅτε δὲ ἐβλάστησενa ὁ χόρτοςb καὶ καρπὸν ἐποίησεν,c τότε ἐφάνηd καὶ τὰ ζιζάνια.e
27  προσελθόντεςa δὲ οἱ δοῦλοι τοῦ οἰκοδεσπότουb εἶπονc αὐτῷ· Κύριε, οὐχὶ καλὸν σπέρμα ⸀ἔσπειραςd ἐν τῷ σῷe ἀγρῷ; πόθενf οὖν ἔχειg ζιζάνια;h
28  ὁ δὲ ἔφηa αὐτοῖς· Ἐχθρὸς ἄνθρωπος τοῦτο ἐποίησεν.b οἱ δὲ ⸂δοῦλοι αὐτῷ λέγουσιν⸃·c Θέλειςd οὖν ἀπελθόντεςe ⸀συλλέξωμενf αὐτά;
29  ὁ δέ ⸀φησιν·a Οὔ, μήποτεb συλλέγοντεςc τὰ ζιζάνιαd ἐκριζώσητεe ἅμαf αὐτοῖς τὸν σῖτον·g
30  ἄφετεa συναυξάνεσθαιb ἀμφότεραc ⸀μέχριd τοῦ θερισμοῦ·e καὶ ἐν καιρῷ τοῦ θερισμοῦf ἐρῶg τοῖς θερισταῖς·h Συλλέξατεi πρῶτον τὰ ζιζάνιαj καὶ δήσατεk αὐτὰ εἰς δέσμαςl πρὸς τὸ κατακαῦσαιm αὐτά, τὸν δὲ σῖτονn ⸀συναγάγετεo εἰς τὴν ἀποθήκηνp μου.
31  Ἄλλην παραβολὴν παρέθηκενa αὐτοῖς λέγων·b Ὁμοία ἐστὶνc ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν κόκκῳd σινάπεως,e ὃν λαβὼνf ἄνθρωπος ἔσπειρενg ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτοῦ·
32  ὃ μικρότερον μέν ἐστινa πάντων τῶν σπερμάτων, ὅταν δὲ αὐξηθῇb μεῖζον τῶν λαχάνωνc ἐστὶνd καὶ γίνεταιe δένδρον,f ὥστε ἐλθεῖνg τὰ πετεινὰh τοῦ οὐρανοῦ καὶ κατασκηνοῦνi ἐν τοῖς κλάδοιςj αὐτοῦ.
33  Ἄλλην παραβολὴν ἐλάλησενa αὐτοῖς· Ὁμοία ἐστὶνb ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ζύμῃ,c ἣν λαβοῦσαd γυνὴ ⸀ἐνέκρυψενe εἰς ἀλεύρουf σάταg τρία ἕως οὗ ἐζυμώθηh ὅλον.
34  Ταῦτα πάντα ἐλάλησενa ὁ Ἰησοῦς ἐν παραβολαῖς τοῖς ὄχλοις, καὶ χωρὶς παραβολῆς ⸀οὐδὲν ἐλάλειb αὐτοῖς·
35  ὅπως πληρωθῇa τὸ ῥηθὲνb διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος·c Ἀνοίξωd ἐν παραβολαῖς τὸ στόμα μου, ἐρεύξομαιe κεκρυμμέναf ἀπὸ ⸀καταβολῆς.g
36  Τότε ἀφεὶςa τοὺς ὄχλους ἦλθενb εἰς τὴν ⸀οἰκίαν. καὶ προσῆλθονc αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες·d ⸀Διασάφησονe ἡμῖν τὴν παραβολὴν τῶν ζιζανίωνf τοῦ ἀγροῦ.
37  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa ⸀εἶπεν·b Ὁ σπείρωνc τὸ καλὸν σπέρμα ἐστὶνd ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου·
38  ὁ δὲ ἀγρός ἐστινa ὁ κόσμος· τὸ δὲ καλὸν σπέρμα, οὗτοί εἰσινb οἱ υἱοὶ τῆς βασιλείας· τὰ δὲ ζιζάνιάc εἰσινd οἱ υἱοὶ τοῦ πονηροῦ,
39  ὁ δὲ ἐχθρὸς ὁ σπείραςa αὐτά ἐστινb ὁ διάβολος· ὁ δὲ θερισμὸςc συντέλειαd ⸀αἰῶνός ἐστιν,e οἱ δὲ θερισταὶf ἄγγελοί εἰσιν.g
40  ὥσπερ οὖν συλλέγεταιa τὰ ζιζάνιαb καὶ πυρὶ ⸀καίεται,c οὕτως ἔσταιd ἐν τῇ συντελείᾳe τοῦ ⸀αἰῶνος·
41  ἀποστελεῖa ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ, καὶ συλλέξουσινb ἐκ τῆς βασιλείας αὐτοῦ πάντα τὰ σκάνδαλαc καὶ τοὺς ποιοῦνταςd τὴν ἀνομίαν,e
42  καὶ βαλοῦσινa αὐτοὺς εἰς τὴν κάμινονb τοῦ πυρός· ἐκεῖ ἔσταιc ὁ κλαυθμὸςd καὶ ὁ βρυγμὸςe τῶν ὀδόντων.f
43  Τότε οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσινa ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρὸς αὐτῶν. ὁ ἔχωνb ⸀ὦτα ἀκουέτω.c
44  ⸀Ὁμοία ἐστὶνa ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θησαυρῷb κεκρυμμένῳc ἐν τῷ ἀγρῷ, ὃν εὑρὼνd ἄνθρωπος ἔκρυψεν,e καὶ ἀπὸ τῆς χαρᾶς αὐτοῦ ὑπάγειf καὶ ⸂πωλεῖg πάντα ὅσα ἔχει⸃h καὶ ἀγοράζειi τὸν ἀγρὸν ἐκεῖνον.
45  Πάλιν ὁμοία ἐστὶνa ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ⸀ἀνθρώπῳ ἐμπόρῳb ζητοῦντιc καλοὺς μαργαρίτας·d
46  ⸂εὑρὼνa δὲ⸃ ἕνα πολύτιμονb μαργαρίτηνc ἀπελθὼνd πέπρακενe πάντα ὅσα εἶχενf καὶ ἠγόρασενg αὐτόν.
47  Πάλιν ὁμοία ἐστὶνa ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν σαγήνῃb βληθείσῃc εἰς τὴν θάλασσαν καὶ ἐκ παντὸς γένουςd συναγαγούσῃ·e
48  ἣν ὅτε ἐπληρώθηa ἀναβιβάσαντεςb ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸνc καὶ καθίσαντεςd συνέλεξανe τὰ καλὰ εἰς ⸀ἄγγη,f τὰ δὲ σαπρὰg ἔξω ἔβαλον.h
49  οὕτως ἔσταιa ἐν τῇ συντελείᾳb τοῦ αἰῶνος· ἐξελεύσονταιc οἱ ἄγγελοι καὶ ἀφοριοῦσινd τοὺς πονηροὺς ἐκ μέσου τῶν δικαίων
50  καὶ βαλοῦσινa αὐτοὺς εἰς τὴν κάμινονb τοῦ πυρός· ἐκεῖ ἔσταιc ὁ κλαυθμὸςd καὶ ὁ βρυγμὸςe τῶν ὀδόντων.f
51  ⸀Συνήκατεa ταῦτα πάντα; λέγουσινb αὐτῷ· ⸀Ναί.
52  ὁ δὲ εἶπενa αὐτοῖς· Διὰ τοῦτο πᾶς γραμματεὺς μαθητευθεὶςb ⸂τῇ βασιλείᾳ⸃ τῶν οὐρανῶν ὅμοιός ἐστινc ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃd ὅστις ἐκβάλλειe ἐκ τοῦ θησαυροῦf αὐτοῦ καινὰ καὶ παλαιά.g
53  καὶ ἐγένετοa ὅτε ἐτέλεσενb ὁ Ἰησοῦς τὰς παραβολὰς ταύτας, μετῆρενc ἐκεῖθεν.d
54  καὶ ἐλθὼνa εἰς τὴν πατρίδαb αὐτοῦ ἐδίδασκενc αὐτοὺς ἐν τῇ συναγωγῇ αὐτῶν, ὥστε ἐκπλήσσεσθαιd αὐτοὺς καὶ λέγειν·e Πόθενf τούτῳ ἡ σοφία αὕτη καὶ αἱ δυνάμεις;
55  οὐχ οὗτός ἐστινa ὁ τοῦ τέκτονοςb υἱός; ⸀οὐχ ἡ μήτηρ αὐτοῦ λέγεταιc Μαριὰμd καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ Ἰάκωβος καὶ ⸀Ἰωσὴφ καὶ Σίμων καὶ Ἰούδας;
56  καὶ αἱ ἀδελφαὶa αὐτοῦ οὐχὶ πᾶσαι πρὸς ἡμᾶς εἰσιν;b πόθενc οὖν τούτῳ ταῦτα πάντα;
57  καὶ ἐσκανδαλίζοντοa ἐν αὐτῷ. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπενb αὐτοῖς· Οὐκ ἔστινc προφήτης ἄτιμοςd εἰ μὴ ἐν τῇ ⸀πατρίδιe καὶ ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ.
58  καὶ οὐκ ἐποίησενa ἐκεῖ δυνάμεις πολλὰς διὰ τὴν ἀπιστίανb αὐτῶν.
14
Ἐν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ ἤκουσενa Ἡρῴδης ὁ τετραάρχηςb τὴν ἀκοὴνc Ἰησοῦ,
2  καὶ εἶπενa τοῖς παισὶνb αὐτοῦ· Οὗτός ἐστινc Ἰωάννης ὁ βαπτιστής·d αὐτὸς ἠγέρθηe ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ διὰ τοῦτο αἱ δυνάμεις ἐνεργοῦσινf ἐν αὐτῷ.
3  Ὁ γὰρ Ἡρῴδης κρατήσαςa τὸν Ἰωάννην ἔδησενb ⸀αὐτὸν καὶ ⸂ἐν φυλακῇ ἀπέθετο⸃c διὰ Ἡρῳδιάδαd τὴν γυναῖκα Φιλίππου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ,
4  ἔλεγενa γὰρ ⸂αὐτῷ ὁ Ἰωάννης⸃· Οὐκ ἔξεστίνb σοι ἔχεινc αὐτήν·
5  καὶ θέλωνa αὐτὸν ἀποκτεῖναιb ἐφοβήθηc τὸν ὄχλον, ὅτι ὡς προφήτην αὐτὸν εἶχον.d
6  ⸂γενεσίοιςa δὲ γενομένοις⸃b τοῦ Ἡρῴδου ὠρχήσατοc ἡ θυγάτηρd τῆς Ἡρῳδιάδοςe ἐν τῷ μέσῳ καὶ ἤρεσενf τῷ Ἡρῴδῃ,
7  ὅθενa μετὰ ὅρκουb ὡμολόγησενc αὐτῇ δοῦναιd ὃ ⸀ἐὰν αἰτήσηται.e
8  ἡ δὲ προβιβασθεῖσαa ὑπὸ τῆς μητρὸς αὐτῆς· Δόςb μοι, φησίν,c ὧδε ἐπὶ πίνακιd τὴν κεφαλὴν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ.e
9  καὶ ⸂λυπηθεὶςa ὁ βασιλεὺς διὰ⸃ τοὺς ὅρκουςb καὶ τοὺς συνανακειμένουςc ἐκέλευσενd δοθῆναι,e
10  καὶ πέμψαςa ἀπεκεφάλισενb ⸀τὸν Ἰωάννην ἐν τῇ φυλακῇ·
11  καὶ ἠνέχθηa ἡ κεφαλὴ αὐτοῦ ἐπὶ πίνακιb καὶ ἐδόθηc τῷ κορασίῳ,d καὶ ἤνεγκενe τῇ μητρὶ αὐτῆς.
12  καὶ προσελθόντεςa οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἦρανb τὸ ⸀πτῶμαc καὶ ἔθαψανd ⸀αὐτόν, καὶ ἐλθόντεςe ἀπήγγειλανf τῷ Ἰησοῦ.
13  ⸂Ἀκούσαςa δὲ⸃ ὁ Ἰησοῦς ἀνεχώρησενb ἐκεῖθενc ἐν πλοίῳ εἰς ἔρημον τόπον κατ’ ἰδίαν· καὶ ἀκούσαντεςd οἱ ὄχλοι ἠκολούθησανe αὐτῷ πεζῇf ἀπὸ τῶν πόλεων.
14  καὶ ⸀ἐξελθὼνa εἶδενb πολὺν ὄχλον, καὶ ἐσπλαγχνίσθηc ἐπ’ αὐτοῖς καὶ ἐθεράπευσενd τοὺς ἀρρώστουςe αὐτῶν.
15  ὀψίαςa δὲ γενομένηςb προσῆλθονc αὐτῷ οἱ ⸀μαθηταὶ λέγοντες·d Ἔρημός ἐστινe ὁ τόπος καὶ ἡ ὥρα ἤδη παρῆλθεν·f ἀπόλυσονg τοὺς ὄχλους, ἵνα ἀπελθόντεςh εἰς τὰς κώμαςi ἀγοράσωσινj ἑαυτοῖς βρώματα.k
16  ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπενa αὐτοῖς· Οὐ χρείαν ἔχουσινb ἀπελθεῖν·c δότεd αὐτοῖς ὑμεῖς φαγεῖν.e
17  οἱ δὲ λέγουσινa αὐτῷ· Οὐκ ἔχομενb ὧδε εἰ μὴ πέντε ἄρτους καὶ δύο ἰχθύας.c
18  ὁ δὲ εἶπεν·a Φέρετέb μοι ⸂ὧδε αὐτούς⸃.
19  καὶ κελεύσαςa τοὺς ὄχλους ἀνακλιθῆναιb ἐπὶ ⸂τοῦ χόρτου⸃,c λαβὼνd τοὺς πέντε ἄρτους καὶ τοὺς δύο ἰχθύας,e ἀναβλέψαςf εἰς τὸν οὐρανὸν εὐλόγησενg καὶ κλάσαςh ἔδωκενi τοῖς μαθηταῖς τοὺς ἄρτους οἱ δὲ μαθηταὶ τοῖς ὄχλοις.
20  καὶ ἔφαγονa πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν,b καὶ ἦρανc τὸ περισσεῦονd τῶν κλασμάτωνe δώδεκα κοφίνουςf πλήρεις.g
21  οἱ δὲ ἐσθίοντεςa ἦσανb ἄνδρες ὡσεὶc πεντακισχίλιοιd χωρὶς γυναικῶν καὶ παιδίων.
22  Καὶ εὐθέως ⸀ἠνάγκασενa τοὺς μαθητὰς ἐμβῆναιb ⸀εἰς πλοῖον καὶ προάγεινc αὐτὸν εἰς τὸ πέραν,d ἕως οὗ ἀπολύσῃe τοὺς ὄχλους.
23  καὶ ἀπολύσαςa τοὺς ὄχλους ἀνέβηb εἰς τὸ ὄρος κατ’ ἰδίαν προσεύξασθαι.c ὀψίαςd δὲ γενομένηςe μόνος ἦνf ἐκεῖ.
24  τὸ δὲ πλοῖον ἤδη ⸂σταδίουςa πολλοὺς ἀπὸ τῆς γῆς ἀπεῖχεν⸃,b βασανιζόμενονc ὑπὸ τῶν κυμάτων,d ἦνe γὰρ ἐναντίοςf ὁ ἄνεμος.
25  τετάρτῃa δὲ φυλακῇ τῆς νυκτὸς ⸀ἦλθενb πρὸς ⸀αὐτοὺς περιπατῶνc ἐπὶ ⸂τὴν θάλασσαν⸃.
26  ⸂οἱ δὲ μαθηταὶ ἰδόντεςa αὐτὸν⸃ ἐπὶ ⸂τῆς θαλάσσης⸃ περιπατοῦνταb ἐταράχθησανc λέγοντεςd ὅτι Φάντασμάe ἐστιν,f καὶ ἀπὸ τοῦ φόβου ἔκραξαν.g
27  ⸀εὐθὺς δὲ ἐλάλησενa ⸂αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς⸃ λέγων·b Θαρσεῖτε,c ἐγώ εἰμι·d μὴ φοβεῖσθε.e
28  Ἀποκριθεὶςa δὲ ⸂αὐτῷ ὁ Πέτρος εἶπεν⸃·b Κύριε, εἰ σὺ εἶ,c κέλευσόνd με ⸂ἐλθεῖνe πρὸς σὲ⸃ ἐπὶ τὰ ὕδατα·
29  ὁ δὲ εἶπεν·a Ἐλθέ.b καὶ καταβὰςc ἀπὸ τοῦ ⸀πλοίου Πέτρος περιεπάτησενd ἐπὶ τὰ ὕδατα ⸂καὶ ἦλθεν⸃e πρὸς τὸν Ἰησοῦν.
30  βλέπωνa δὲ τὸν ἄνεμον ⸀ἰσχυρὸνb ἐφοβήθη,c καὶ ἀρξάμενοςd καταποντίζεσθαιe ἔκραξενf λέγων·g Κύριε, σῶσόνh με.
31  εὐθέως δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐκτείναςa τὴν χεῖρα ἐπελάβετοb αὐτοῦ καὶ λέγειc αὐτῷ· Ὀλιγόπιστε,d εἰς τί ἐδίστασας;e
32  καὶ ⸀ἀναβάντωνa αὐτῶν εἰς τὸ πλοῖον ἐκόπασενb ὁ ἄνεμος.
33  οἱ δὲ ἐν τῷ ⸀πλοίῳ προσεκύνησανa αὐτῷ λέγοντες·b Ἀληθῶςc θεοῦ υἱὸς εἶ.d
34  Καὶ διαπεράσαντεςa ἦλθονb ⸂ἐπὶ τὴν γῆν εἰς⸃ Γεννησαρέτ.c
35  καὶ ἐπιγνόντεςa αὐτὸν οἱ ἄνδρες τοῦ τόπου ἐκείνου ἀπέστειλανb εἰς ὅλην τὴν περίχωρονc ἐκείνην, καὶ προσήνεγκανd αὐτῷ πάντας τοὺς κακῶςe ἔχοντας,f
36  καὶ παρεκάλουνa αὐτὸν ἵνα μόνον ἅψωνταιb τοῦ κρασπέδουc τοῦ ἱματίου αὐτοῦ· καὶ ὅσοι ἥψαντοd διεσώθησαν.e
15
Τότε προσέρχονταιa τῷ ⸀Ἰησοῦ ἀπὸ Ἱεροσολύμων ⸂Φαρισαῖοι καὶ γραμματεῖς⸃ λέγοντεςb
2  Διὰ τί οἱ μαθηταί σου παραβαίνουσινa τὴν παράδοσινb τῶν πρεσβυτέρων; οὐ γὰρ νίπτονταιc τὰς χεῖρας ⸀αὐτῶν ὅταν ἄρτον ἐσθίωσιν.d
3  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπενb αὐτοῖς· Διὰ τί καὶ ὑμεῖς παραβαίνετεc τὴν ἐντολὴν τοῦ θεοῦ διὰ τὴν παράδοσινd ὑμῶν;
4  ὁ γὰρ θεὸς ⸀εἶπεν·a Τίμαb τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα, καί· Ὁ κακολογῶνc πατέρα ἢ μητέρα θανάτῳ τελευτάτω·d
5  ὑμεῖς δὲ λέγετε·a Ὃς ἂν εἴπῃb τῷ πατρὶ ἢ τῇ μητρί· Δῶρονc ὃ ἐὰν ἐξ ἐμοῦ ὠφεληθῇς,d
6  ⸀οὐ μὴ ⸀τιμήσειa τὸν πατέρα ⸀αὐτοῦ· καὶ ἠκυρώσατεb ⸂τὸν λόγον⸃ τοῦ θεοῦ διὰ τὴν παράδοσινc ὑμῶν.
7  ὑποκριταί,a καλῶς ἐπροφήτευσενb περὶ ὑμῶν Ἠσαΐαςc λέγων·d
8  ⸂Ὁ λαὸς οὗτος⸃ τοῖς χείλεσίνa με τιμᾷ,b ἡ δὲ καρδία αὐτῶν πόρρωc ἀπέχειd ἀπ’ ἐμοῦ·
9  μάτηνa δὲ σέβονταίb με, διδάσκοντεςc διδασκαλίαςd ἐντάλματαe ἀνθρώπων.
10  Καὶ προσκαλεσάμενοςa τὸν ὄχλον εἶπενb αὐτοῖς· Ἀκούετεc καὶ συνίετε·d
11  οὐ τὸ εἰσερχόμενονa εἰς τὸ στόμα κοινοῖb τὸν ἄνθρωπον, ἀλλὰ τὸ ἐκπορευόμενονc ἐκ τοῦ στόματος τοῦτο κοινοῖd τὸν ἄνθρωπον.
12  Τότε προσελθόντεςa οἱ ⸀μαθηταὶ ⸀λέγουσινb αὐτῷ· Οἶδαςc ὅτι οἱ Φαρισαῖοι ἀκούσαντεςd τὸν λόγον ἐσκανδαλίσθησαν;e
13  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπεν·b Πᾶσα φυτείαc ἣν οὐκ ἐφύτευσενd ὁ πατήρ μου ὁ οὐράνιοςe ἐκριζωθήσεται.f
14  ἄφετεa αὐτούς· ⸂τυφλοί εἰσινb ὁδηγοίc τυφλῶν⸃· τυφλὸς δὲ τυφλὸν ἐὰν ὁδηγῇ,d ἀμφότεροιe εἰς βόθυνονf πεσοῦνται.g
15  Ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ Πέτρος εἶπενb αὐτῷ· Φράσονc ἡμῖν τὴν παραβολήν ⸀ταύτην.
16  ὁ ⸀δὲ εἶπεν·a Ἀκμὴνb καὶ ὑμεῖς ἀσύνετοίc ἐστε;d
17  ⸀οὐ νοεῖτεa ὅτι πᾶν τὸ εἰσπορευόμενονb εἰς τὸ στόμα εἰς τὴν κοιλίανc χωρεῖd καὶ εἰς ἀφεδρῶναe ἐκβάλλεται;f
18  τὰ δὲ ἐκπορευόμεναa ἐκ τοῦ στόματος ἐκ τῆς καρδίας ἐξέρχεται,b κἀκεῖναc κοινοῖd τὸν ἄνθρωπον.
19  ἐκ γὰρ τῆς καρδίας ἐξέρχονταιa διαλογισμοὶb πονηροί, φόνοι,c μοιχεῖαι,d πορνεῖαι,e κλοπαί,f ψευδομαρτυρίαι,g βλασφημίαι.h
20  ταῦτά ἐστινa τὰ κοινοῦνταb τὸν ἄνθρωπον, τὸ δὲ ἀνίπτοιςc χερσὶν φαγεῖνd οὐ κοινοῖe τὸν ἄνθρωπον.
21  Καὶ ἐξελθὼνa ἐκεῖθενb ὁ Ἰησοῦς ἀνεχώρησενc εἰς τὰ μέρη Τύρουd καὶ Σιδῶνος.e
22  καὶ ἰδοὺ γυνὴ Χαναναίαa ἀπὸ τῶν ὁρίωνb ἐκείνων ἐξελθοῦσαc ⸀ἔκραζενd λέγουσα·e Ἐλέησόνf με, κύριε ⸀υἱὸς Δαυίδ· ἡ θυγάτηρg μου κακῶςh δαιμονίζεται.i
23  ὁ δὲ οὐκ ἀπεκρίθηa αὐτῇ λόγον. καὶ προσελθόντεςb οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ⸀ἠρώτουνc αὐτὸν λέγοντες·d Ἀπόλυσονe αὐτήν, ὅτι κράζειf ὄπισθενg ἡμῶν.
24  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπεν·b Οὐκ ἀπεστάληνc εἰ μὴ εἰς τὰ πρόβατα τὰ ἀπολωλόταd οἴκου Ἰσραήλ.
25  ἡ δὲ ἐλθοῦσαa ⸀προσεκύνειb αὐτῷ λέγουσα·c Κύριε, βοήθειd μοι.
26  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπεν·b Οὐκ ἔστινc καλὸν λαβεῖνd τὸν ἄρτον τῶν τέκνων καὶ βαλεῖνe τοῖς κυναρίοις.f
27  ἡ δὲ εἶπεν·a Ναί, κύριε, καὶ γὰρ τὰ κυνάριαb ἐσθίειc ἀπὸ τῶν ψιχίωνd τῶν πιπτόντωνe ἀπὸ τῆς τραπέζηςf τῶν κυρίων αὐτῶν.
28  τότε ἀποκριθεὶςa ὁ Ἰησοῦς εἶπενb αὐτῇ· Ὦc γύναι, μεγάλη σου ἡ πίστις· γενηθήτωd σοι ὡς θέλεις.e καὶ ἰάθηf ἡ θυγάτηρg αὐτῆς ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης.
29  Καὶ μεταβὰςa ἐκεῖθενb ὁ Ἰησοῦς ἦλθενc παρὰ τὴν θάλασσαν τῆς Γαλιλαίας, καὶ ἀναβὰςd εἰς τὸ ὄρος ἐκάθητοe ἐκεῖ.
30  καὶ προσῆλθονa αὐτῷ ὄχλοι πολλοὶ ἔχοντεςb μεθ’ ἑαυτῶν ⸂κωφούς,c τυφλούς, χωλούς,d κυλλούς⸃,e καὶ ἑτέρους πολλούς, καὶ ἔρριψανf αὐτοὺς παρὰ τοὺς πόδας ⸀αὐτοῦ, καὶ ἐθεράπευσενg αὐτούς·
31  ὥστε ⸂τὸν ὄχλον⸃ θαυμάσαιa βλέπονταςb κωφοὺςc λαλοῦνταςd ⸂κυλλοὺςe ὑγιεῖς⸃f ⸀καὶ χωλοὺςg περιπατοῦνταςh καὶ τυφλοὺς βλέποντας·i καὶ ἐδόξασανj τὸν θεὸν Ἰσραήλ.
32  Ὁ δὲ Ἰησοῦς προσκαλεσάμενοςa τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ εἶπεν·b Σπλαγχνίζομαιc ἐπὶ τὸν ὄχλον, ὅτι ἤδη ἡμέραι τρεῖς προσμένουσίνd μοι καὶ οὐκ ἔχουσινe τί φάγωσιν·f καὶ ἀπολῦσαιg αὐτοὺς νήστειςh οὐ θέλω,i μήποτεj ἐκλυθῶσινk ἐν τῇ ὁδῷ.
33  καὶ λέγουσινa αὐτῷ οἱ ⸀μαθηταί· Πόθενb ἡμῖν ἐν ἐρημίᾳc ἄρτοι τοσοῦτοιd ὥστε χορτάσαιe ὄχλον τοσοῦτον;f
34  καὶ λέγειa αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Πόσουςb ἄρτους ἔχετε;c οἱ δὲ εἶπαν·d Ἑπτά, καὶ ὀλίγα ἰχθύδια.e
35  καὶ ⸀παραγγείλαςa ⸂τῷ ὄχλῳ⸃ ἀναπεσεῖνb ἐπὶ τὴν γῆν
36  ⸀ἔλαβενa τοὺς ἑπτὰ ἄρτους καὶ τοὺς ἰχθύαςb ⸀καὶ εὐχαριστήσαςc ἔκλασενd καὶ ⸀ἐδίδουe τοῖς ⸀μαθηταῖς οἱ δὲ μαθηταὶ ⸂τοῖς ὄχλοις⸃.
37  καὶ ἔφαγονa πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν,b καὶ ⸂τὸ περισσεῦονc τῶν κλασμάτωνd ἦραν⸃e ἑπτὰ σπυρίδαςf πλήρεις.g
38  οἱ δὲ ἐσθίοντεςa ἦσανb τετρακισχίλιοιc ἄνδρες χωρὶς γυναικῶν καὶ παιδίων.
39  καὶ ἀπολύσαςa τοὺς ὄχλους ἐνέβηb εἰς τὸ πλοῖον, καὶ ἦλθενc εἰς τὰ ὅριαd ⸀Μαγαδάν.e
16
Καὶ προσελθόντεςa οἱ Φαρισαῖοι καὶ Σαδδουκαῖοιb πειράζοντεςc ἐπηρώτησανd αὐτὸν σημεῖον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐπιδεῖξαιe αὐτοῖς.
2  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπενb αὐτοῖς· ⸂Ὀψίαςc γενομένηςd λέγετε·e Εὐδία,f πυρράζειg γὰρ ὁ οὐρανός·
3  καὶ πρωΐ·a Σήμερον χειμών,b πυρράζειc γὰρ στυγνάζωνd ὁ οὐρανός. ⸀τὸ μὲν πρόσωπον τοῦ οὐρανοῦ γινώσκετεe διακρίνειν,f τὰ δὲ σημεῖα τῶν καιρῶν οὐ δύνασθε.⸃g
4  Γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶςa σημεῖον ἐπιζητεῖ,b καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεταιc αὐτῇ εἰ μὴ τὸ σημεῖον ⸀Ἰωνᾶ.d καὶ καταλιπὼνe αὐτοὺς ἀπῆλθεν.f
5  Καὶ ἐλθόντεςa οἱ ⸀μαθηταὶ εἰς τὸ πέρανb ἐπελάθοντοc ἄρτους λαβεῖν.d
6  ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπενa αὐτοῖς· Ὁρᾶτεb καὶ προσέχετεc ἀπὸ τῆς ζύμηςd τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων.e
7  οἱ δὲ διελογίζοντοa ἐν ἑαυτοῖς λέγοντεςb ὅτι Ἄρτους οὐκ ἐλάβομεν.c
8  γνοὺςa δὲ ὁ Ἰησοῦς ⸀εἶπεν·b Τί διαλογίζεσθεc ἐν ἑαυτοῖς, ὀλιγόπιστοι,d ὅτι ἄρτους οὐκ ⸀ἐλάβετε;e
9  οὔπωa νοεῖτε,b οὐδὲ μνημονεύετεc τοὺς πέντε ἄρτους τῶν πεντακισχιλίωνd καὶ πόσουςe κοφίνουςf ἐλάβετε;g
10  οὐδὲ τοὺς ἑπτὰ ἄρτους τῶν τετρακισχιλίωνa καὶ πόσαςb σπυρίδαςc ἐλάβετε;d
11  πῶς οὐ νοεῖτεa ὅτι οὐ περὶ ⸀ἄρτων εἶπονb ὑμῖν; ⸂προσέχετεc δὲ⸃ ἀπὸ τῆς ζύμηςd τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων.e
12  τότε συνῆκανa ὅτι οὐκ εἶπενb προσέχεινc ἀπὸ τῆς ζύμηςd ⸂τῶν ἄρτων⸃ ἀλλὰ ἀπὸ τῆς διδαχῆς τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων.e
13  Ἐλθὼνa δὲ ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ μέρη Καισαρείαςb τῆς Φιλίππου ἠρώταc τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ λέγων·d ⸀Τίνα λέγουσινe οἱ ἄνθρωποι εἶναιf τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;
14  οἱ δὲ εἶπαν·a Οἱ μὲν Ἰωάννην τὸν βαπτιστήν,b ἄλλοι δὲ Ἠλίαν,c ἕτεροι δὲ Ἰερεμίανd ἢ ἕνα τῶν προφητῶν.
15  λέγειa αὐτοῖς· Ὑμεῖς δὲ τίνα με λέγετεb εἶναι;c
16  ἀποκριθεὶςa δὲ Σίμων Πέτρος εἶπεν·b Σὺ εἶc ὁ χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ τοῦ ζῶντος.d
17  ⸂ἀποκριθεὶςa δὲ⸃ ὁ Ἰησοῦς εἶπενb αὐτῷ· Μακάριος εἶ,c Σίμων Βαριωνᾶ,d ὅτι σὰρξ καὶ αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψένe σοι ἀλλ’ ὁ πατήρ μου ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς·
18  κἀγὼ δέ σοι λέγωa ὅτι σὺ εἶb Πέτρος, καὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳc οἰκοδομήσωd μου τὴν ἐκκλησίαν, καὶ πύλαιe ᾅδουf οὐ κατισχύσουσινg αὐτῆς·
19  ⸀δώσωa σοι τὰς ⸀κλεῖδαςb τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, καὶ ὃ ⸀ἐὰν δήσῃςc ἐπὶ τῆς γῆς ἔσταιd δεδεμένονe ἐν τοῖς οὐρανοῖς, καὶ ὃ ⸁ἐὰν λύσῃςf ἐπὶ τῆς γῆς ἔσταιg λελυμένονh ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
20  τότε ⸀διεστείλατοa τοῖς ⸀μαθηταῖς ἵνα μηδενὶ εἴπωσινb ὅτι αὐτός ⸀ἐστινc ὁ χριστός.
21  Ἀπὸ τότε ἤρξατοa ⸂ὁ Ἰησοῦς⸃ δεικνύεινb τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι δεῖc αὐτὸν ⸂εἰς Ἱεροσόλυμα ἀπελθεῖν⸃d καὶ πολλὰ παθεῖνe ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ ἀρχιερέων καὶ γραμματέων καὶ ἀποκτανθῆναιf καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθῆναι.g
22  καὶ προσλαβόμενοςa αὐτὸν ὁ Πέτρος ἤρξατοb ἐπιτιμᾶνc αὐτῷ λέγων·d Ἵλεώςe σοι, κύριε· οὐ μὴ ἔσταιf σοι τοῦτο.
23  ὁ δὲ στραφεὶςa εἶπενb τῷ Πέτρῳ· Ὕπαγεc ὀπίσω μου, Σατανᾶ· σκάνδαλονd ⸂εἶe ἐμοῦ⸃, ὅτι οὐ φρονεῖςf τὰ τοῦ θεοῦ ἀλλὰ τὰ τῶν ἀνθρώπων.
24  Τότε ὁ Ἰησοῦς εἶπενa τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· Εἴ τις θέλειb ὀπίσω μου ἐλθεῖν,c ἀπαρνησάσθωd ἑαυτὸν καὶ ἀράτωe τὸν σταυρὸνf αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτωg μοι.
25  ὃς γὰρ ⸀ἐὰν θέλῃa τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαιb ἀπολέσειc αὐτήν· ὃς δ’ ἂν ἀπολέσῃd τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκενe ἐμοῦ εὑρήσειf αὐτήν.
26  τί γὰρ ⸀ὠφεληθήσεταιa ἄνθρωπος ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδήσῃb τὴν δὲ ψυχὴν αὐτοῦ ζημιωθῇ;c ἢ τί δώσειd ἄνθρωπος ἀντάλλαγμαe τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;
27  μέλλειa γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεσθαιb ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων αὐτοῦ, καὶ τότε ἀποδώσειc ἑκάστῳ κατὰ τὴν πρᾶξινd αὐτοῦ.
28  ἀμὴν λέγωa ὑμῖν ⸀ὅτι εἰσίνb τινες ⸂τῶν ὧδε ἑστώτων⸃c οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνταιd θανάτου ἕως ἂν ἴδωσινe τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενονf ἐν τῇ βασιλείᾳ αὐτοῦ.
17
Καὶ μεθ’ ἡμέρας ἓξa παραλαμβάνειb ὁ Ἰησοῦς τὸν Πέτρον καὶ Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, καὶ ἀναφέρειc αὐτοὺς εἰς ὄρος ὑψηλὸνd κατ’ ἰδίαν.
2  καὶ μετεμορφώθηa ἔμπροσθεν αὐτῶν, καὶ ἔλαμψενb τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τὰ δὲ ἱμάτια αὐτοῦ ⸀ἐγένετοc λευκὰd ὡς τὸ φῶς.
3  καὶ ἰδοὺ ⸀ὤφθηa αὐτοῖς Μωϋσῆς καὶ Ἠλίαςb ⸂συλλαλοῦντεςc μετ’ αὐτοῦ⸃.
4  ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ Πέτρος εἶπενb τῷ Ἰησοῦ· Κύριε, καλόν ἐστινc ἡμᾶς ὧδε εἶναι·d εἰ θέλεις,e ⸀ποιήσωf ὧδε τρεῖς σκηνάς,g σοὶ μίαν καὶ Μωϋσεῖ μίαν καὶ ⸂Ἠλίᾳh μίαν⸃.
5  ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντοςa ἰδοὺ νεφέληb φωτεινὴc ἐπεσκίασενd αὐτούς, καὶ ἰδοὺ φωνὴ ἐκ τῆς νεφέληςe λέγουσα·f Οὗτός ἐστινg ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα·h ⸂ἀκούετεi αὐτοῦ⸃.
6  καὶ ἀκούσαντεςa οἱ μαθηταὶ ἔπεσανb ἐπὶ πρόσωπον αὐτῶν καὶ ἐφοβήθησανc σφόδρα.d
7  καὶ ⸂προσῆλθενa ὁ Ἰησοῦς καὶ ἁψάμενοςb αὐτῶν⸃ εἶπεν·c Ἐγέρθητεd καὶ μὴ φοβεῖσθε.e
8  ἐπάραντεςa δὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν οὐδένα εἶδονb εἰ μὴ ⸀αὐτὸν Ἰησοῦν μόνον.
9  Καὶ καταβαινόντωνa αὐτῶν ἐκ τοῦ ὄρους ἐνετείλατοb αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς λέγων·c Μηδενὶ εἴπητεd τὸ ὅραμαe ἕως οὗ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐκ νεκρῶν ⸀ἐγερθῇ.f
10  καὶ ἐπηρώτησανa αὐτὸν οἱ ⸀μαθηταὶ λέγοντες·b Τί οὖν οἱ γραμματεῖς λέγουσινc ὅτι Ἠλίανd δεῖe ἐλθεῖνf πρῶτον;
11  ὁ ⸀δὲ ἀποκριθεὶςa ⸀εἶπεν·b Ἠλίαςc μὲν ⸀ἔρχεταιd καὶ ἀποκαταστήσειe πάντα·
12  λέγωa δὲ ὑμῖν ὅτι Ἠλίαςb ἤδη ἦλθεν,c καὶ οὐκ ἐπέγνωσανd αὐτὸν ἀλλὰ ἐποίησανe ἐν αὐτῷ ὅσα ἠθέλησαν·f οὕτως καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου μέλλειg πάσχεινh ὑπ’ αὐτῶν.
13  τότε συνῆκανa οἱ μαθηταὶ ὅτι περὶ Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦb εἶπενc αὐτοῖς.
14  Καὶ ⸀ἐλθόντωνa πρὸς τὸν ὄχλον προσῆλθενb αὐτῷ ἄνθρωπος γονυπετῶνc αὐτὸν
15  καὶ λέγων·a Κύριε, ἐλέησόνb μου τὸν υἱόν, ὅτι σεληνιάζεταιc καὶ κακῶςd ⸀πάσχει,e πολλάκιςf γὰρ πίπτειg εἰς τὸ πῦρ καὶ πολλάκιςh εἰς τὸ ὕδωρ.
16  καὶ προσήνεγκαa αὐτὸν τοῖς μαθηταῖς σου, καὶ οὐκ ἠδυνήθησανb αὐτὸν θεραπεῦσαι.c
17  ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν·b Ὦc γενεὰ ἄπιστοςd καὶ διεστραμμένη,e ἕως πότε ⸂μεθ’ ὑμῶν ἔσομαι⸃;f ἕως πότε ἀνέξομαιg ὑμῶν; φέρετέh μοι αὐτὸν ὧδε.
18  καὶ ἐπετίμησενa αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς, καὶ ἐξῆλθενb ἀπ’ αὐτοῦ τὸ δαιμόνιον· καὶ ἐθεραπεύθηc ὁ παῖςd ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης.
19  Τότε προσελθόντεςa οἱ μαθηταὶ τῷ Ἰησοῦ κατ’ ἰδίαν εἶπον·b Διὰ τί ἡμεῖς οὐκ ἠδυνήθημενc ἐκβαλεῖνd αὐτό;
20  ὁ δὲ ⸀λέγειa αὐτοῖς· Διὰ τὴν ⸀ὀλιγοπιστίανb ὑμῶν· ἀμὴν γὰρ λέγωc ὑμῖν, ἐὰν ἔχητεd πίστιν ὡς κόκκονe σινάπεως,f ἐρεῖτεg τῷ ὄρει τούτῳ· ⸂Μετάβαh ἔνθεν⸃i ἐκεῖ, καὶ μεταβήσεται,j καὶ οὐδὲν ἀδυνατήσειk ⸀ὑμῖν.
22  ⸀Συστρεφομένωνa δὲ αὐτῶν ἐν τῇ Γαλιλαίᾳ εἶπενb αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Μέλλειc ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοσθαιd εἰς χεῖρας ἀνθρώπων,
23  καὶ ἀποκτενοῦσινa αὐτόν, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθήσεται.b καὶ ἐλυπήθησανc σφόδρα.d
24  Ἐλθόντωνa δὲ αὐτῶν εἰς Καφαρναοὺμb προσῆλθονc οἱ τὰ δίδραχμαd λαμβάνοντεςe τῷ Πέτρῳ καὶ εἶπαν·f Ὁ διδάσκαλος ὑμῶν οὐ τελεῖg τὰ δίδραχμα;h
25  λέγει·a Ναί. καὶ ⸀ἐλθόνταb εἰς τὴν οἰκίαν προέφθασενc αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς λέγων·d Τί σοι δοκεῖ,e Σίμων; οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς ἀπὸ τίνων λαμβάνουσινf τέλη ἢ κῆνσον;g ἀπὸ τῶν υἱῶν αὐτῶν ἢ ἀπὸ τῶν ἀλλοτρίων;h
26  ⸂εἰπόντοςa δέ⸃· Ἀπὸ τῶν ἀλλοτρίων,b ἔφηc αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ἄρα γεd ἐλεύθεροίe εἰσινf οἱ υἱοί.
27  ἵνα δὲ μὴ σκανδαλίσωμενa αὐτούς, πορευθεὶςb ⸀εἰς θάλασσαν βάλεc ἄγκιστρονd καὶ τὸν ⸀ἀναβάνταe πρῶτον ἰχθὺνf ἆρον,g καὶ ἀνοίξαςh τὸ στόμα αὐτοῦ εὑρήσειςi στατῆρα·j ἐκεῖνον λαβὼνk δὸςl αὐτοῖς ἀντὶm ἐμοῦ καὶ σοῦ.
18
Ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ προσῆλθονa οἱ μαθηταὶ τῷ Ἰησοῦ λέγοντες·b Τίς ἄρα μείζων ἐστὶνc ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν;
2  καὶ ⸀προσκαλεσάμενοςa παιδίον ἔστησενb αὐτὸ ἐν μέσῳ αὐτῶν
3  καὶ εἶπεν·a Ἀμὴν λέγωb ὑμῖν, ἐὰν μὴ στραφῆτεc καὶ γένησθεd ὡς τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητεe εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
4  ὅστις οὖν ταπεινώσειa ἑαυτὸν ὡς τὸ παιδίον τοῦτο, οὗτός ἐστινb ὁ μείζων ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν·
5  καὶ ὃς ⸀ἐὰν δέξηταιa ⸂ἓν παιδίον τοιοῦτο⸃ ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ἐμὲ δέχεται.b
6  Ὃς δ’ ἂν σκανδαλίσῃa ἕνα τῶν μικρῶν τούτων τῶν πιστευόντωνb εἰς ἐμέ, συμφέρειc αὐτῷ ἵνα κρεμασθῇd μύλοςe ὀνικὸςf ⸀εἰς τὸν τράχηλονg αὐτοῦ καὶ καταποντισθῇh ἐν τῷ πελάγειi τῆς θαλάσσης.
7  οὐαὶ τῷ κόσμῳ ἀπὸ τῶν σκανδάλων·a ἀνάγκηb ⸀γὰρ ἐλθεῖνc τὰ σκάνδαλα,d πλὴν οὐαὶ τῷ ⸀ἀνθρώπῳ δι’ οὗ τὸ σκάνδαλονe ἔρχεται.f
8  Εἰ δὲ ἡ χείρ σου ἢ ὁ πούς σου σκανδαλίζειa σε, ἔκκοψονb ⸀αὐτὸν καὶ βάλεc ἀπὸ σοῦ· καλόν σοί ἐστινd εἰσελθεῖνe εἰς τὴν ζωὴν ⸂κυλλὸνf ἢ χωλόν⸃,g ἢ δύο χεῖρας ἢ δύο πόδας ἔχονταh βληθῆναιi εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον.
9  καὶ εἰ ὁ ὀφθαλμός σου σκανδαλίζειa σε, ἔξελεb αὐτὸν καὶ βάλεc ἀπὸ σοῦ· καλόν σοί ἐστινd μονόφθαλμονe εἰς τὴν ζωὴν εἰσελθεῖν,f ἢ δύο ὀφθαλμοὺς ἔχονταg βληθῆναιh εἰς τὴν γέεννανi τοῦ πυρός.
10  Ὁρᾶτεa μὴ καταφρονήσητεb ἑνὸς τῶν μικρῶν τούτων, λέγωc γὰρ ὑμῖν ὅτι οἱ ἄγγελοι αὐτῶν ἐν οὐρανοῖς διὰ παντὸς βλέπουσιd τὸ πρόσωπον τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν ⸀οὐρανοῖς.
12  τί ὑμῖν δοκεῖ;a ἐὰν γένηταίb τινι ἀνθρώπῳ ἑκατὸνc πρόβατα καὶ πλανηθῇd ἓν ἐξ αὐτῶν, οὐχὶ ⸀ἀφήσειe τὰ ἐνενήκονταf ἐννέαg ἐπὶ τὰ ὄρη ⸀καὶ πορευθεὶςh ζητεῖi τὸ πλανώμενον;j
13  καὶ ἐὰν γένηταιa εὑρεῖνb αὐτό, ἀμὴν λέγωc ὑμῖν ὅτι χαίρειd ἐπ’ αὐτῷ μᾶλλον ἢ ἐπὶ τοῖς ἐνενήκονταe ἐννέαf τοῖς μὴ πεπλανημένοις.g
14  οὕτως οὐκ ἔστινa θέλημα ⸀ἔμπροσθεν τοῦ πατρὸς ⸀ὑμῶν τοῦ ἐν οὐρανοῖς ἵνα ἀπόληταιb ⸀ἓν τῶν μικρῶν τούτων.
15  Ἐὰν δὲ ἁμαρτήσῃa ⸂εἰς σὲ⸃ ὁ ἀδελφός σου, ⸀ὕπαγεb ἔλεγξονc αὐτὸν μεταξὺd σοῦ καὶ αὐτοῦ μόνου. ἐάν σου ἀκούσῃ,e ἐκέρδησαςf τὸν ἀδελφόν σου·
16  ἐὰν δὲ μὴ ἀκούσῃ,a παράλαβεb μετὰ σοῦ ἔτι ἕνα ἢ δύο, ἵνα ἐπὶ στόματος δύο μαρτύρων ἢ τριῶν σταθῇc πᾶν ῥῆμα·
17  ἐὰν δὲ παρακούσῃa αὐτῶν, εἰπὸνb τῇ ἐκκλησίᾳ· ἐὰν δὲ καὶ τῆς ἐκκλησίας παρακούσῃ,c ἔστωd σοι ὥσπερ ὁ ἐθνικὸςe καὶ ὁ τελώνης.f
18  ἀμὴν λέγωa ὑμῖν, ὅσα ⸀ἐὰν δήσητεb ἐπὶ τῆς γῆς ἔσταιc δεδεμέναd ⸀ἐν οὐρανῷ καὶ ὅσα ἐὰν λύσητεe ἐπὶ τῆς γῆς ἔσταιf λελυμέναg ⸁ἐν οὐρανῷ.
19  Πάλιν ⸀ἀμὴν λέγωa ὑμῖν ὅτι ἐὰν δύο ⸂συμφωνήσωσινb ἐξ ὑμῶν⸃ ἐπὶ τῆς γῆς περὶ παντὸς πράγματοςc οὗ ἐὰν αἰτήσωνται,d γενήσεταιe αὐτοῖς παρὰ τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς.
20  οὗ γάρ εἰσινa δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοιb εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμιc ἐν μέσῳ αὐτῶν.
21  Τότε προσελθὼνa ⸂αὐτῷ ὁ Πέτρος εἶπεν⸃·b Κύριε, ποσάκιςc ἁμαρτήσειd εἰς ἐμὲ ὁ ἀδελφός μου καὶ ἀφήσωe αὐτῷ; ἕως ἑπτάκις;f
22  λέγειa αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Οὐ λέγωb σοι ἕως ἑπτάκιςc ἀλλὰ ἕως ἑβδομηκοντάκιςd ἑπτά.
23  Διὰ τοῦτο ὡμοιώθηa ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ ὃς ἠθέλησενb συνᾶραιc λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ·
24  ἀρξαμένουa δὲ αὐτοῦ συναίρεινb ⸀προσηνέχθηc ⸂αὐτῷ εἷς⸃ ὀφειλέτηςd μυρίωνe ταλάντων.f
25  μὴ ἔχοντοςa δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναιb ἐκέλευσενc αὐτὸν ὁ ⸀κύριος πραθῆναιd καὶ τὴν ⸀γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα καὶ πάντα ὅσα ⸀ἔχειe καὶ ἀποδοθῆναι.f
26  πεσὼνa οὖν ὁ δοῦλος προσεκύνειb αὐτῷ λέγων·c ⸀Μακροθύμησονd ἐπ’ ⸀ἐμοί, καὶ πάντα ⸂ἀποδώσωe σοι⸃.
27  σπλαγχνισθεὶςa δὲ ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἀπέλυσενb αὐτόν, καὶ τὸ δάνειονc ἀφῆκενd αὐτῷ.
28  ἐξελθὼνa δὲ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος εὗρενb ἕνα τῶν συνδούλωνc αὐτοῦ ὃς ὤφειλενd αὐτῷ ἑκατὸνe δηνάρια,f καὶ κρατήσαςg αὐτὸν ἔπνιγενh λέγων·i ⸀Ἀπόδοςj εἴ τι ὀφείλεις.k
29  πεσὼνa οὖν ὁ σύνδουλοςb ⸀αὐτοῦ παρεκάλειc αὐτὸν λέγων·d Μακροθύμησονe ἐπ’ ⸀ἐμοί, καὶ ἀποδώσωf σοι.
30  ὁ δὲ οὐκ ἤθελεν,a ἀλλὰ ἀπελθὼνb ἔβαλενc αὐτὸν εἰς φυλακὴν ἕως ⸀οὗ ἀποδῷd τὸ ὀφειλόμενον.e
31  ἰδόντεςa ⸀οὖν οἱ σύνδουλοιb αὐτοῦ τὰ γενόμεναc ἐλυπήθησανd σφόδρα,e καὶ ἐλθόντεςf διεσάφησανg τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν πάντα τὰ γενόμενα.h
32  τότε προσκαλεσάμενοςa αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ λέγειb αὐτῷ· Δοῦλε πονηρέ, πᾶσαν τὴν ὀφειλὴνc ἐκείνην ἀφῆκάd σοι, ἐπεὶe παρεκάλεσάςf με·
33  οὐκ ἔδειa καὶ σὲ ἐλεῆσαιb τὸν σύνδουλόνc σου, ὡς κἀγὼ σὲ ἠλέησα;d
34  καὶ ὀργισθεὶςa ὁ κύριος αὐτοῦ παρέδωκενb αὐτὸν τοῖς βασανισταῖςc ἕως οὗ ἀποδῷd πᾶν τὸ ⸀ὀφειλόμενον.e
35  Οὕτως καὶ ὁ πατήρ μου ὁ ⸀οὐράνιοςa ποιήσειb ὑμῖν ἐὰν μὴ ἀφῆτεc ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν καρδιῶν ⸀ὑμῶν.
19
Καὶ ἐγένετοa ὅτε ἐτέλεσενb ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους τούτους, μετῆρενc ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας καὶ ἦλθενd εἰς τὰ ὅριαe τῆς Ἰουδαίας πέρανf τοῦ Ἰορδάνου.g
2  καὶ ἠκολούθησανa αὐτῷ ὄχλοι πολλοί, καὶ ἐθεράπευσενb αὐτοὺς ἐκεῖ.
3  Καὶ προσῆλθονa ⸀αὐτῷ Φαρισαῖοι πειράζοντεςb αὐτὸν καὶ ⸀λέγοντες·c Εἰ ἔξεστινd ⸀ἀνθρώπῳ ἀπολῦσαιe τὴν γυναῖκα αὐτοῦ κατὰ πᾶσαν αἰτίαν;f
4  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa ⸀εἶπεν·b Οὐκ ἀνέγνωτεc ὅτι ὁ ⸀κτίσαςd ἀπ’ ἀρχῆς ἄρσενe καὶ θῆλυf ἐποίησενg αὐτοὺς
5  καὶ εἶπεν·a ⸀Ἕνεκαb τούτου καταλείψειc ἄνθρωπος τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα καὶ ⸀κολληθήσεταιd τῇ γυναικὶ αὐτοῦ, καὶ ἔσονταιe οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν;
6  ὥστε οὐκέτι εἰσὶνa δύο ἀλλὰ σὰρξ μία. ὃ οὖν ὁ θεὸς συνέζευξενb ἄνθρωπος μὴ χωριζέτω.c
7  λέγουσινa αὐτῷ· Τί οὖν Μωϋσῆς ἐνετείλατοb δοῦναιc βιβλίον ἀποστασίουd καὶ ἀπολῦσαιe ⸀αὐτήν;
8  λέγειa αὐτοῖς ὅτι Μωϋσῆς πρὸς τὴν σκληροκαρδίανb ὑμῶν ἐπέτρεψενc ὑμῖν ἀπολῦσαιd τὰς γυναῖκας ὑμῶν, ἀπ’ ἀρχῆς δὲ οὐ γέγονενe οὕτως.
9  λέγωa δὲ ὑμῖν ⸀ὅτι ὃς ἂν ἀπολύσῃb τὴν γυναῖκα αὐτοῦ μὴ ἐπὶ πορνείᾳc καὶ γαμήσῃd ἄλλην μοιχᾶταιe ⸂καὶ ὁ ἀπολελυμένηνf γαμήσαςg μοιχᾶται⸃.h
10  Λέγουσινa αὐτῷ οἱ ⸀μαθηταί· Εἰ οὕτως ἐστὶνb ἡ αἰτίαc τοῦ ἀνθρώπου μετὰ τῆς γυναικός, οὐ συμφέρειd γαμῆσαι.e
11  ὁ δὲ εἶπενa αὐτοῖς· Οὐ πάντες χωροῦσιb τὸν λόγον ⸀τοῦτον ἀλλ’ οἷς δέδοται.c
12  εἰσὶνa γὰρ εὐνοῦχοιb οἵτινες ἐκ κοιλίαςc μητρὸς ἐγεννήθησανd οὕτως, καὶ εἰσὶνe εὐνοῦχοιf οἵτινες εὐνουχίσθησανg ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, καὶ εἰσὶνh εὐνοῦχοιi οἵτινες εὐνούχισανj ἑαυτοὺς διὰ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. ὁ δυνάμενοςk χωρεῖνl χωρείτω.m
13  Τότε ⸀προσηνέχθησανa αὐτῷ παιδία ἵνα τὰς χεῖρας ἐπιθῇb αὐτοῖς καὶ προσεύξηται·c οἱ δὲ μαθηταὶ ἐπετίμησανd αὐτοῖς.
14  ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν·a Ἄφετεb τὰ παιδία καὶ μὴ κωλύετεc αὐτὰ ἐλθεῖνd πρός με, τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶνe ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
15  καὶ ἐπιθεὶςa ⸂τὰς χεῖρας αὐτοῖς⸃ ἐπορεύθηb ἐκεῖθεν.c
16  Καὶ ἰδοὺ εἷς προσελθὼνa ⸂αὐτῷ εἶπεν⸃·b ⸀Διδάσκαλε, τί ἀγαθὸν ποιήσωc ἵνα ⸀σχῶd ζωὴν αἰώνιον;
17  ὁ δὲ εἶπενa αὐτῷ· Τί με ⸂ἐρωτᾷςb περὶ τοῦ ἀγαθοῦ; εἷς ἐστινc ὁ ἀγαθός⸃· εἰ δὲ θέλειςd ⸂εἰς τὴν ζωὴν εἰσελθεῖν⸃,e ⸀τήρησονf τὰς ἐντολάς.
18  λέγειa αὐτῷ· Ποίας; ὁ δὲ Ἰησοῦς ⸀εἶπεν·b Τὸ Οὐ φονεύσεις,c Οὐ μοιχεύσεις,d Οὐ κλέψεις,e Οὐ ψευδομαρτυρήσεις,f
19  Τίμαa τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα, καὶ Ἀγαπήσειςb τὸν πλησίονc σου ὡς σεαυτόν.
20  λέγειa αὐτῷ ὁ νεανίσκος·b ⸂Πάντα ταῦτα⸃ ⸀ἐφύλαξα·c τί ἔτι ὑστερῶ;d
21  ἔφηa αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Εἰ θέλειςb τέλειοςc εἶναι,d ὕπαγεe πώλησόνf σου τὰ ὑπάρχονταg καὶ ⸀δὸςh πτωχοῖς, καὶ ἕξειςi θησαυρὸνj ἐν ⸀οὐρανοῖς, καὶ δεῦροk ἀκολούθειl μοι.
22  ἀκούσαςa δὲ ὁ νεανίσκοςb τὸν ⸀λόγον ἀπῆλθενc λυπούμενος,d ἦνe γὰρ ἔχωνf κτήματαg πολλά.
23  Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπενa τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· Ἀμὴν λέγωb ὑμῖν ὅτι ⸂πλούσιοςc δυσκόλως⸃d εἰσελεύσεταιe εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν·
24  πάλιν δὲ λέγωa ὑμῖν, εὐκοπώτερόνb ἐστινc κάμηλονd διὰ ⸀τρυπήματοςe ῥαφίδοςf ⸀εἰσελθεῖνg ἢ πλούσιονh ⸂εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ⸃.
25  ἀκούσαντεςa δὲ οἱ ⸀μαθηταὶ ἐξεπλήσσοντοb σφόδραc λέγοντες·d Τίς ἄρα δύναταιe σωθῆναι;f
26  ἐμβλέψαςa δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπενb αὐτοῖς· Παρὰ ἀνθρώποις τοῦτο ἀδύνατόνc ἐστιν,d παρὰ δὲ θεῷ πάντα δυνατά.
27  Τότε ἀποκριθεὶςa ὁ Πέτρος εἶπενb αὐτῷ· Ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμενc πάντα καὶ ἠκολουθήσαμένd σοι· τί ἄρα ἔσταιe ἡμῖν;
28  ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπενa αὐτοῖς· Ἀμὴν λέγωb ὑμῖν ὅτι ὑμεῖς οἱ ἀκολουθήσαντέςc μοι ἐν τῇ παλιγγενεσίᾳ,d ὅταν καθίσῃe ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ, ⸀καθήσεσθεf καὶ ⸀ὑμεῖς ἐπὶ δώδεκα θρόνους κρίνοντεςg τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ.
29  καὶ πᾶς ⸀ὅστις ἀφῆκενa ⸂οἰκίας ἢ⸃ ἀδελφοὺς ἢ ἀδελφὰςb ἢ πατέρα ἢ μητέρα ἢ ⸂γυναῖκα ἢ⸃ τέκνα ἢ ⸀ἀγροὺς ἕνεκενc τοῦ ⸂ὀνόματός μου⸃, ⸀ἑκατονταπλασίοναd λήμψεταιe καὶ ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσει.f
30  πολλοὶ δὲ ἔσονταιa πρῶτοι ἔσχατοι καὶ ἔσχατοι πρῶτοι.
20
Ὁμοία γάρ ἐστινa ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃb ὅστις ἐξῆλθενc ἅμαd πρωῒe μισθώσασθαιf ἐργάταςg εἰς τὸν ἀμπελῶναh αὐτοῦ.
2  ⸂συμφωνήσαςa δὲ⸃ μετὰ τῶν ἐργατῶνb ἐκ δηναρίουc τὴν ἡμέραν ἀπέστειλενd αὐτοὺς εἰς τὸν ἀμπελῶναe αὐτοῦ.
3  καὶ ἐξελθὼνa περὶ τρίτην ὥραν εἶδενb ἄλλους ἑστῶταςc ἐν τῇ ἀγορᾷd ἀργούς·e
4  καὶ ἐκείνοις εἶπεν·a Ὑπάγετεb καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν ἀμπελῶνα,c καὶ ὃ ἐὰν ᾖd δίκαιον δώσωe ὑμῖν·
5  οἱ δὲ ἀπῆλθον.a ⸀πάλιν ἐξελθὼνb περὶ ἕκτηνc καὶ ἐνάτηνd ὥραν ἐποίησενe ὡσαύτως.f
6  περὶ δὲ τὴν ⸀ἑνδεκάτηνa ἐξελθὼνb εὗρενc ἄλλους ⸀ἑστῶτας,d καὶ λέγειe αὐτοῖς· Τί ὧδε ἑστήκατεf ὅλην τὴν ἡμέραν ἀργοί;g
7  λέγουσινa αὐτῷ· Ὅτι οὐδεὶς ἡμᾶς ἐμισθώσατο.b λέγειc αὐτοῖς· Ὑπάγετεd καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν ⸀ἀμπελῶνα.e
8  ὀψίαςa δὲ γενομένηςb λέγειc ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνοςd τῷ ἐπιτρόπῳe αὐτοῦ· Κάλεσονf τοὺς ἐργάταςg καὶ ἀπόδοςh ⸀αὐτοῖς τὸν μισθὸνi ἀρξάμενοςj ἀπὸ τῶν ἐσχάτων ἕως τῶν πρώτων.
9  ⸂καὶ ἐλθόντες⸃a οἱ περὶ τὴν ἑνδεκάτηνb ὥραν ἔλαβονc ἀνὰd δηνάριον.e
10  ⸂καὶ ἐλθόντες⸃a οἱ πρῶτοι ἐνόμισανb ὅτι ⸀πλεῖον λήμψονται·c καὶ ἔλαβονd ⸂τὸ ἀνὰe δηνάριονf καὶ αὐτοί⸃.
11  λαβόντεςa δὲ ἐγόγγυζονb κατὰ τοῦ οἰκοδεσπότουc
12  ⸀λέγοντες·a Οὗτοι οἱ ἔσχατοι μίαν ὥραν ἐποίησαν,b καὶ ἴσουςc ⸂αὐτοὺς ἡμῖν⸃ ἐποίησαςd τοῖς βαστάσασιe τὸ βάροςf τῆς ἡμέρας καὶ τὸν καύσωνα.g
13  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa ⸂ἑνὶ αὐτῶν εἶπεν⸃·b Ἑταῖρε,c οὐκ ἀδικῶd σε· οὐχὶ δηναρίουe συνεφώνησάςf μοι;
14  ἆρονa τὸ σὸνb καὶ ὕπαγε·c θέλωd δὲ τούτῳ τῷ ἐσχάτῳ δοῦναιe ὡς καὶ σοί·
15  ⸀οὐκ ἔξεστίνa μοι ⸂ὃ θέλωb ποιῆσαι⸃c ἐν τοῖς ἐμοῖς; ⸀ἢ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρός ἐστινd ὅτι ἐγὼ ἀγαθός εἰμι;e
16  οὕτως ἔσονταιa οἱ ἔσχατοι πρῶτοι καὶ οἱ πρῶτοι ⸀ἔσχατοι.
17  ⸂Καὶ ἀναβαίνωνa ὁ⸃ Ἰησοῦς εἰς Ἱεροσόλυμα παρέλαβενb τοὺς δώδεκα ⸀μαθητὰς κατ’ ἰδίαν, ⸂καὶ ἐν τῇ ὁδῷ⸃ εἶπενc αὐτοῖς·
18  Ἰδοὺ ἀναβαίνομενa εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεταιb τοῖς ἀρχιερεῦσιν καὶ γραμματεῦσιν, καὶ κατακρινοῦσινc αὐτὸν θανάτῳ,
19  καὶ παραδώσουσινa αὐτὸν τοῖς ἔθνεσιν εἰς τὸ ἐμπαῖξαιb καὶ μαστιγῶσαιc καὶ σταυρῶσαι,d καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ⸀ἐγερθήσεται.e
20  Τότε προσῆλθενa αὐτῷ ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεβεδαίουb μετὰ τῶν υἱῶν αὐτῆς προσκυνοῦσαc καὶ αἰτοῦσάd τι ⸀παρ’ αὐτοῦ.
21  ὁ δὲ εἶπενa αὐτῇ· Τί θέλεις;b λέγειc αὐτῷ· Εἰπὲd ἵνα καθίσωσινe οὗτοι οἱ δύο υἱοί μου εἷς ἐκ δεξιῶν ⸀σου καὶ εἷς ἐξ εὐωνύμωνf σου ἐν τῇ βασιλείᾳ σου.
22  ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν·b Οὐκ οἴδατεc τί αἰτεῖσθε·d δύνασθεe πιεῖνf τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ μέλλωg ⸀πίνειν;h λέγουσινi αὐτῷ· Δυνάμεθα.j
23  ⸀λέγειa αὐτοῖς· Τὸ μὲν ποτήριόν μου ⸀πίεσθε,b τὸ δὲ καθίσαιc ἐκ δεξιῶν μου καὶ ἐξ ⸀εὐωνύμωνd οὐκ ἔστινe ⸀ἐμὸν δοῦναι,f ἀλλ’ οἷς ἡτοίμασταιg ὑπὸ τοῦ πατρός μου.
24  Καὶ ἀκούσαντεςa οἱ δέκαb ἠγανάκτησανc περὶ τῶν δύο ἀδελφῶν.
25  ὁ δὲ Ἰησοῦς προσκαλεσάμενοςa αὐτοὺς εἶπεν·b Οἴδατεc ὅτι οἱ ἄρχοντες τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσινd αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι κατεξουσιάζουσινe αὐτῶν.
26  οὐχ οὕτως ⸀ἔσταιa ἐν ὑμῖν· ἀλλ’ ὃς ⸀ἂν θέλῃb ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαιc ἔσταιd ὑμῶν διάκονος,e
27  καὶ ὃς ⸀ἂν θέλῃa ἐν ὑμῖν εἶναιb πρῶτος ⸀ἔσταιc ὑμῶν δοῦλος·
28  ὥσπερ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθενa διακονηθῆναιb ἀλλὰ διακονῆσαιc καὶ δοῦναιd τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρονe ἀντὶf πολλῶν.
29  Καὶ ἐκπορευομένωνa αὐτῶν ἀπὸ Ἰεριχὼb ἠκολούθησενc αὐτῷ ὄχλος πολύς.
30  καὶ ἰδοὺ δύο τυφλοὶ καθήμενοιa παρὰ τὴν ὁδόν, ἀκούσαντεςb ὅτι Ἰησοῦς παράγει,c ἔκραξανd λέγοντες·e ⸂Κύριε, ἐλέησονf ἡμᾶς⸃, ⸀υἱὸς Δαυίδ.
31  ὁ δὲ ὄχλος ἐπετίμησενa αὐτοῖς ἵνα σιωπήσωσιν·b οἱ δὲ μεῖζον ⸀ἔκραξανc λέγοντες·d ⸂Κύριε, ἐλέησονe ἡμᾶς⸃, ⸀υἱὸς Δαυίδ.
32  καὶ στὰςa ὁ Ἰησοῦς ἐφώνησενb αὐτοὺς καὶ εἶπεν·c Τί θέλετεd ποιήσωe ὑμῖν;
33  λέγουσινa αὐτῷ· Κύριε, ἵνα ⸂ἀνοιγῶσινb οἱ ὀφθαλμοὶ ἡμῶν⸃.
34  σπλαγχνισθεὶςa δὲ ὁ Ἰησοῦς ἥψατοb τῶν ⸀ὀμμάτωνc αὐτῶν, καὶ εὐθέως ⸀ἀνέβλεψανd καὶ ἠκολούθησανe αὐτῷ.
21
Καὶ ὅτε ἤγγισανa εἰς Ἱεροσόλυμα καὶ ἦλθονb εἰς Βηθφαγὴc ⸀εἰς τὸ Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν,d τότε ⸀Ἰησοῦς ἀπέστειλενe δύο μαθητὰς
2  λέγωνa αὐτοῖς· ⸀Πορεύεσθεb εἰς τὴν κώμηνc τὴν ⸀κατέναντιd ὑμῶν, καὶ ⸀εὐθέως εὑρήσετεe ὄνονf δεδεμένηνg καὶ πῶλονh μετ’ αὐτῆς· λύσαντεςi ⸀ἀγάγετέj μοι.
3  καὶ ἐάν τις ὑμῖν εἴπῃa τι, ἐρεῖτεb ὅτι Ὁ κύριος αὐτῶν χρείαν ἔχει·c ⸀εὐθὺς δὲ ⸀ἀποστελεῖd αὐτούς.
4  Τοῦτο ⸀δὲ γέγονενa ἵνα πληρωθῇb τὸ ῥηθὲνc διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος·d
5  Εἴπατεa τῇ θυγατρὶb Σιών·c Ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεταίd σοι πραῢςe καὶ ἐπιβεβηκὼςf ἐπὶ ὄνονg καὶ ⸀ἐπὶ πῶλονh υἱὸν ὑποζυγίου.i
6  πορευθέντεςa δὲ οἱ μαθηταὶ καὶ ποιήσαντεςb καθὼς ⸀συνέταξενc αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς
7  ἤγαγονa τὴν ὄνονb καὶ τὸν πῶλον,c καὶ ἐπέθηκανd ⸀ἐπ’ αὐτῶν τὰ ⸀ἱμάτια, καὶ ἐπεκάθισενe ἐπάνωf αὐτῶν.
8  ὁ δὲ πλεῖστος ὄχλος ἔστρωσανa ἑαυτῶν τὰ ἱμάτια ἐν τῇ ὁδῷ, ἄλλοι δὲ ἔκοπτονb κλάδουςc ἀπὸ τῶν δένδρωνd καὶ ἐστρώννυονe ἐν τῇ ὁδῷ.
9  οἱ δὲ ὄχλοι οἱ προάγοντεςa ⸀αὐτὸν καὶ οἱ ἀκολουθοῦντεςb ἔκραζονc λέγοντες·d Ὡσαννὰe τῷ υἱῷ Δαυίδ· Εὐλογημένοςf ὁ ἐρχόμενοςg ἐν ὀνόματι κυρίου· Ὡσαννὰh ἐν τοῖς ὑψίστοις.i
10  καὶ εἰσελθόντοςa αὐτοῦ εἰς Ἱεροσόλυμα ἐσείσθηb πᾶσα ἡ πόλις λέγουσα·c Τίς ἐστινd οὗτος;
11  οἱ δὲ ὄχλοι ἔλεγον·a Οὗτός ἐστινb ⸂ὁ προφήτης Ἰησοῦς⸃ ὁ ἀπὸ Ναζαρὲθc τῆς Γαλιλαίας.
12  Καὶ εἰσῆλθενa ⸀Ἰησοῦς εἰς τὸ ⸀ἱερόν, καὶ ἐξέβαλενb πάντας τοὺς πωλοῦνταςc καὶ ἀγοράζονταςd ἐν τῷ ἱερῷ καὶ τὰς τραπέζαςe τῶν κολλυβιστῶνf κατέστρεψενg καὶ τὰς καθέδραςh τῶν πωλούντωνi τὰς περιστεράς,j
13  καὶ λέγειa αὐτοῖς· Γέγραπται·b Ὁ οἶκός μου οἶκος προσευχῆς κληθήσεται,c ὑμεῖς δὲ αὐτὸν ⸀ποιεῖτεd σπήλαιονe λῃστῶν.f
14  Καὶ προσῆλθονa αὐτῷ ⸂τυφλοὶ καὶ χωλοὶ⸃b ἐν τῷ ἱερῷ, καὶ ἐθεράπευσενc αὐτούς.
15  ἰδόντεςa δὲ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς τὰ θαυμάσιαb ἃ ἐποίησενc καὶ τοὺς παῖδαςd ⸀τοὺς κράζονταςe ἐν τῷ ἱερῷ καὶ λέγοντας·f Ὡσαννὰg τῷ υἱῷ Δαυίδ ἠγανάκτησανh
16  καὶ εἶπανa αὐτῷ· Ἀκούειςb τί οὗτοι λέγουσιν;c ὁ δὲ Ἰησοῦς λέγειd αὐτοῖς· Ναί. οὐδέποτεe ἀνέγνωτεf ὅτι Ἐκ στόματος νηπίωνg καὶ θηλαζόντωνh κατηρτίσωi αἶνον;j
17  καὶ καταλιπὼνa αὐτοὺς ἐξῆλθενb ἔξω τῆς πόλεως εἰς Βηθανίαν,c καὶ ηὐλίσθηd ἐκεῖ.
18  ⸀Πρωῒa δὲ ⸀ἐπανάγωνb εἰς τὴν πόλιν ἐπείνασεν.c
19  καὶ ἰδὼνa συκῆνb μίαν ἐπὶ τῆς ὁδοῦ ἦλθενc ἐπ’ αὐτήν, καὶ οὐδὲν εὗρενd ἐν αὐτῇ εἰ μὴ φύλλαe μόνον, καὶ λέγειf αὐτῇ· ⸀Μηκέτιg ἐκ σοῦ καρπὸς γένηταιh εἰς τὸν αἰῶνα· καὶ ἐξηράνθηi παραχρῆμαj ἡ συκῆ.k
20  καὶ ἰδόντεςa οἱ μαθηταὶ ἐθαύμασανb λέγοντες·c Πῶς παραχρῆμαd ἐξηράνθηe ἡ συκῆ;f
21  ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπενb αὐτοῖς· Ἀμὴν λέγωc ὑμῖν, ἐὰν ἔχητεd πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτε,e οὐ μόνον τὸ τῆς συκῆςf ποιήσετε,g ἀλλὰ κἂνh τῷ ὄρει τούτῳ εἴπητε·i Ἄρθητιj καὶ βλήθητιk εἰς τὴν θάλασσαν, γενήσεται·l
22  καὶ πάντα ὅσα ⸀ἂν αἰτήσητεa ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντεςb λήμψεσθε.c
23  Καὶ ⸂ἐλθόντοςa αὐτοῦ⸃ εἰς τὸ ἱερὸν προσῆλθονb αὐτῷ διδάσκοντιc οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ λέγοντες·d Ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιεῖς;e καὶ τίς σοι ἔδωκενf τὴν ἐξουσίαν ταύτην;
24  ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπενb αὐτοῖς· Ἐρωτήσωc ὑμᾶς κἀγὼ λόγον ἕνα, ὃν ἐὰν εἴπητέd μοι κἀγὼ ὑμῖν ἐρῶe ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιῶ·f
25  τὸ βάπτισμαa ⸀τὸ Ἰωάννου πόθενb ἦν;c ἐξ οὐρανοῦ ἢ ἐξ ἀνθρώπων; οἱ δὲ διελογίζοντοd ⸀ἐν ἑαυτοῖς λέγοντες·e Ἐὰν εἴπωμεν·f Ἐξ οὐρανοῦ, ἐρεῖg ἡμῖν· Διὰ τί οὖν οὐκ ἐπιστεύσατεh αὐτῷ;
26  ἐὰν δὲ εἴπωμεν·a Ἐξ ἀνθρώπων, φοβούμεθαb τὸν ὄχλον, πάντες γὰρ ⸂ὡς προφήτην ἔχουσινc τὸν Ἰωάννην⸃.
27  καὶ ἀποκριθέντεςa τῷ Ἰησοῦ εἶπαν·b Οὐκ οἴδαμεν.c ἔφηd αὐτοῖς καὶ αὐτός· Οὐδὲ ἐγὼ λέγωe ὑμῖν ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιῶ.f
28  Τί δὲ ὑμῖν δοκεῖ;a ἄνθρωπος εἶχενb τέκνα δύο. ⸀προσελθὼνc τῷ πρώτῳ εἶπεν·d Τέκνον, ὕπαγεe σήμερον ἐργάζουf ἐν τῷ ⸀ἀμπελῶνι.g
29  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπεν·b ⸂Οὐ θέλω·c ὕστερονd δὲ μεταμεληθεὶς⸃e ἀπῆλθεν.f
30  ⸂προσελθὼνa δὲ⸃ τῷ ⸀δευτέρῳ εἶπενb ὡσαύτως·c ὁ δὲ ἀποκριθεὶςd εἶπεν·e ⸂Ἐγώ, κύριε· καὶ οὐκ⸃ ἀπῆλθεν.f
31  τίς ἐκ τῶν δύο ἐποίησενa τὸ θέλημα τοῦ πατρός; ⸀λέγουσιν·b Ὁ ⸀πρῶτος. λέγειc αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Ἀμὴν λέγωd ὑμῖν ὅτι οἱ τελῶναιe καὶ αἱ πόρναιf προάγουσινg ὑμᾶς εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ.
32  ἦλθενa γὰρ ⸂Ἰωάννης πρὸς ὑμᾶς⸃ ἐν ὁδῷ δικαιοσύνης, καὶ οὐκ ἐπιστεύσατεb αὐτῷ· οἱ δὲ τελῶναιc καὶ αἱ πόρναιd ἐπίστευσανe αὐτῷ· ὑμεῖς δὲ ἰδόντεςf ⸀οὐδὲ μετεμελήθητεg ὕστερονh τοῦ πιστεῦσαιi αὐτῷ.
33  Ἄλλην παραβολὴν ἀκούσατε.a ⸀Ἄνθρωπος ἦνb οἰκοδεσπότηςc ὅστις ἐφύτευσενd ἀμπελῶναe καὶ φραγμὸνf αὐτῷ περιέθηκενg καὶ ὤρυξενh ἐν αὐτῷ ληνὸνi καὶ ᾠκοδόμησενj πύργον,k καὶ ἐξέδετοl αὐτὸν γεωργοῖς,m καὶ ἀπεδήμησεν.n
34  ὅτε δὲ ἤγγισενa ὁ καιρὸς τῶν καρπῶν, ἀπέστειλενb τοὺς δούλους αὐτοῦ πρὸς τοὺς γεωργοὺςc λαβεῖνd τοὺς καρποὺς αὐτοῦ.
35  καὶ λαβόντεςa οἱ γεωργοὶb τοὺς δούλους αὐτοῦ ὃν μὲν ἔδειραν,c ὃν δὲ ἀπέκτειναν,d ὃν δὲ ἐλιθοβόλησαν.e
36  πάλιν ἀπέστειλενa ἄλλους δούλους πλείονας τῶν πρώτων, καὶ ἐποίησανb αὐτοῖς ὡσαύτως.c
37  ὕστερονa δὲ ἀπέστειλενb πρὸς αὐτοὺς τὸν υἱὸν αὐτοῦ λέγων·c Ἐντραπήσονταιd τὸν υἱόν μου.
38  οἱ δὲ γεωργοὶa ἰδόντεςb τὸν υἱὸν εἶπονc ἐν ἑαυτοῖς· Οὗτός ἐστινd ὁ κληρονόμος·e δεῦτεf ἀποκτείνωμενg αὐτὸν καὶ ⸀σχῶμενh τὴν κληρονομίανi αὐτοῦ·
39  καὶ λαβόντεςa αὐτὸν ἐξέβαλονb ἔξω τοῦ ἀμπελῶνοςc καὶ ἀπέκτειναν.d
40  ὅταν οὖν ἔλθῃa ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος,b τί ποιήσειc τοῖς γεωργοῖςd ἐκείνοις;
41  λέγουσινa αὐτῷ· Κακοὺς κακῶςb ἀπολέσειc αὐτούς, καὶ τὸν ἀμπελῶναd ἐκδώσεταιe ἄλλοις γεωργοῖς,f οἵτινες ἀποδώσουσινg αὐτῷ τοὺς καρποὺς ἐν τοῖς καιροῖς αὐτῶν.
42  Λέγειa αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Οὐδέποτεb ἀνέγνωτεc ἐν ταῖς γραφαῖς· Λίθον ὃν ἀπεδοκίμασανd οἱ οἰκοδομοῦντεςe οὗτος ἐγενήθηf εἰς κεφαλὴν γωνίας·g παρὰ κυρίου ἐγένετοh αὕτη, καὶ ἔστινi θαυμαστὴj ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμῶν;
43  διὰ τοῦτο λέγωa ὑμῖν ὅτι ἀρθήσεταιb ἀφ’ ὑμῶν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ καὶ δοθήσεταιc ἔθνει ποιοῦντιd τοὺς καρποὺς αὐτῆς.
44  ⸂Καὶ ὁ πεσὼνa ἐπὶ τὸν λίθον τοῦτον συνθλασθήσεται·b ἐφ’ ὃν δ’ ἂν πέσῃc λικμήσειd αὐτόν.⸃
45  Καὶ ἀκούσαντεςa οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι τὰς παραβολὰς αὐτοῦ ἔγνωσανb ὅτι περὶ αὐτῶν λέγει·c
46  καὶ ζητοῦντεςa αὐτὸν κρατῆσαιb ἐφοβήθησανc τοὺς ὄχλους, ⸂ἐπεὶd εἰς⸃ προφήτην αὐτὸν εἶχον.e
22
Καὶ ἀποκριθεὶςa ὁ Ἰησοῦς πάλιν εἶπενb ⸂ἐν παραβολαῖς αὐτοῖς⸃ λέγων·c
2  Ὡμοιώθηa ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ, ὅστις ἐποίησενb γάμουςc τῷ υἱῷ αὐτοῦ.
3  καὶ ἀπέστειλενa τοὺς δούλους αὐτοῦ καλέσαιb τοὺς κεκλημένουςc εἰς τοὺς γάμους,d καὶ οὐκ ἤθελονe ἐλθεῖν.f
4  πάλιν ἀπέστειλενa ἄλλους δούλους λέγων·b Εἴπατεc τοῖς κεκλημένοις·d Ἰδοὺ τὸ ἄριστόνe μου ⸀ἡτοίμακα,f οἱ ταῦροίg μου καὶ τὰ σιτιστὰh τεθυμένα,i καὶ πάντα ἕτοιμα·j δεῦτεk εἰς τοὺς γάμους.l
5  οἱ δὲ ἀμελήσαντεςa ἀπῆλθον,b ⸀ὃς μὲν εἰς τὸν ἴδιον ἀγρόν, ⸁ὃς δὲ ⸀ἐπὶ τὴν ἐμπορίανc αὐτοῦ·
6  οἱ δὲ λοιποὶ κρατήσαντεςa τοὺς δούλους αὐτοῦ ὕβρισανb καὶ ἀπέκτειναν.c
7  ⸂ὁ δὲ βασιλεὺς⸃ ὠργίσθη,a καὶ πέμψαςb τὰ στρατεύματαc αὐτοῦ ἀπώλεσενd τοὺς φονεῖςe ἐκείνους καὶ τὴν πόλιν αὐτῶν ἐνέπρησεν.f
8  τότε λέγειa τοῖς δούλοις αὐτοῦ· Ὁ μὲν γάμοςb ἕτοιμόςc ἐστιν,d οἱ δὲ κεκλημένοιe οὐκ ἦσανf ἄξιοι·
9  πορεύεσθεa οὖν ἐπὶ τὰς διεξόδουςb τῶν ὁδῶν, καὶ ὅσους ⸀ἐὰν εὕρητεc καλέσατεd εἰς τοὺς γάμους.e
10  καὶ ἐξελθόντεςa οἱ δοῦλοι ἐκεῖνοι εἰς τὰς ὁδοὺς συνήγαγονb πάντας ⸀οὓς εὗρον,c πονηρούς τε καὶ ἀγαθούς· καὶ ἐπλήσθηd ὁ ⸀γάμοςe ἀνακειμένων.f
11  εἰσελθὼνa δὲ ὁ βασιλεὺς θεάσασθαιb τοὺς ἀνακειμένουςc εἶδενd ἐκεῖ ἄνθρωπον οὐκ ἐνδεδυμένονe ἔνδυμαf γάμου·g
12  καὶ λέγειa αὐτῷ· Ἑταῖρε,b πῶς εἰσῆλθεςc ὧδε μὴ ἔχωνd ἔνδυμαe γάμου;f ὁ δὲ ἐφιμώθη.g
13  τότε ⸂ὁ βασιλεὺς εἶπεν⸃a τοῖς διακόνοις·b Δήσαντεςc αὐτοῦ πόδας καὶ χεῖρας ⸂ἐκβάλετεd αὐτὸν⸃ εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον·e ἐκεῖ ἔσταιf ὁ κλαυθμὸςg καὶ ὁ βρυγμὸςh τῶν ὀδόντων.i
14  πολλοὶ γάρ εἰσινa κλητοὶb ὀλίγοι δὲ ἐκλεκτοί.c
15  Τότε πορευθέντεςa οἱ Φαρισαῖοι συμβούλιονb ἔλαβονc ὅπως αὐτὸν παγιδεύσωσινd ἐν λόγῳ.
16  καὶ ἀποστέλλουσινa αὐτῷ τοὺς μαθητὰς αὐτῶν μετὰ τῶν Ἡρῳδιανῶνb ⸀λέγοντες·c Διδάσκαλε, οἴδαμενd ὅτι ἀληθὴςe εἶf καὶ τὴν ὁδὸν τοῦ θεοῦ ἐν ἀληθείᾳ διδάσκεις,g καὶ οὐ μέλειh σοι περὶ οὐδενός, οὐ γὰρ βλέπειςi εἰς πρόσωπον ἀνθρώπων·
17  εἰπὸνa οὖν ἡμῖν τί σοι δοκεῖ·b ἔξεστινc δοῦναιd κῆνσονe Καίσαριf ἢ οὔ;
18  γνοὺςa δὲ ὁ Ἰησοῦς τὴν πονηρίανb αὐτῶν εἶπεν·c Τί με πειράζετε,d ὑποκριταί;e
19  ἐπιδείξατέa μοι τὸ νόμισμαb τοῦ κήνσου.c οἱ δὲ προσήνεγκανd αὐτῷ δηνάριον.e
20  καὶ λέγειa αὐτοῖς· Τίνος ἡ εἰκὼνb αὕτη καὶ ἡ ἐπιγραφή;c
21  λέγουσινa ⸀αὐτῷ· Καίσαρος.b τότε λέγειc αὐτοῖς· Ἀπόδοτεd οὖν τὰ Καίσαροςe Καίσαριf καὶ τὰ τοῦ θεοῦ τῷ θεῷ.
22  καὶ ἀκούσαντεςa ἐθαύμασαν,b καὶ ἀφέντεςc αὐτὸν ἀπῆλθαν.d
23  Ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ προσῆλθονa αὐτῷ Σαδδουκαῖοι,b ⸀λέγοντεςc μὴ εἶναιd ἀνάστασιν, καὶ ἐπηρώτησανe αὐτὸν
24  λέγοντες·a Διδάσκαλε, Μωϋσῆς εἶπεν·b Ἐάν τις ἀποθάνῃc μὴ ἔχωνd τέκνα, ἐπιγαμβρεύσειe ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ ἀναστήσειf σπέρμα τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ.
25  ἦσανa δὲ παρ’ ἡμῖν ἑπτὰ ἀδελφοί· καὶ ὁ πρῶτος ⸀γήμαςb ἐτελεύτησεν,c καὶ μὴ ἔχωνd σπέρμα ἀφῆκενe τὴν γυναῖκα αὐτοῦ τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ·
26  ὁμοίως καὶ ὁ δεύτερος καὶ ὁ τρίτος, ἕως τῶν ἑπτά·
27  ὕστερονa δὲ πάντων ἀπέθανενb ⸀ἡ γυνή.
28  ἐν τῇ ⸂ἀναστάσει οὖν⸃ τίνος τῶν ἑπτὰ ἔσταιa γυνή; πάντες γὰρ ἔσχονb αὐτήν.
29  Ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπενb αὐτοῖς· Πλανᾶσθεc μὴ εἰδότεςd τὰς γραφὰς μηδὲ τὴν δύναμιν τοῦ θεοῦ·
30  ἐν γὰρ τῇ ἀναστάσει οὔτε γαμοῦσινa οὔτε ⸀γαμίζονται,b ἀλλ’ ὡς ἄγγελοι ⸀θεοῦ ἐν ⸀τῷ οὐρανῷ εἰσιν·c
31  περὶ δὲ τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν οὐκ ἀνέγνωτεa τὸ ῥηθὲνb ὑμῖν ὑπὸ τοῦ θεοῦ λέγοντος·c
32  Ἐγώ εἰμιa ὁ θεὸς Ἀβραὰμ καὶ ὁ θεὸς Ἰσαὰκb καὶ ὁ θεὸς Ἰακώβ;c οὐκ ἔστινd ⸂ὁ θεὸς⸃ νεκρῶν ἀλλὰ ζώντων.e
33  καὶ ἀκούσαντεςa οἱ ὄχλοι ἐξεπλήσσοντοb ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ.
34  Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἀκούσαντεςa ὅτι ἐφίμωσενb τοὺς Σαδδουκαίουςc συνήχθησανd ἐπὶ τὸ αὐτό.
35  καὶ ἐπηρώτησενa εἷς ἐξ αὐτῶν νομικὸςb πειράζωνc ⸀αὐτόν·
36  Διδάσκαλε, ποία ἐντολὴ μεγάλη ἐν τῷ νόμῳ;
37  ὁ ⸀δὲ ἔφηa αὐτῷ· Ἀγαπήσειςb κύριον τὸν θεόν σου ἐν ὅλῃ ⸀τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ ⸁τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳc σου·
38  αὕτη ἐστὶνa ⸂ἡ μεγάλη καὶ πρώτη⸃ ἐντολή.
39  Δευτέρα ⸀δὲ ὁμοία ⸀αὐτῇ· Ἀγαπήσειςa τὸν πλησίονb σου ὡς σεαυτόν.
40  ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νόμος ⸂κρέματαιa καὶ οἱ προφῆται⸃.
41  Συνηγμένωνa δὲ τῶν Φαρισαίων ἐπηρώτησενb αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς
42  λέγων·a Τί ὑμῖν δοκεῖb περὶ τοῦ χριστοῦ; τίνος υἱός ἐστιν;c λέγουσινd αὐτῷ· Τοῦ Δαυίδ.
43  λέγειa αὐτοῖς· Πῶς οὖν Δαυὶδ ἐν πνεύματι ⸂καλεῖb αὐτὸν κύριον⸃ λέγων·c
44  ⸀Εἶπενa κύριος τῷ κυρίῳ μου· Κάθουb ἐκ δεξιῶν μου ἕως ἂν θῶc τοὺς ἐχθρούς σου ⸀ὑποκάτωd τῶν ποδῶν σου;
45  εἰ οὖν Δαυὶδ καλεῖa αὐτὸν κύριον, πῶς υἱὸς αὐτοῦ ἐστιν;b
46  καὶ οὐδεὶς ἐδύνατοa ⸂ἀποκριθῆναιb αὐτῷ⸃ λόγον, οὐδὲ ἐτόλμησένc τις ἀπ’ ἐκείνης τῆς ἡμέρας ἐπερωτῆσαιd αὐτὸν οὐκέτι.
23
Τότε ὁ Ἰησοῦς ἐλάλησενa τοῖς ὄχλοις καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ
2  λέγων·a Ἐπὶ τῆς Μωϋσέως καθέδραςb ἐκάθισανc οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι.
3  πάντα οὖν ὅσα ⸀ἐὰν εἴπωσινa ὑμῖν ⸂ποιήσατεb καὶ τηρεῖτε⸃,c κατὰ δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν μὴ ποιεῖτε,d λέγουσινe γὰρ καὶ οὐ ποιοῦσιν.f
4  δεσμεύουσινa ⸀δὲ φορτίαb ⸀βαρέαc καὶ ἐπιτιθέασινd ἐπὶ τοὺς ὤμουςe τῶν ἀνθρώπων, ⸂αὐτοὶ δὲ τῷ⸃ δακτύλῳf αὐτῶν οὐ θέλουσινg κινῆσαιh αὐτά.
5  πάντα δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν ποιοῦσινa πρὸς τὸ θεαθῆναιb τοῖς ἀνθρώποις· πλατύνουσιc ⸀γὰρ τὰ φυλακτήριαd αὐτῶν καὶ μεγαλύνουσιe τὰ ⸀κράσπεδα,f
6  φιλοῦσιa ⸀δὲ τὴν πρωτοκλισίανb ἐν τοῖς δείπνοιςc καὶ τὰς πρωτοκαθεδρίαςd ἐν ταῖς συναγωγαῖς
7  καὶ τοὺς ἀσπασμοὺςa ἐν ταῖς ἀγοραῖςb καὶ καλεῖσθαιc ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων· ⸀Ῥαββί.d
8  ὑμεῖς δὲ μὴ κληθῆτε·a Ῥαββί,b εἷς γάρ ἐστινc ὑμῶν ὁ ⸀διδάσκαλος, πάντες δὲ ὑμεῖς ἀδελφοί ἐστε·d
9  καὶ πατέρα μὴ καλέσητεa ὑμῶν ἐπὶ τῆς γῆς, εἷς γάρ ἐστινb ⸂ὑμῶν ὁ πατὴρ⸃ ὁ ⸀οὐράνιος·c
10  μηδὲ κληθῆτεa καθηγηταί,b ⸂ὅτι καθηγητὴςc ὑμῶν ἐστινd εἷς⸃ ὁ χριστός·
11  ὁ δὲ μείζων ὑμῶν ἔσταιa ὑμῶν διάκονος.b
12  ὅστις δὲ ὑψώσειa ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται,b καὶ ὅστις ταπεινώσειc ἑαυτὸν ⸀ὑψωθήσεται.d
13  Οὐαὶ ⸀δὲ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί,a ὅτι κλείετεb τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων· ὑμεῖς γὰρ οὐκ εἰσέρχεσθε,c οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένουςd ἀφίετεe ⸀εἰσελθεῖν.f
15  Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί,a ὅτι περιάγετεb τὴν θάλασσαν καὶ τὴν ξηρὰνc ποιῆσαιd ἕνα προσήλυτον,e καὶ ὅταν γένηταιf ποιεῖτεg αὐτὸν υἱὸν γεέννηςh διπλότερονi ὑμῶν.
16  Οὐαὶ ὑμῖν, ὁδηγοὶa τυφλοὶ οἱ λέγοντες·b Ὃς ἂν ὀμόσῃc ἐν τῷ ναῷ, οὐδέν ἐστιν,d ὃς δ’ ἂν ὀμόσῃe ἐν τῷ χρυσῷf τοῦ ναοῦ ὀφείλει.g
17  μωροὶa καὶ τυφλοί, τίς γὰρ μείζων ἐστίν,b ὁ χρυσὸςc ἢ ὁ ναὸς ὁ ⸀ἁγιάσαςd τὸν χρυσόν;e
18  καί· Ὃς ⸀ἂν ὀμόσῃa ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ,b οὐδέν ἐστιν,c ὃς δ’ ἂν ὀμόσῃd ἐν τῷ δώρῳe τῷ ἐπάνωf αὐτοῦ ὀφείλει.g
19  ⸀τυφλοί, τί γὰρ μεῖζον, τὸ δῶρονa ἢ τὸ θυσιαστήριονb τὸ ἁγιάζονc τὸ δῶρον;d
20  ὁ οὖν ὀμόσαςa ἐν τῷ θυσιαστηρίῳb ὀμνύειc ἐν αὐτῷ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ἐπάνωd αὐτοῦ·
21  καὶ ὁ ὀμόσαςa ἐν τῷ ναῷ ὀμνύειb ἐν αὐτῷ καὶ ἐν τῷ ⸀κατοικοῦντιc αὐτόν·
22  καὶ ὁ ὀμόσαςa ἐν τῷ οὐρανῷ ὀμνύειb ἐν τῷ θρόνῳ τοῦ θεοῦ καὶ ἐν τῷ καθημένῳc ἐπάνωd αὐτοῦ.
23  Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί,a ὅτι ἀποδεκατοῦτεb τὸ ἡδύοσμονc καὶ τὸ ἄνηθονd καὶ τὸ κύμινον,e καὶ ἀφήκατεf τὰ βαρύτεραg τοῦ νόμου, τὴν κρίσιν καὶ ⸂τὸ ἔλεος⸃h καὶ τὴν πίστιν· ⸀ταῦτα ἔδειi ποιῆσαιj κἀκεῖναk μὴ ⸀ἀφιέναι.l
24  ὁδηγοὶa τυφλοί, ⸀οἱ διϋλίζοντεςb τὸν κώνωπαc τὴν δὲ κάμηλονd καταπίνοντες.e
25  Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί,a ὅτι καθαρίζετεb τὸ ἔξωθενc τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος,d ἔσωθενe δὲ γέμουσινf ἐξ ἁρπαγῆςg καὶ ⸀ἀκρασίας.h
26  Φαρισαῖε τυφλέ, καθάρισονa πρῶτον τὸ ἐντὸςb τοῦ ποτηρίου ⸂καὶ τῆς παροψίδος⸃,c ἵνα γένηταιd καὶ τὸ ἐκτὸςe ⸀αὐτοῦ καθαρόν.f
27  Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί,a ὅτι ⸀παρομοιάζετεb τάφοιςc κεκονιαμένοις,d οἵτινες ἔξωθενe μὲν φαίνονταιf ὡραῖοιg ἔσωθενh δὲ γέμουσινi ὀστέωνj νεκρῶν καὶ πάσης ἀκαθαρσίας·k
28  οὕτως καὶ ὑμεῖς ἔξωθενa μὲν φαίνεσθεb τοῖς ἀνθρώποις δίκαιοι, ἔσωθενc δέ ⸂ἐστεd μεστοὶ⸃e ὑποκρίσεωςf καὶ ἀνομίας.g
29  Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί,a ὅτι οἰκοδομεῖτεb τοὺς τάφουςc τῶν προφητῶν καὶ κοσμεῖτεd τὰ μνημεῖα τῶν δικαίων,
30  καὶ λέγετε·a Εἰ ⸀ἤμεθαb ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέρων ἡμῶν, οὐκ ἂν ⸁ἤμεθαc ⸂αὐτῶν κοινωνοὶ⸃d ἐν τῷ αἵματι τῶν προφητῶν·
31  ὥστε μαρτυρεῖτεa ἑαυτοῖς ὅτι υἱοί ἐστεb τῶν φονευσάντωνc τοὺς προφήτας.
32  καὶ ὑμεῖς πληρώσατεa τὸ μέτρονb τῶν πατέρων ὑμῶν.
33  ὄφειςa γεννήματαb ἐχιδνῶν,c πῶς φύγητεd ἀπὸ τῆς κρίσεως τῆς γεέννης;e
34  διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλωa πρὸς ὑμᾶς προφήτας καὶ σοφοὺςb καὶ γραμματεῖς· ⸀ἐξ αὐτῶν ἀποκτενεῖτεc καὶ σταυρώσετε,d καὶ ἐξ αὐτῶν μαστιγώσετεe ἐν ταῖς συναγωγαῖς ὑμῶν καὶ διώξετεf ἀπὸ πόλεως εἰς πόλιν·
35  ὅπως ἔλθῃa ἐφ’ ὑμᾶς πᾶν αἷμα δίκαιον ἐκχυννόμενονb ἐπὶ τῆς γῆς ἀπὸ τοῦ αἵματος Ἅβελc τοῦ δικαίου ἕως τοῦ αἵματος Ζαχαρίουd υἱοῦ Βαραχίου,e ὃν ἐφονεύσατεf μεταξὺg τοῦ ναοῦ καὶ τοῦ θυσιαστηρίου.h
36  ἀμὴν λέγωa ὑμῖν, ⸀ἥξειb ⸂ταῦτα πάντα⸃ ἐπὶ τὴν γενεὰν ταύτην.
37  Ἰερουσαλὴμ Ἰερουσαλήμ, ἡ ⸀ἀποκτείνουσαa τοὺς προφήτας καὶ λιθοβολοῦσαb τοὺς ἀπεσταλμένουςc πρὸς αὐτήν— ποσάκιςd ἠθέλησαe ἐπισυναγαγεῖνf τὰ τέκνα σου, ὃν τρόπονg ⸂ὄρνιςh ἐπισυνάγει⸃i τὰ νοσσίαj ⸀αὐτῆς ὑπὸ τὰς πτέρυγας,k καὶ οὐκ ἠθελήσατε;l
38  ἰδοὺ ἀφίεταιa ὑμῖν ὁ οἶκος ὑμῶν ⸀ἔρημος.
39  λέγωa γὰρ ὑμῖν, οὐ μή με ἴδητεb ἀπ’ ἄρτι ἕως ἂν εἴπητε·c Εὐλογημένοςd ὁ ἐρχόμενοςe ἐν ὀνόματι κυρίου.
24
Καὶ ἐξελθὼνa ὁ Ἰησοῦς ⸂ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ ἐπορεύετο⸃,b καὶ προσῆλθονc οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπιδεῖξαιd αὐτῷ τὰς οἰκοδομὰςe τοῦ ἱεροῦ·
2  ὁ δὲ ⸀ἀποκριθεὶςa εἶπενb αὐτοῖς· Οὐ βλέπετεc ⸂ταῦτα πάντα⸃; ἀμὴν λέγωd ὑμῖν, οὐ μὴ ἀφεθῇe ὧδε λίθος ἐπὶ λίθον ὃς οὐ καταλυθήσεται.f
3  Καθημένουa δὲ αὐτοῦ ἐπὶ τοῦ Ὄρους τῶν Ἐλαιῶνb προσῆλθονc αὐτῷ οἱ μαθηταὶ κατ’ ἰδίαν λέγοντες·d Εἰπὸνe ἡμῖν πότε ταῦτα ἔσται,f καὶ τί τὸ σημεῖον τῆς σῆςg παρουσίαςh ⸀καὶ συντελείαςi τοῦ αἰῶνος.
4  καὶ ἀποκριθεὶςa ὁ Ἰησοῦς εἶπενb αὐτοῖς· Βλέπετεc μή τις ὑμᾶς πλανήσῃ·d
5  πολλοὶ γὰρ ἐλεύσονταιa ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου λέγοντες·b Ἐγώ εἰμιc ὁ χριστός, καὶ πολλοὺς πλανήσουσιν.d
6  μελλήσετεa δὲ ἀκούεινb πολέμουςc καὶ ἀκοὰςd πολέμων·e ὁρᾶτε,f μὴ θροεῖσθε·g δεῖh ⸀γὰρ γενέσθαι,i ἀλλ’ οὔπωj ἐστὶνk τὸ τέλος.
7  ἐγερθήσεταιa γὰρ ἔθνος ἐπὶ ἔθνος καὶ βασιλεία ἐπὶ βασιλείαν, καὶ ἔσονταιb ⸀λιμοὶc καὶ σεισμοὶd κατὰ τόπους·
8  πάντα δὲ ταῦτα ἀρχὴ ὠδίνων.a
9  Τότε παραδώσουσινa ὑμᾶς εἰς θλῖψιν καὶ ἀποκτενοῦσινb ὑμᾶς, καὶ ἔσεσθεc μισούμενοιd ὑπὸ πάντων τῶν ἐθνῶν διὰ τὸ ὄνομά μου.
10  καὶ τότε σκανδαλισθήσονταιa πολλοὶ καὶ ἀλλήλους παραδώσουσινb καὶ μισήσουσινc ἀλλήλους·
11  καὶ πολλοὶ ψευδοπροφῆταιa ἐγερθήσονταιb καὶ πλανήσουσινc πολλούς·
12  καὶ διὰ τὸ πληθυνθῆναιa τὴν ἀνομίανb ψυγήσεταιc ἡ ἀγάπη τῶν πολλῶν.
13  ὁ δὲ ὑπομείναςa εἰς τέλος οὗτος σωθήσεται.b
14  καὶ κηρυχθήσεταιa τοῦτο τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας ἐν ὅλῃ τῇ οἰκουμένῃb εἰς μαρτύριονc πᾶσιν τοῖς ἔθνεσιν, καὶ τότε ἥξειd τὸ τέλος.
15  Ὅταν οὖν ἴδητεa τὸ βδέλυγμαb τῆς ἐρημώσεωςc τὸ ῥηθὲνd διὰ Δανιὴλe τοῦ προφήτου ⸀ἑστὸςf ἐν τόπῳ ἁγίῳ, ὁ ἀναγινώσκωνg νοείτω,h
16  τότε οἱ ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ φευγέτωσανa ⸀ἐπὶ τὰ ὄρη,
17  ὁ ἐπὶ τοῦ δώματοςa μὴ ⸀καταβάτωb ἆραιc τὰ ἐκ τῆς οἰκίας αὐτοῦ,
18  καὶ ὁ ἐν τῷ ἀγρῷ μὴ ἐπιστρεψάτωa ὀπίσω ἆραιb ⸂τὸ ἱμάτιον⸃ αὐτοῦ.
19  οὐαὶ δὲ ταῖς ἐν γαστρὶa ἐχούσαιςb καὶ ταῖς θηλαζούσαιςc ἐν ἐκείναις ταῖς ἡμέραις.
20  προσεύχεσθεa δὲ ἵνα μὴ γένηταιb ἡ φυγὴc ὑμῶν χειμῶνοςd μηδὲ σαββάτῳ·
21  ἔσταιa γὰρ τότε θλῖψις μεγάλη οἵαb οὐ γέγονενc ἀπ’ ἀρχῆς κόσμου ἕως τοῦ νῦν οὐδ’ οὐ μὴ γένηται.d
22  καὶ εἰ μὴ ἐκολοβώθησανa αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι, οὐκ ἂν ἐσώθηb πᾶσα σάρξ· διὰ δὲ τοὺς ἐκλεκτοὺςc κολοβωθήσονταιd αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι.
23  τότε ἐάν τις ὑμῖν εἴπῃ·a Ἰδοὺ ὧδε ὁ χριστός, ἤ· Ὧδε, μὴ πιστεύσητε·b
24  ἐγερθήσονταιa γὰρ ψευδόχριστοιb καὶ ψευδοπροφῆται,c καὶ δώσουσινd σημεῖα μεγάλα καὶ τέραταe ὥστε ⸀πλανῆσαιf εἰ δυνατὸν καὶ τοὺς ἐκλεκτούς·g
25  ἰδοὺ προείρηκαa ὑμῖν.
26  ἐὰν οὖν εἴπωσινa ὑμῖν· Ἰδοὺ ἐν τῇ ἐρήμῳ ἐστίν,b μὴ ἐξέλθητε·c Ἰδοὺ ἐν τοῖς ταμείοις,d μὴ πιστεύσητε·e
27  ὥσπερ γὰρ ἡ ἀστραπὴa ἐξέρχεταιb ἀπὸ ἀνατολῶνc καὶ φαίνεταιd ἕως δυσμῶν,e οὕτως ⸀ἔσταιf ἡ παρουσίαg τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου·
28  ⸀ὅπου ἐὰν ᾖa τὸ πτῶμα,b ἐκεῖ συναχθήσονταιc οἱ ἀετοί.d
29  Εὐθέως δὲ μετὰ τὴν θλῖψιν τῶν ἡμερῶν ἐκείνων ὁ ἥλιος σκοτισθήσεται,a καὶ ἡ σελήνηb οὐ δώσειc τὸ φέγγοςd αὐτῆς, καὶ οἱ ἀστέρεςe πεσοῦνταιf ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σαλευθήσονται.g
30  καὶ τότε φανήσεταιa τὸ σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν ⸀τῷ οὐρανῷ, καὶ τότε κόψονταιb πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς καὶ ὄψονταιc τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενονd ἐπὶ τῶν νεφελῶνe τοῦ οὐρανοῦ μετὰ δυνάμεως καὶ δόξης πολλῆς·
31  καὶ ἀποστελεῖa τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ μετὰ ⸀σάλπιγγοςb μεγάλης, καὶ ἐπισυνάξουσινc τοὺς ἐκλεκτοὺςd αὐτοῦ ἐκ τῶν τεσσάρων ἀνέμων ἀπ’ ἄκρωνe οὐρανῶν ἕως ⸀τῶν ἄκρωνf αὐτῶν.
32  Ἀπὸ δὲ τῆς συκῆςa μάθετεb τὴν παραβολήν· ὅταν ἤδη ὁ κλάδοςc αὐτῆς γένηταιd ἁπαλὸςe καὶ τὰ φύλλαf ἐκφύῃ,g γινώσκετεh ὅτι ἐγγὺς τὸ θέρος·i
33  οὕτως καὶ ὑμεῖς, ὅταν ἴδητεa ⸂πάντα ταῦτα⸃, γινώσκετεb ὅτι ἐγγύς ἐστινc ἐπὶ θύραις.
34  ἀμὴν λέγωa ὑμῖν ⸀ὅτι οὐ μὴ παρέλθῃb ἡ γενεὰ αὕτη ἕως ἂν πάντα ταῦτα γένηται.c
35  ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ ⸀παρελεύσεται,a οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσιν.b
36  Περὶ δὲ τῆς ἡμέρας ἐκείνης καὶ ὥρας οὐδεὶς οἶδεν,a οὐδὲ οἱ ἄγγελοι τῶν οὐρανῶν ⸂οὐδὲ ὁ υἱός⸃, εἰ μὴ ὁ ⸀πατὴρ μόνος.
37  ὥσπερ ⸀γὰρ αἱ ἡμέραι τοῦ Νῶε,a οὕτως ⸀ἔσταιb ἡ παρουσίαc τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου·
38  ⸀ὡς γὰρ ἦσανa ἐν ταῖς ⸀ἡμέραις ταῖς πρὸ τοῦ κατακλυσμοῦb τρώγοντεςc καὶ πίνοντες,d γαμοῦντεςe καὶ ⸀γαμίζοντες,f ἄχρι ἧς ἡμέρας εἰσῆλθενg Νῶεh εἰς τὴν κιβωτόν,i
39  καὶ οὐκ ἔγνωσανa ἕως ἦλθενb ὁ κατακλυσμὸςc καὶ ἦρενd ἅπαντας, οὕτως ἔσταιe ⸀καὶ ἡ παρουσίαf τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου.
40  τότε ⸂δύο ἔσονται⸃a ἐν τῷ ἀγρῷ, ⸀εἷς παραλαμβάνεταιb καὶ ⸁εἷς ἀφίεται·c
41  δύο ἀλήθουσαιa ἐν τῷ ⸀μύλῳ,b μία παραλαμβάνεταιc καὶ μία ἀφίεται.d
42  γρηγορεῖτεa οὖν, ὅτι οὐκ οἴδατεb ποίᾳ ⸀ἡμέρᾳ ὁ κύριος ὑμῶν ἔρχεται.c
43  ἐκεῖνο δὲ γινώσκετεa ὅτι εἰ ᾔδειb ὁ οἰκοδεσπότηςc ποίᾳ φυλακῇ ὁ κλέπτηςd ἔρχεται,e ἐγρηγόρησενf ἂν καὶ οὐκ ἂν εἴασενg διορυχθῆναιh τὴν οἰκίαν αὐτοῦ.
44  διὰ τοῦτο καὶ ὑμεῖς γίνεσθεa ἕτοιμοι,b ὅτι ᾗ ⸂οὐ δοκεῖτεc ὥρᾳ⸃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται.d
45  Τίς ἄρα ἐστὶνa ὁ πιστὸς δοῦλος καὶ φρόνιμοςb ὃν κατέστησενc ὁ ⸀κύριος ἐπὶ τῆς ⸀οἰκετείαςd αὐτοῦ τοῦ ⸀δοῦναιe αὐτοῖς τὴν τροφὴνf ἐν καιρῷ;
46  μακάριος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος ὃν ἐλθὼνa ὁ κύριος αὐτοῦ εὑρήσειb ⸂οὕτως ποιοῦντα⸃·c
47  ἀμὴν λέγωa ὑμῖν ὅτι ἐπὶ πᾶσιν τοῖς ὑπάρχουσινb αὐτοῦ καταστήσειc αὐτόν.
48  ἐὰν δὲ εἴπῃa ὁ κακὸς δοῦλος ἐκεῖνος ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ· Χρονίζειb ⸂μου ὁ κύριος⸃,
49  καὶ ἄρξηταιa τύπτεινb τοὺς συνδούλουςc ⸂αὐτοῦ, ἐσθίῃd δὲ καὶ πίνῃ⸃e μετὰ τῶν μεθυόντων,f
50  ἥξειa ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἐν ἡμέρᾳ ᾗ οὐ προσδοκᾷb καὶ ἐν ὥρᾳ ᾗ οὐ γινώσκει,c
51  καὶ διχοτομήσειa αὐτὸν καὶ τὸ μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ὑποκριτῶνb θήσει·c ἐκεῖ ἔσταιd ὁ κλαυθμὸςe καὶ ὁ βρυγμὸςf τῶν ὀδόντων.g
25
Τότε ὁμοιωθήσεταιa ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν δέκαb παρθένοις,c αἵτινες λαβοῦσαιd τὰς λαμπάδαςe ⸀ἑαυτῶν ἐξῆλθονf εἰς ⸀ὑπάντησινg τοῦ νυμφίου.h
2  πέντε δὲ ⸂ἐξ αὐτῶν ἦσαν⸃a ⸂μωραὶb καὶ πέντε φρόνιμοι⸃.c
3  ⸂αἱ γὰρ⸃ μωραὶa λαβοῦσαιb τὰς λαμπάδαςc αὐτῶν οὐκ ἔλαβονd μεθ’ ἑαυτῶν ἔλαιον·e
4  αἱ δὲ φρόνιμοιa ἔλαβονb ἔλαιονc ἐν τοῖς ⸀ἀγγείοιςd μετὰ τῶν λαμπάδωνe ⸀ἑαυτῶν.
5  χρονίζοντοςa δὲ τοῦ νυμφίουb ἐνύσταξανc πᾶσαι καὶ ἐκάθευδον.d
6  μέσης δὲ νυκτὸς κραυγὴa γέγονεν·b Ἰδοὺ ὁ ⸀νυμφίος,c ἐξέρχεσθεd εἰς ἀπάντησινe ⸀αὐτοῦ.
7  τότε ἠγέρθησανa πᾶσαι αἱ παρθένοιb ἐκεῖναι καὶ ἐκόσμησανc τὰς λαμπάδαςd ⸀ἑαυτῶν.
8  αἱ δὲ μωραὶa ταῖς φρονίμοιςb εἶπαν·c Δότεd ἡμῖν ἐκ τοῦ ἐλαίουe ὑμῶν, ὅτι αἱ λαμπάδεςf ἡμῶν σβέννυνται.g
9  ἀπεκρίθησανa δὲ αἱ φρόνιμοιb λέγουσαι·c Μήποτεd ⸂οὐ μὴ⸃ ἀρκέσῃe ἡμῖν καὶ ὑμῖν· ⸀πορεύεσθεf μᾶλλον πρὸς τοὺς πωλοῦνταςg καὶ ἀγοράσατεh ἑαυταῖς.
10  ἀπερχομένωνa δὲ αὐτῶν ἀγοράσαιb ἦλθενc ὁ νυμφίος,d καὶ αἱ ἕτοιμοιe εἰσῆλθονf μετ’ αὐτοῦ εἰς τοὺς γάμους,g καὶ ἐκλείσθηh ἡ θύρα.
11  ὕστερονa δὲ ἔρχονταιb καὶ αἱ λοιπαὶ παρθένοιc λέγουσαι·d Κύριε κύριε, ἄνοιξονe ἡμῖν·
12  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπεν·b Ἀμὴν λέγωc ὑμῖν, οὐκ οἶδαd ὑμᾶς.
13  γρηγορεῖτεa οὖν, ὅτι οὐκ οἴδατεb τὴν ἡμέραν οὐδὲ τὴν ⸀ὥραν.
14  Ὥσπερ γὰρ ἄνθρωπος ἀποδημῶνa ἐκάλεσενb τοὺς ἰδίους δούλους καὶ παρέδωκενc αὐτοῖς τὰ ὑπάρχονταd αὐτοῦ,
15  καὶ ᾧ μὲν ἔδωκενa πέντε τάλανταb ᾧ δὲ δύο ᾧ δὲ ἕν, ἑκάστῳ κατὰ τὴν ἰδίαν δύναμιν, καὶ ἀπεδήμησεν.c εὐθέως
16  ⸀πορευθεὶςa ὁ τὰ πέντε τάλανταb λαβὼνc ἠργάσατοd ἐν αὐτοῖς καὶ ⸀ἐκέρδησενe ἄλλα ⸀πέντε·
17  ⸀ὡσαύτωςa ὁ τὰ δύο ⸀ἐκέρδησενb ἄλλα δύο·
18  ὁ δὲ τὸ ἓν λαβὼνa ἀπελθὼνb ὤρυξενc ⸀γῆν καὶ ⸀ἔκρυψενd τὸ ἀργύριονe τοῦ κυρίου αὐτοῦ.
19  μετὰ δὲ ⸂πολὺν χρόνον⸃ ἔρχεταιa ὁ κύριος τῶν δούλων ἐκείνων καὶ συναίρειb ⸂λόγον μετ’ αὐτῶν⸃
20  καὶ προσελθὼνa ὁ τὰ πέντε τάλανταb λαβὼνc προσήνεγκενd ἄλλα πέντε τάλανταe λέγων·f Κύριε, πέντε τάλαντάg μοι παρέδωκας·h ἴδε ἄλλα πέντε τάλανταi ⸀ἐκέρδησα.j
21  ⸀ἔφηa αὐτῷ ὁ κύριος αὐτοῦ· Εὖ,b δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ, ἐπὶ ὀλίγα ἦςc πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω·d εἴσελθεe εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου.
22  προσελθὼνa ⸀δὲ καὶ ὁ τὰ δύο ⸀τάλανταb εἶπεν·c Κύριε, δύο τάλαντάd μοι παρέδωκας·e ἴδε ἄλλα δύο τάλανταf ⸀ἐκέρδησα.g
23  ἔφηa αὐτῷ ὁ κύριος αὐτοῦ· Εὖ,b δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ, ἐπὶ ὀλίγα ἦςc πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω·d εἴσελθεe εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου.
24  προσελθὼνa δὲ καὶ ὁ τὸ ἓν τάλαντονb εἰληφὼςc εἶπεν·d Κύριε, ἔγνωνe σε ὅτι σκληρὸςf εἶg ἄνθρωπος, θερίζωνh ὅπου οὐκ ἔσπειραςi καὶ συνάγωνj ὅθενk οὐ διεσκόρπισας·l
25  καὶ φοβηθεὶςa ἀπελθὼνb ἔκρυψαc τὸ τάλαντόνd σου ἐν τῇ γῇ· ἴδε ἔχειςe τὸ σόν.f
26  ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ κύριος αὐτοῦ εἶπενb αὐτῷ· Πονηρὲ δοῦλε καὶ ὀκνηρέ,c ᾔδειςd ὅτι θερίζωe ὅπου οὐκ ἔσπειραf καὶ συνάγωg ὅθενh οὐ διεσκόρπισα;i
27  ἔδειa ⸂σε οὖν⸃ βαλεῖνb ⸂τὰ ἀργύριά⸃c μου τοῖς τραπεζίταις,d καὶ ἐλθὼνe ἐγὼ ἐκομισάμηνf ἂν τὸ ἐμὸν σὺν τόκῳ.g
28  ἄρατεa οὖν ἀπ’ αὐτοῦ τὸ τάλαντονb καὶ δότεc τῷ ἔχοντιd τὰ δέκαe τάλαντα·f
29  τῷ γὰρ ἔχοντιa παντὶ δοθήσεταιb καὶ περισσευθήσεται·c ⸂τοῦ δὲ⸃ μὴ ἔχοντοςd καὶ ὃ ἔχειe ἀρθήσεταιf ἀπ’ αὐτοῦ.
30  καὶ τὸν ἀχρεῖονa δοῦλον ἐκβάλετεb εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον·c ἐκεῖ ἔσταιd ὁ κλαυθμὸςe καὶ ὁ βρυγμὸςf τῶν ὀδόντων.g
31  Ὅταν δὲ ἔλθῃa ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες ⸀οἱ ἄγγελοι μετ’ αὐτοῦ, τότε καθίσειb ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ·
32  καὶ ⸀συναχθήσονταιa ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφορίσειb αὐτοὺς ἀπ’ ἀλλήλων, ὥσπερ ὁ ποιμὴνc ἀφορίζειd τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων,e
33  καὶ στήσειa τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ τὰ δὲ ἐρίφιαb ἐξ εὐωνύμων.c
34  τότε ἐρεῖa ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ· Δεῦτε,b οἱ εὐλογημένοιc τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατεd τὴν ἡτοιμασμένηνe ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆςf κόσμου.
35  ἐπείνασαa γὰρ καὶ ἐδώκατέb μοι φαγεῖν,c ἐδίψησαd καὶ ἐποτίσατέe με, ξένοςf ἤμηνg καὶ συνηγάγετέh με,
36  γυμνὸςa καὶ περιεβάλετέb με, ἠσθένησαc καὶ ἐπεσκέψασθέd με, ἐν φυλακῇ ἤμηνe καὶ ἤλθατεf πρός με.
37  τότε ἀποκριθήσονταιa αὐτῷ οἱ δίκαιοι λέγοντες·b Κύριε, πότε σε εἴδομενc πεινῶνταd καὶ ἐθρέψαμεν,e ἢ διψῶνταf καὶ ἐποτίσαμεν;g
38  πότε δέ σε εἴδομενa ξένονb καὶ συνηγάγομεν,c ἢ γυμνὸνd καὶ περιεβάλομεν;e
39  πότε δέ σε εἴδομενa ⸀ἀσθενοῦνταb ἢ ἐν φυλακῇ καὶ ἤλθομενc πρός σε;
40  καὶ ἀποκριθεὶςa ὁ βασιλεὺς ἐρεῖb αὐτοῖς· Ἀμὴν λέγωc ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατεd ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων,e ἐμοὶ ἐποιήσατε.f
41  τότε ἐρεῖa καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων·b Πορεύεσθεc ἀπ’ ἐμοῦ ⸀οἱ κατηραμένοιd εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένονe τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ.
42  ἐπείνασαa γὰρ καὶ οὐκ ἐδώκατέb μοι φαγεῖν,c ⸀ἐδίψησαd καὶ οὐκ ἐποτίσατέe με,
43  ξένοςa ἤμηνb καὶ οὐ συνηγάγετέc με, γυμνὸςd καὶ οὐ περιεβάλετέe με, ἀσθενὴςf καὶ ἐν φυλακῇ καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέg με.
44  τότε ἀποκριθήσονταιa καὶ αὐτοὶ λέγοντες·b Κύριε, πότε σε εἴδομενc πεινῶνταd ἢ διψῶνταe ἢ ξένονf ἢ γυμνὸνg ἢ ἀσθενῆh ἢ ἐν φυλακῇ καὶ οὐ διηκονήσαμένi σοι;
45  τότε ἀποκριθήσεταιa αὐτοῖς λέγων·b Ἀμὴν λέγωc ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον οὐκ ἐποιήσατεd ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων,e οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε.f
46  καὶ ἀπελεύσονταιa οὗτοι εἰς κόλασινb αἰώνιον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιον.
26
Καὶ ἐγένετοa ὅτε ἐτέλεσενb ὁ Ἰησοῦς πάντας τοὺς λόγους τούτους, εἶπενc τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ·
2  Οἴδατεa ὅτι μετὰ δύο ἡμέρας τὸ πάσχαb γίνεται,c καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοταιd εἰς τὸ σταυρωθῆναι.e
3  Τότε συνήχθησανa οἱ ⸀ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ εἰς τὴν αὐλὴνb τοῦ ἀρχιερέως τοῦ λεγομένουc Καϊάφα,d
4  καὶ συνεβουλεύσαντοa ἵνα τὸν Ἰησοῦν δόλῳb κρατήσωσινc καὶ ἀποκτείνωσιν·d
5  ἔλεγονa δέ· Μὴ ἐν τῇ ἑορτῇ,b ἵνα μὴ θόρυβοςc γένηταιd ἐν τῷ λαῷ.
6  Τοῦ δὲ Ἰησοῦ γενομένουa ἐν Βηθανίᾳb ἐν οἰκίᾳ Σίμωνος τοῦ λεπροῦ,c
7  προσῆλθενa αὐτῷ γυνὴ ⸂ἔχουσαb ἀλάβαστρονc μύρου⸃d βαρυτίμουe καὶ κατέχεενf ἐπὶ ⸂τῆς κεφαλῆς⸃ αὐτοῦ ἀνακειμένου.g
8  ἰδόντεςa δὲ οἱ ⸀μαθηταὶ ἠγανάκτησανb λέγοντες·c Εἰς τί ἡ ἀπώλειαd αὕτη;
9  ἐδύνατοa γὰρ ⸀τοῦτο πραθῆναιb πολλοῦ καὶ δοθῆναιc πτωχοῖς.
10  γνοὺςa δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπενb αὐτοῖς· Τί κόπουςc παρέχετεd τῇ γυναικί; ἔργον γὰρ καλὸν ἠργάσατοe εἰς ἐμέ·
11  πάντοτε γὰρ τοὺς πτωχοὺς ἔχετεa μεθ’ ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε·b
12  βαλοῦσαa γὰρ αὕτη τὸ μύρονb τοῦτο ἐπὶ τοῦ σώματός μου πρὸς τὸ ἐνταφιάσαιc με ἐποίησεν.d
13  ἀμὴν λέγωa ὑμῖν, ὅπου ἐὰν κηρυχθῇb τὸ εὐαγγέλιον τοῦτο ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ, λαληθήσεταιc καὶ ὃ ἐποίησενd αὕτη εἰς μνημόσυνονe αὐτῆς.
14  Τότε πορευθεὶςa εἷς τῶν δώδεκα, ὁ λεγόμενοςb Ἰούδας Ἰσκαριώτης,c πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς
15  εἶπεν·a Τί θέλετέb μοι δοῦναιc κἀγὼ ὑμῖν παραδώσωd αὐτόν; οἱ δὲ ἔστησανe αὐτῷ τριάκονταf ἀργύρια.g
16  καὶ ἀπὸ τότε ἐζήτειa εὐκαιρίανb ἵνα αὐτὸν παραδῷ.c
17  Τῇ δὲ πρώτῃ τῶν ἀζύμωνa προσῆλθονb οἱ μαθηταὶ τῷ Ἰησοῦ ⸀λέγοντες·c Ποῦ θέλειςd ⸀ἑτοιμάσωμένe σοι φαγεῖνf τὸ πάσχα;g
18  ὁ δὲ εἶπεν·a Ὑπάγετεb εἰς τὴν πόλιν πρὸς τὸν δεῖναc καὶ εἴπατεd αὐτῷ· Ὁ διδάσκαλος λέγει·e Ὁ καιρός μου ἐγγύς ἐστιν·f πρὸς σὲ ποιῶg τὸ πάσχαh μετὰ τῶν μαθητῶν μου.
19  καὶ ἐποίησανa οἱ μαθηταὶ ὡς συνέταξενb αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς, καὶ ἡτοίμασανc τὸ πάσχα.d
20  Ὀψίαςa δὲ γενομένηςb ἀνέκειτοc μετὰ τῶν δώδεκα ⸀μαθητῶν
21  καὶ ἐσθιόντωνa αὐτῶν εἶπεν·b Ἀμὴν λέγωc ὑμῖν ὅτι εἷς ἐξ ὑμῶν παραδώσειd με.
22  καὶ λυπούμενοιa σφόδραb ἤρξαντοc λέγεινd αὐτῷ ⸂εἷς ἕκαστος⸃· Μήτιe ἐγώ εἰμι,f κύριε;
23  ὁ δὲ ἀποκριθεὶςa εἶπεν·b Ὁ ἐμβάψαςc μετ’ ἐμοῦ ⸂τὴν χεῖρα ἐν τῷ τρυβλίῳ⸃d οὗτός με παραδώσει·e
24  ὁ μὲν υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὑπάγειa καθὼς γέγραπταιb περὶ αὐτοῦ, οὐαὶ δὲ τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ δι’ οὗ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοται·c καλὸν ἦνd αὐτῷ εἰ οὐκ ἐγεννήθηe ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος.
25  ἀποκριθεὶςa δὲ Ἰούδας ὁ παραδιδοὺςb αὐτὸν εἶπεν·c Μήτιd ἐγώ εἰμι,e ῥαββί;f λέγειg αὐτῷ· Σὺ εἶπας.h
26  Ἐσθιόντωνa δὲ αὐτῶν λαβὼνb ὁ Ἰησοῦς ⸀ἄρτον καὶ ⸀εὐλογήσαςc ἔκλασενd καὶ ⸂δοὺςe τοῖς μαθηταῖς⸃ εἶπεν·f Λάβετεg φάγετε,h τοῦτό ἐστινi τὸ σῶμά μου.
27  καὶ ⸀λαβὼνa ποτήριον καὶ εὐχαριστήσαςb ἔδωκενc αὐτοῖς λέγων·d Πίετεe ἐξ αὐτοῦ πάντες,
28  τοῦτο γάρ ἐστινa τὸ αἷμά ⸀μου ⸀τῆς διαθήκης τὸ περὶ πολλῶν ἐκχυννόμενονb εἰς ἄφεσινc ἁμαρτιῶν·
29  λέγωa δὲ ⸀ὑμῖν, οὐ μὴ πίωb ἀπ’ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γενήματοςc τῆς ἀμπέλουd ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτὸ πίνωe μεθ’ ὑμῶν καινὸν ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρός μου.
30  καὶ ὑμνήσαντεςa ἐξῆλθονb εἰς τὸ Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν.c
31  Τότε λέγειa αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Πάντες ὑμεῖς σκανδαλισθήσεσθεb ἐν ἐμοὶ ἐν τῇ νυκτὶ ταύτῃ, γέγραπταιc γάρ· Πατάξωd τὸν ποιμένα,e καὶ ⸀διασκορπισθήσονταιf τὰ πρόβατα τῆς ποίμνης·g
32  μετὰ δὲ τὸ ἐγερθῆναίa με προάξωb ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν.
33  ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ Πέτρος εἶπενb αὐτῷ· Εἰ πάντες σκανδαλισθήσονταιc ἐν σοί, ⸀ἐγὼ οὐδέποτεd σκανδαλισθήσομαι.e
34  ἔφηa αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ἀμὴν λέγωb σοι ὅτι ἐν ταύτῃ τῇ νυκτὶ πρὶνc ἀλέκτοραd φωνῆσαιe τρὶςf ἀπαρνήσῃg με.
35  λέγειa αὐτῷ ὁ Πέτρος· Κἂνb δέῃc με σὺν σοὶ ἀποθανεῖν,d οὐ μή σε ⸀ἀπαρνήσομαι.e ⸀ὁμοίως καὶ πάντες οἱ μαθηταὶ εἶπαν.f
36  Τότε ἔρχεταιa μετ’ αὐτῶν ὁ Ἰησοῦς εἰς χωρίονb λεγόμενονc Γεθσημανὶ,d καὶ λέγειe τοῖς μαθηταῖς· Καθίσατεf αὐτοῦg ἕως οὗ ἀπελθὼνh ⸂ἐκεῖ προσεύξωμαι⸃.i
37  καὶ παραλαβὼνa τὸν Πέτρον καὶ τοὺς δύο υἱοὺς Ζεβεδαίουb ἤρξατοc λυπεῖσθαιd καὶ ἀδημονεῖν.e
38  τότε λέγειa ⸀αὐτοῖς· Περίλυπόςb ἐστινc ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου· μείνατεd ὧδε καὶ γρηγορεῖτεe μετ’ ἐμοῦ.
39  καὶ ⸀προελθὼνa μικρὸν ἔπεσενb ἐπὶ πρόσωπον αὐτοῦ προσευχόμενοςc καὶ λέγων·d Πάτερ μου, εἰ δυνατόν ἐστιν,e παρελθάτωf ἀπ’ ἐμοῦ τὸ ποτήριον τοῦτο· πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ θέλωg ἀλλ’ ὡς σύ.
40  καὶ ἔρχεταιa πρὸς τοὺς μαθητὰς καὶ εὑρίσκειb αὐτοὺς καθεύδοντας,c καὶ λέγειd τῷ Πέτρῳ· Οὕτως οὐκ ἰσχύσατεe μίαν ὥραν γρηγορῆσαιf μετ’ ἐμοῦ;
41  γρηγορεῖτεa καὶ προσεύχεσθε,b ἵνα μὴ εἰσέλθητεc εἰς πειρασμόν·d τὸ μὲν πνεῦμα πρόθυμονe ἡ δὲ σὰρξ ἀσθενής.f
42  πάλιν ἐκ δευτέρου ἀπελθὼνa προσηύξατοb λέγων·c Πάτερ μου, εἰ οὐ δύναταιd ⸀τοῦτο ⸀παρελθεῖνe ἐὰν μὴ αὐτὸ πίω,f γενηθήτωg τὸ θέλημά σου.
43  καὶ ἐλθὼνa ⸂πάλιν εὗρενb αὐτοὺς⸃ καθεύδοντας,c ἦσανd γὰρ αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοὶ βεβαρημένοι.e
44  καὶ ἀφεὶςa αὐτοὺς ⸂πάλιν ἀπελθὼν⸃b προσηύξατοc ἐκ τρίτου τὸν αὐτὸν λόγον εἰπὼνd ⸀πάλιν.
45  τότε ἔρχεταιa πρὸς τοὺς ⸀μαθητὰς καὶ λέγειb αὐτοῖς· Καθεύδετεc ⸀τὸ λοιπὸν καὶ ἀναπαύεσθε·d ἰδοὺ ἤγγικενe ἡ ὥρα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοταιf εἰς χεῖρας ἁμαρτωλῶν.
46  ἐγείρεσθεa ἄγωμεν·b ἰδοὺ ἤγγικενc ὁ παραδιδούςd με.
47  Καὶ ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντοςa ἰδοὺ Ἰούδας εἷς τῶν δώδεκα ἦλθενb καὶ μετ’ αὐτοῦ ὄχλος πολὺς μετὰ μαχαιρῶνc καὶ ξύλωνd ἀπὸ τῶν ἀρχιερέων καὶ πρεσβυτέρων τοῦ λαοῦ.
48  ὁ δὲ παραδιδοὺςa αὐτὸν ἔδωκενb αὐτοῖς σημεῖον λέγων·c Ὃν ἂν φιλήσωd αὐτός ἐστιν·e κρατήσατεf αὐτόν.
49  καὶ εὐθέως προσελθὼνa τῷ Ἰησοῦ εἶπεν·b Χαῖρε,c ῥαββί·d καὶ κατεφίλησενe αὐτόν.
50  ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπενa αὐτῷ· Ἑταῖρε,b ἐφ’ ⸀ὃ πάρει.c τότε προσελθόντεςd ἐπέβαλονe τὰς χεῖρας ἐπὶ τὸν Ἰησοῦν καὶ ἐκράτησανf αὐτόν.
51  καὶ ἰδοὺ εἷς τῶν μετὰ Ἰησοῦ ἐκτείναςa τὴν χεῖρα ἀπέσπασενb τὴν μάχαιρανc αὐτοῦ καὶ πατάξαςd τὸν δοῦλον τοῦ ἀρχιερέως ἀφεῖλενe αὐτοῦ τὸ ὠτίον.f
52  τότε λέγειa αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ἀπόστρεψονb ⸂τὴν μάχαιράνc σου⸃ εἰς τὸν τόπον αὐτῆς, πάντες γὰρ οἱ λαβόντεςd μάχαιρανe ἐν μαχαίρῃf ⸀ἀπολοῦνται·g
53  ἢ δοκεῖςa ὅτι οὐ ⸀δύναμαιb παρακαλέσαιc τὸν πατέρα μου, καὶ παραστήσειd μοι ⸂ἄρτι πλείω⸃ δώδεκα λεγιῶναςe ἀγγέλων;
54  πῶς οὖν πληρωθῶσινa αἱ γραφαὶ ὅτι οὕτως δεῖb γενέσθαι;c
55  ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ εἶπενa ὁ Ἰησοῦς τοῖς ὄχλοις· Ὡς ἐπὶ λῃστὴνb ἐξήλθατεc μετὰ μαχαιρῶνd καὶ ξύλωνe συλλαβεῖνf με; καθ’ ⸀ἡμέραν ⸂ἐν τῷ ἱερῷ ἐκαθεζόμηνg διδάσκων⸃h καὶ οὐκ ἐκρατήσατέi με.
56  τοῦτο δὲ ὅλον γέγονενa ἵνα πληρωθῶσινb αἱ γραφαὶ τῶν προφητῶν. τότε οἱ μαθηταὶ πάντες ἀφέντεςc αὐτὸν ἔφυγον.d
57  Οἱ δὲ κρατήσαντεςa τὸν Ἰησοῦν ἀπήγαγονb πρὸς Καϊάφανc τὸν ἀρχιερέα, ὅπου οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι συνήχθησαν.d
58  ὁ δὲ Πέτρος ἠκολούθειa αὐτῷ ἀπὸ μακρόθενb ἕως τῆς αὐλῆςc τοῦ ἀρχιερέως, καὶ εἰσελθὼνd ἔσωe ἐκάθητοf μετὰ τῶν ὑπηρετῶνg ἰδεῖνh τὸ τέλος.
59  οἱ δὲ ἀρχιερεῖς ⸀καὶ τὸ συνέδριονa ὅλον ἐζήτουνb ψευδομαρτυρίανc κατὰ τοῦ Ἰησοῦ ὅπως ⸂αὐτὸν θανατώσωσιν⸃,d
60  καὶ οὐχ εὗρονa ⸂πολλῶν προσελθόντωνb ψευδομαρτύρων.c ὕστερονd δὲ προσελθόντεςe δύο⸃
61  εἶπαν·a Οὗτος ἔφη·b Δύναμαιc καταλῦσαιd τὸν ναὸν τοῦ θεοῦ καὶ διὰ τριῶν ἡμερῶν ⸀οἰκοδομῆσαι.e
62  καὶ ἀναστὰςa ὁ ἀρχιερεὺς εἶπενb αὐτῷ· Οὐδὲν ἀποκρίνῃ;c τί οὗτοί σου καταμαρτυροῦσιν;d
63  ὁ δὲ Ἰησοῦς ἐσιώπα.a ⸀καὶ ὁ ἀρχιερεὺς εἶπενb αὐτῷ· Ἐξορκίζωc σε κατὰ τοῦ θεοῦ τοῦ ζῶντοςd ἵνα ἡμῖν εἴπῃςe εἰ σὺ εἶf ὁ χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ.
64  λέγειa αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Σὺ εἶπας·b πλὴν λέγωc ὑμῖν, ἀπ’ ἄρτι ὄψεσθεd τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου καθήμενονe ἐκ δεξιῶν τῆς δυνάμεως καὶ ἐρχόμενονf ἐπὶ τῶν νεφελῶνg τοῦ οὐρανοῦ.
65  τότε ὁ ἀρχιερεὺς διέρρηξενa τὰ ἱμάτια αὐτοῦ ⸀λέγων·b Ἐβλασφήμησεν·c τί ἔτι χρείαν ἔχομενd μαρτύρων; ἴδε νῦν ἠκούσατεe τὴν ⸀βλασφημίαν·f
66  τί ὑμῖν δοκεῖ;a οἱ δὲ ἀποκριθέντεςb εἶπαν·c Ἔνοχοςd θανάτου ἐστίν.e
67  τότε ἐνέπτυσανa εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ καὶ ἐκολάφισανb αὐτόν, οἱ δὲ ἐράπισανc
68  λέγοντες·a Προφήτευσονb ἡμῖν, χριστέ, τίς ἐστινc ὁ παίσαςd σε;
69  Ὁ δὲ Πέτρος ⸂ἐκάθητοa ἔξω⸃ ἐν τῇ αὐλῇ·b καὶ προσῆλθενc αὐτῷ μία παιδίσκηd λέγουσα·e Καὶ σὺ ἦσθαf μετὰ Ἰησοῦ τοῦ Γαλιλαίου·g
70  ὁ δὲ ἠρνήσατοa ⸀ἔμπροσθεν πάντων λέγων·b Οὐκ οἶδαc τί λέγεις.d
71  ἐξελθόνταa ⸀δὲ εἰς τὸν πυλῶναb εἶδενc αὐτὸν ἄλλη καὶ λέγειd ⸀τοῖς ἐκεῖ· ⸀Οὗτος ἦνe μετὰ Ἰησοῦ τοῦ Ναζωραίου·f
72  καὶ πάλιν ἠρνήσατοa μετὰ ὅρκουb ὅτι Οὐκ οἶδαc τὸν ἄνθρωπον.
73  μετὰ μικρὸν δὲ προσελθόντεςa οἱ ἑστῶτεςb εἶπονc τῷ Πέτρῳ· Ἀληθῶςd καὶ σὺ ἐξ αὐτῶν εἶ,e καὶ γὰρ ἡ λαλιάf σου δῆλόνg σε ποιεῖ·h
74  τότε ἤρξατοa καταθεματίζεινb καὶ ὀμνύεινc ὅτι Οὐκ οἶδαd τὸν ἄνθρωπον. καὶ ⸀εὐθέως ἀλέκτωρe ἐφώνησεν·f
75  καὶ ἐμνήσθηa ὁ Πέτρος τοῦ ⸀ῥήματος Ἰησοῦ ⸀εἰρηκότοςb ὅτι Πρὶνc ἀλέκτοραd φωνῆσαιe τρὶςf ἀπαρνήσῃg με, καὶ ἐξελθὼνh ἔξω ἔκλαυσενi πικρῶς.j
27
Πρωΐαςa δὲ γενομένηςb συμβούλιονc ἔλαβονd πάντες οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ κατὰ τοῦ Ἰησοῦ ὥστε θανατῶσαιe αὐτόν·
2  καὶ δήσαντεςa αὐτὸν ἀπήγαγονb καὶ ⸀παρέδωκανc Πιλάτῳ τῷ ἡγεμόνι.d
3  Τότε ἰδὼνa Ἰούδας ὁ ⸀παραδιδοὺςb αὐτὸν ὅτι κατεκρίθηc μεταμεληθεὶςd ⸀ἔστρεψενe τὰ τριάκονταf ἀργύριαg τοῖς ἀρχιερεῦσιν ⸀καὶ πρεσβυτέροις
4  λέγων·a Ἥμαρτονb παραδοὺςc αἷμα ⸀ἀθῷον.d οἱ δὲ εἶπαν·e Τί πρὸς ἡμᾶς; σὺ ⸀ὄψῃ.f
5  καὶ ῥίψαςa τὰ ἀργύριαb ⸂εἰς τὸν ναὸν⸃ ἀνεχώρησεν,c καὶ ἀπελθὼνd ἀπήγξατο.e
6  οἱ δὲ ἀρχιερεῖς λαβόντεςa τὰ ἀργύριαb εἶπαν·c Οὐκ ἔξεστινd βαλεῖνe αὐτὰ εἰς τὸν κορβανᾶν,f ἐπεὶg τιμὴ αἵματός ἐστιν·h
7  συμβούλιονa δὲ λαβόντεςb ἠγόρασανc ἐξ αὐτῶν τὸν Ἀγρὸν τοῦ Κεραμέωςd εἰς ταφὴνe τοῖς ξένοις.f
8  διὸ ἐκλήθηa ὁ ἀγρὸς ἐκεῖνος Ἀγρὸς Αἵματος ἕως τῆς σήμερον.
9  τότε ἐπληρώθηa τὸ ῥηθὲνb διὰ Ἰερεμίουc τοῦ προφήτου λέγοντος·d Καὶ ἔλαβονe τὰ τριάκονταf ἀργύρια,g τὴν τιμὴν τοῦ τετιμημένουh ὃν ἐτιμήσαντοi ἀπὸ υἱῶν Ἰσραήλ,
10  καὶ ἔδωκανa αὐτὰ εἰς τὸν ἀγρὸν τοῦ κεραμέως,b καθὰc συνέταξένd μοι κύριος.
11  Ὁ δὲ Ἰησοῦς ⸀ἐστάθηa ἔμπροσθεν τοῦ ἡγεμόνος·b καὶ ἐπηρώτησενc αὐτὸν ὁ ἡγεμὼνd λέγων·e Σὺ εἶf ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; ὁ δὲ Ἰησοῦς ⸀ἔφη·g Σὺ λέγεις.h
12  καὶ ἐν τῷ κατηγορεῖσθαιa αὐτὸν ὑπὸ τῶν ἀρχιερέων ⸀καὶ πρεσβυτέρων οὐδὲν ἀπεκρίνατο.b
13  τότε λέγειa αὐτῷ ὁ Πιλᾶτος· Οὐκ ἀκούειςb πόσαc σου καταμαρτυροῦσιν;d
14  καὶ οὐκ ἀπεκρίθηa αὐτῷ πρὸς οὐδὲ ἓν ῥῆμα, ὥστε θαυμάζεινb τὸν ἡγεμόναc λίαν.d
15  Κατὰ δὲ ἑορτὴνa εἰώθειb ὁ ἡγεμὼνc ἀπολύεινd ἕνα τῷ ὄχλῳ δέσμιονe ὃν ἤθελον.f
16  εἶχονa δὲ τότε δέσμιονb ἐπίσημονc λεγόμενονd ⸀Ἰησοῦν Βαραββᾶν.e
17  συνηγμένωνa οὖν αὐτῶν εἶπενb αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· Τίνα θέλετεc ἀπολύσωd ὑμῖν, ⸂Ἰησοῦν τὸν⸃ Βαραββᾶνe ἢ Ἰησοῦν τὸν λεγόμενονf χριστόν;
18  ᾔδειa γὰρ ὅτι διὰ φθόνονb παρέδωκανc αὐτόν.
19  Καθημένουa δὲ αὐτοῦ ἐπὶ τοῦ βήματοςb ἀπέστειλενc πρὸς αὐτὸν ἡ γυνὴ αὐτοῦ λέγουσα·d Μηδὲν σοὶ καὶ τῷ δικαίῳ ἐκείνῳ, πολλὰ γὰρ ἔπαθονe σήμερον κατ’ ὄναρf δι’ αὐτόν.
20  Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι ἔπεισανa τοὺς ὄχλους ἵνα αἰτήσωνταιb τὸν Βαραββᾶνc τὸν δὲ Ἰησοῦν ἀπολέσωσιν.d
21  ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ ἡγεμὼνb εἶπενc αὐτοῖς· Τίνα θέλετεd ἀπὸ τῶν δύο ἀπολύσωe ὑμῖν; οἱ δὲ εἶπαν·f ⸀Τὸν Βαραββᾶν.g
22  λέγειa αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· Τί οὖν ποιήσωb Ἰησοῦν τὸν λεγόμενονc χριστόν; ⸀λέγουσινd πάντες· Σταυρωθήτω.e
23  ὁ ⸀δὲ ἔφη·a Τί γὰρ κακὸν ἐποίησεν;b οἱ δὲ περισσῶςc ἔκραζονd λέγοντες·e Σταυρωθήτω.f
24  ἰδὼνa δὲ ὁ Πιλᾶτος ὅτι οὐδὲν ὠφελεῖb ἀλλὰ μᾶλλον θόρυβοςc γίνεταιd λαβὼνe ὕδωρ ἀπενίψατοf τὰς χεῖρας ⸀ἀπέναντιg τοῦ ὄχλου λέγων·h Ἀθῷόςi εἰμιj ἀπὸ τοῦ ⸀αἵματος τούτου· ὑμεῖς ὄψεσθε.k
25  καὶ ἀποκριθεὶςa πᾶς ὁ λαὸς εἶπεν·b Τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐφ’ ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ἡμῶν.
26  τότε ἀπέλυσενa αὐτοῖς τὸν Βαραββᾶν,b τὸν δὲ Ἰησοῦν φραγελλώσαςc παρέδωκενd ἵνα σταυρωθῇ.e
27  Τότε οἱ στρατιῶταιa τοῦ ἡγεμόνοςb παραλαβόντεςc τὸν Ἰησοῦν εἰς τὸ πραιτώριονd συνήγαγονe ἐπ’ αὐτὸν ὅλην τὴν σπεῖραν.f
28  καὶ ἐκδύσαντεςa αὐτὸν ⸂χλαμύδαb κοκκίνηνc περιέθηκανd αὐτῷ⸃,
29  καὶ πλέξαντεςa στέφανονb ἐξ ἀκανθῶνc ἐπέθηκανd ἐπὶ ⸂τῆς κεφαλῆς⸃ αὐτοῦ καὶ κάλαμονe ⸂ἐν τῇ δεξιᾷ⸃ αὐτοῦ, καὶ γονυπετήσαντεςf ἔμπροσθεν αὐτοῦ ⸀ἐνέπαιξανg αὐτῷ λέγοντες·h Χαῖρε,i ⸀βασιλεῦ τῶν Ἰουδαίων,
30  καὶ ἐμπτύσαντεςa εἰς αὐτὸν ἔλαβονb τὸν κάλαμονc καὶ ἔτυπτονd εἰς τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ.
31  καὶ ὅτε ἐνέπαιξανa αὐτῷ, ἐξέδυσανb αὐτὸν τὴν χλαμύδαc καὶ ἐνέδυσανd αὐτὸν τὰ ἱμάτια αὐτοῦ καὶ ἀπήγαγονe αὐτὸν εἰς τὸ σταυρῶσαι.f
32  Ἐξερχόμενοιa δὲ εὗρονb ἄνθρωπον Κυρηναῖονc ὀνόματι Σίμωνα· τοῦτον ἠγγάρευσανd ἵνα ἄρῃe τὸν σταυρὸνf αὐτοῦ.
33  Καὶ ἐλθόντεςa εἰς τόπον λεγόμενονb Γολγοθᾶ,c ὅ ἐστινd ⸂Κρανίουe Τόπος λεγόμενος⸃,f
34  ἔδωκανa αὐτῷ πιεῖνb ⸀οἶνον μετὰ χολῆςc μεμιγμένον·d καὶ γευσάμενοςe οὐκ ⸀ἠθέλησενf πιεῖν.g
35  σταυρώσαντεςa δὲ αὐτὸν διεμερίσαντοb τὰ ἱμάτια αὐτοῦ βάλλοντεςc κλῆρον,d
36  καὶ καθήμενοιa ἐτήρουνb αὐτὸν ἐκεῖ.
37  καὶ ἐπέθηκανa ἐπάνωb τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ τὴν αἰτίανc αὐτοῦ γεγραμμένην·d Οὗτός ἐστινe Ἰησοῦς ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων.
38  Τότε σταυροῦνταιa σὺν αὐτῷ δύο λῃσταί,b εἷς ἐκ δεξιῶν καὶ εἷς ἐξ εὐωνύμων.c
39  οἱ δὲ παραπορευόμενοιa ἐβλασφήμουνb αὐτὸν κινοῦντεςc τὰς κεφαλὰς αὐτῶν
40  καὶ λέγοντες·a Ὁ καταλύωνb τὸν ναὸν καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις οἰκοδομῶν,c σῶσονd σεαυτόν· εἰ υἱὸς εἶe τοῦ θεοῦ, ⸀κατάβηθιf ἀπὸ τοῦ σταυροῦ.g
41  ὁμοίως ⸀καὶ οἱ ἀρχιερεῖς ἐμπαίζοντεςa μετὰ τῶν γραμματέων καὶ ⸀πρεσβυτέρων ἔλεγον·b
42  Ἄλλους ἔσωσεν,a ἑαυτὸν οὐ δύναταιb σῶσαι·c ⸀βασιλεὺς Ἰσραήλ ἐστιν,d καταβάτωe νῦν ἀπὸ τοῦ σταυροῦf καὶ πιστεύσομενg ἐπ’ ⸀αὐτόν.
43  πέποιθενa ἐπὶ τὸν θεόν, ῥυσάσθωb ⸀νῦν εἰ θέλειc αὐτόν· εἶπενd γὰρ ὅτι Θεοῦ εἰμιe υἱός.
44  τὸ δ’ αὐτὸ καὶ οἱ λῃσταὶa οἱ συσταυρωθέντεςb ⸀σὺν αὐτῷ ὠνείδιζονc αὐτόν.
45  Ἀπὸ δὲ ἕκτηςa ὥρας σκότος ἐγένετοb ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης.c
46  περὶ δὲ τὴν ἐνάτηνa ὥραν ⸀ἀνεβόησενb ὁ Ἰησοῦς φωνῇ μεγάλῃ λέγων·c ⸂Ἠλὶd ἠλὶ⸃e λεμὰf σαβαχθάνι;g τοῦτ’ ἔστιν·h Θεέ μου θεέ μου, ἱνατίi με ἐγκατέλιπες;j
47  τινὲς δὲ τῶν ἐκεῖ ⸀ἑστηκότωνa ἀκούσαντεςb ἔλεγονc ὅτι Ἠλίανd φωνεῖe οὗτος.
48  καὶ εὐθέως δραμὼνa εἷς ἐξ αὐτῶν καὶ λαβὼνb σπόγγονc πλήσαςd τε ὄξουςe καὶ περιθεὶςf καλάμῳg ἐπότιζενh αὐτόν.
49  οἱ δὲ λοιποὶ ⸀ἔλεγον·a Ἄφεςb ἴδωμενc εἰ ἔρχεταιd Ἠλίαςe σώσωνf ⸀αὐτόν.
50  ὁ δὲ Ἰησοῦς πάλιν κράξαςa φωνῇ μεγάλῃ ἀφῆκενb τὸ πνεῦμα.
51  καὶ ἰδοὺ τὸ καταπέτασμαa τοῦ ναοῦ ἐσχίσθηb ⸂ἀπ’ ἄνωθενc ἕως κάτωd εἰς δύο⸃, καὶ ἡ γῆ ἐσείσθη,e καὶ αἱ πέτραιf ἐσχίσθησαν,g
52  καὶ τὰ μνημεῖα ἀνεῴχθησανa καὶ πολλὰ σώματα τῶν κεκοιμημένωνb ἁγίων ⸀ἠγέρθησαν,c
53  καὶ ἐξελθόντεςa ἐκ τῶν μνημείων μετὰ τὴν ἔγερσινb αὐτοῦ εἰσῆλθονc εἰς τὴν ἁγίαν πόλιν καὶ ἐνεφανίσθησανd πολλοῖς.
54  Ὁ δὲ ἑκατόνταρχοςa καὶ οἱ μετ’ αὐτοῦ τηροῦντεςb τὸν Ἰησοῦν ἰδόντεςc τὸν σεισμὸνd καὶ τὰ ⸀γενόμεναe ἐφοβήθησανf σφόδραg λέγοντες·h Ἀληθῶςi ⸂θεοῦ υἱὸς⸃ ἦνj οὗτος.
55  Ἦσανa δὲ ἐκεῖ γυναῖκες πολλαὶ ἀπὸ μακρόθενb θεωροῦσαι,c αἵτινες ἠκολούθησανd τῷ Ἰησοῦ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας διακονοῦσαιe αὐτῷ·
56  ἐν αἷς ἦνa Μαρίαb ἡ Μαγδαληνὴc καὶ Μαρίαd ἡ τοῦ Ἰακώβου καὶ ⸀Ἰωσὴφ μήτηρ καὶ ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου.e
57  Ὀψίαςa δὲ γενομένηςb ἦλθενc ἄνθρωπος πλούσιοςd ἀπὸ Ἁριμαθαίας,e τοὔνομαf Ἰωσήφ, ὃς καὶ αὐτὸς ⸀ἐμαθητεύθηg τῷ Ἰησοῦ·
58  οὗτος προσελθὼνa τῷ Πιλάτῳ ᾐτήσατοb τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. τότε ὁ Πιλᾶτος ἐκέλευσενc ⸀ἀποδοθῆναι.d
59  καὶ λαβὼνa τὸ σῶμα ὁ Ἰωσὴφ ἐνετύλιξενb ⸀αὐτὸ σινδόνιc καθαρᾷ,d
60  καὶ ἔθηκενa αὐτὸ ἐν τῷ καινῷ αὐτοῦ μνημείῳ ὃ ἐλατόμησενb ἐν τῇ πέτρᾳ,c καὶ προσκυλίσαςd λίθον μέγαν τῇ θύρᾳ τοῦ μνημείου ἀπῆλθεν.e
61  ἦνa δὲ ἐκεῖ ⸀Μαριὰμb ἡ Μαγδαληνὴc καὶ ἡ ἄλλη Μαρίαd καθήμεναιe ἀπέναντιf τοῦ τάφου.g
62  Τῇ δὲ ἐπαύριον,a ἥτις ἐστὶνb μετὰ τὴν παρασκευήν,c συνήχθησανd οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι πρὸς Πιλᾶτον
63  λέγοντες·a Κύριε, ἐμνήσθημενb ὅτι ἐκεῖνος ὁ πλάνοςc εἶπενd ἔτι ζῶν·e Μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐγείρομαι·f
64  κέλευσονa οὖν ἀσφαλισθῆναιb τὸν τάφονc ἕως τῆς τρίτης ἡμέρας, μήποτεd ἐλθόντεςe οἱ μαθηταὶ ⸀αὐτοῦ κλέψωσινf αὐτὸν καὶ εἴπωσινg τῷ λαῷ· Ἠγέρθηh ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ ἔσταιi ἡ ἐσχάτη πλάνηj χείρωνk τῆς πρώτης.
65  ⸀ἔφηa αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· Ἔχετεb κουστωδίαν·c ὑπάγετεd ἀσφαλίσασθεe ὡς οἴδατε.f
66  οἱ δὲ πορευθέντεςa ἠσφαλίσαντοb τὸν τάφονc σφραγίσαντεςd τὸν λίθον μετὰ τῆς κουστωδίας.e
28
Ὀψὲa δὲ σαββάτων, τῇ ἐπιφωσκούσῃb εἰς μίαν σαββάτων, ἦλθενc ⸀Μαριὰμd ἡ Μαγδαληνὴe καὶ ἡ ἄλλη Μαρίαf θεωρῆσαιg τὸν τάφον.h
2  καὶ ἰδοὺ σεισμὸςa ἐγένετοb μέγας· ἄγγελος γὰρ κυρίου καταβὰςc ἐξ οὐρανοῦ ⸀καὶ προσελθὼνd ἀπεκύλισεe τὸν ⸀λίθον καὶ ἐκάθητοf ἐπάνωg αὐτοῦ.
3  ἦνa δὲ ἡ εἰδέαb αὐτοῦ ⸀ὡς ἀστραπὴc καὶ τὸ ἔνδυμαd αὐτοῦ λευκὸνe ὡς χιών.f
4  ἀπὸ δὲ τοῦ φόβου αὐτοῦ ἐσείσθησανa οἱ τηροῦντεςb καὶ ἐγενήθησανc ⸀ὡς νεκροί.
5  ἀποκριθεὶςa δὲ ὁ ἄγγελος εἶπενb ταῖς γυναιξίν· Μὴ φοβεῖσθεc ὑμεῖς, οἶδαd γὰρ ὅτι Ἰησοῦν τὸν ἐσταυρωμένονe ζητεῖτε·f
6  οὐκ ἔστινa ὧδε, ἠγέρθηb γὰρ καθὼς εἶπεν·c δεῦτεd ἴδετεe τὸν τόπον ὅπου ⸀ἔκειτο·f
7  καὶ ταχὺa πορευθεῖσαιb εἴπατεc τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι Ἠγέρθηd ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ ἰδοὺ προάγειe ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν, ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε·f ἰδοὺ εἶπονg ὑμῖν.
8  καὶ ⸀ἀπελθοῦσαιa ταχὺb ἀπὸ τοῦ μνημείου μετὰ φόβου καὶ χαρᾶς μεγάλης ἔδραμονc ἀπαγγεῖλαιd τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ.
9  ⸀καὶ ⸀ἰδοὺ Ἰησοῦς ⸀ὑπήντησενa αὐταῖς λέγων·b Χαίρετε·c αἱ δὲ προσελθοῦσαιd ἐκράτησανe αὐτοῦ τοὺς πόδας καὶ προσεκύνησανf αὐτῷ.
10  τότε λέγειa αὐταῖς ὁ Ἰησοῦς· Μὴ φοβεῖσθε·b ὑπάγετεc ἀπαγγείλατεd τοῖς ἀδελφοῖς μου ἵνα ἀπέλθωσινe εἰς τὴν Γαλιλαίαν, κἀκεῖf με ὄψονται.g
11  Πορευομένωνa δὲ αὐτῶν ἰδού τινες τῆς κουστωδίαςb ἐλθόντεςc εἰς τὴν πόλιν ἀπήγγειλανd τοῖς ἀρχιερεῦσιν ἅπαντα τὰ γενόμενα.e
12  καὶ συναχθέντεςa μετὰ τῶν πρεσβυτέρων συμβούλιόνb τε λαβόντεςc ἀργύριαd ἱκανὰ ἔδωκανe τοῖς στρατιώταιςf
13  λέγοντες·a Εἴπατεb ὅτι Οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ νυκτὸς ἐλθόντεςc ἔκλεψανd αὐτὸν ἡμῶν κοιμωμένων·e
14  καὶ ἐὰν ἀκουσθῇa τοῦτο ⸀ἐπὶ τοῦ ἡγεμόνος,b ἡμεῖς πείσομενc ⸀αὐτὸν καὶ ὑμᾶς ἀμερίμνουςd ποιήσομεν.e
15  οἱ δὲ λαβόντεςa ⸀τὰ ἀργύριαb ἐποίησανc ὡς ἐδιδάχθησαν.d Καὶ διεφημίσθηe ὁ λόγος οὗτος παρὰ Ἰουδαίοις μέχριf τῆς σήμερον ⸀ἡμέρας.
16  Οἱ δὲ ἕνδεκαa μαθηταὶ ἐπορεύθησανb εἰς τὴν Γαλιλαίαν εἰς τὸ ὄρος οὗ ἐτάξατοc αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς,
17  καὶ ἰδόντεςa αὐτὸν ⸀προσεκύνησαν,b οἱ δὲ ἐδίστασαν.c
18  καὶ προσελθὼνa ὁ Ἰησοῦς ἐλάλησενb αὐτοῖς λέγων·c Ἐδόθηd μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ ⸀τῆς γῆς·
19  πορευθέντεςa ⸀οὖν μαθητεύσατεb πάντα τὰ ἔθνη, ⸀βαπτίζοντεςc αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ πατρὸς καὶ τοῦ υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου πνεύματος,
20  διδάσκοντεςa αὐτοὺς τηρεῖνb πάντα ὅσα ἐνετειλάμηνc ὑμῖν· καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ’ ὑμῶν εἰμιd πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείαςe τοῦ ⸀αἰῶνος.